شورای امنیت سازمان ملل متحد دوشنبه شب ۱۷ نوامبر درباره طرح آمریکا برای غزه رأیگیری کرد؛ طرحی که هدف آن ایجاد نیروی بینالمللی برای تثبیت اوضاع در منطقه و ترسیم مسیر احتمالی برای تشکیل دولت مستقل فلسطین بود. پرسش اصلی این بود که آیا روسیه پیشنویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا را وتو خواهد کرد؟
پس از حدود دو هفته مذاکره بر سر پیشنویس قطعنامه آمریکا، روسیه روز پنجشنبه بهطور ناگهانی طرحی رقیب را میان اعضا توزیع کرده بود که بخش مربوط به «نهاد انتقالی» به ریاست دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا را حذف کرده و از دبیرکل سازمان ملل متحد میخواست تا گزینههایی برای تشکیل نیروی بینالمللی تأمین امنیت در غزه ارائه دهد.
این رایگیری مرحلهای سرنوشتساز برای آتشبس شکننده فعلی و تعیین آینده غزه پس از دو سال جنگ میان اسرائیل و حماس محسوب میشد. کشورهای عربی و مسلمان که تمایل به اعزام نیرو برای مأموریت بینالمللی در غزه داشتند اعلام کرده بودند، مشارکتشان منوط به مجوز شورای امنیت است.
پیشتر برخی دیپلماتهای شورای امنیت ابراز امیدواری کرده بودند که روسیه و چین از صدور رای منفی خودداری کرده و رای ممتنع بدهند، چراکه هر دو کشور با هشت کشور مسلمان امضاکننده بیانیه حمایت از طرح آمریکا روابط نزدیک دارند. این پیشبینی درست از آب در آمد و دو کشور چین و روسیه که هر دو در این شورا حق وتو دارند به این قطعنامه رای ممتنع دادند و قطعنامه با حمایت ۱۳ عضو شورا و بدون هیچ رای مخالف تصویب شد.
طرح آمریکا شامل طرح ۲۰ مادهای دونالد ترامپ برای آتشبس است؛ طرحی که شامل تشکیل «هیئت صلح» به ریاست او بهعنوان نهاد انتقالی است. این طرح همچنین ایجاد نیروی تثبیت بینالمللی تا پایان سال ۲۰۲۷ را مجاز میداند و وظایفی چون تضمین امنیت، کنترل مرزها و خلع سلاح گروهها را برای آن تعریف کرده است.
آمریکا پس از اعتراض کشورهایی چون قطر، مصر، امارات، عربستان، اندونزی، پاکستان، اردن و ترکیه به ضعف متن اولیه در خصوص حق تعیین سرنوشت فلسطینیان، پیشنویس خود را اصلاح کرد. در نسخه جدید آمده است که با انجام اصلاحات در تشکیلات خودگردان فلسطین و پیشرفت بازسازی غزه، شرایط برای شکلگیری مسیر معتبر بهسوی تشکیل کشور فلسطینی فراهم میشود.
در متن همچنین آمده است که آمریکا گفتوگویی را میان اسرائیل و فلسطینیان برای ترسیم «افق سیاسی همزیستی مسالمتآمیز و پایدار» ایجاد خواهد کرد.
این بخش از متن خشم بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل را برانگیخت. او روز یکشنبه اعلام کرد که با هرگونه تلاش برای تشکیل «کشور فلسطین» مخالفت خواهد کرد و آن را «پاداشی برای حماس» میداند.
نمایندگی اسرائیل در سازمان ملل متحد اعلام کرده است که نماینده این کشور در جلسه روز دوشنبه سخنرانی خواهد کرد اما واکنش رسمی به متن قطعنامه ارائه نکرده است.
در مقابل، پیشنویس روسیه خواستار تأکید قویتر بر تشکیل کشور فلسطینی در کنار اسرائیل است و بر ضرورت وحدت غزه و کرانه باختری تحت اداره تشکیلات خودگردان تاکید دارد.
نمایندگی روسیه در سازمان ملل متحد پیش از رایگیری درباره نحوه رایدهی خود اظهارنظری نکرده اما در بیانیهای اعلام کرده بود که هدف از ارائه طرح جایگزین، بازگرداندن نقش و اختیارات واقعی به شورای امنیت در تضمین صلح و پاسخگویی بینالمللی است.
در این طرح از آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواسته شده تا گزینههایی برای اجرای طرح ۲۰ مادهای ترامپ از جمله استقرار نیروی بینالمللی ارائه کند.
روسیه تاکید کرده بود که متن پیشنهادیاش در تضاد با ابتکار آمریکا نیست، بلکه تلاشهای میانجیگران از جمله ایالات متحده، قطر، مصر و ترکیه را که منجر به برقراری آتشبس و آزادی گروگانها شده، مورد تقدیر قرار میدهد.