دولت اسرائیل پس از تاخیرهای مکرر با آغاز تحقیق درباره ناکامی‌های دولتی که به حمله حماس در روز هفت اکتبر ۲۰۲۳ و آغاز جنگ غزه منجر شد، موافقت کرده است.
با این حال پرسش‌ها در مورد استقلال این تحقیق روز دوشنبه باعث شد تا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به فرار از پذیرش مسئولیت شخصی در قبال بدترین حمله در تاریخ اسرائیل متهم شود.
اسرائیل به طور سنتی پس از ناکامی‌های بزرگ، یک کمیسیون تحقیق مستقل به ریاست یک قاضی بازنشسته تشکیل می‌دهد.
با این حال بنیامین نتانیاهو در برابر درخواست‌ها برای چنین تشکیل چنین کمیسیونی درباره ناکامی‌های روز هفت اکتبر مقاومت کرده و تنها گفته بود که پس از پایان جنگ به همه پرسش‌ها پاسخ خواهد داد. او در نهایت روز یکشنبه گفت که آتش‌بس برقرار شده در نوار غزه به دولت امکان می‌دهد تا تحقیق را آغاز کند.
کابینه اسرائیل تشکیل یک «کمیته دولتی» تضعیف‌شده را تصویب کرده است. بنیامین نتانیاهو بر ترکیب تیم مسئول تحقیق نظارت خواهد کرد و تصمیم کابینه عملا او را در راس این تحقیق قرار می‌دهد. جزئیات بیشتر در این مورد قرار است طی ۴۵ روز آینده اعلام شود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
انتقادها از تصمیم کابینه اسرائیل
یائیر لاپید، رهبر مخالفان دولت اسرائیل این تصمیم را «توهین» به قربانیان حمله هفت اکتبر و صدها سربازی دانست که در جنگ کشته شده‌اند.
او گفت: «دولت هر کاری می‌کند تا از حقیقت فرار کند و از مسئولیت شانه خالی کند.»
جنبش «کیفیت حکومت در اسرائیل» که منتقد بنیامین نتانیاهو است نیز اعلام کرد: «دولت در حال ایجاد کمیسیونی است که قرار است خودش را بررسی کند. این یک کمیسیون تحقیق نیست، یک کمیسیون سرپوش گذاشتن است.»
شبه‌نظامیان حماس در جریان حمله روز هفت اکتبر سال ۲۰۲۳ حدود ۱۲۰۰ نفر را کشتند و بیش از ۲۵۰ نفر دیگر را به گروگان گرفتند. از آن زمان تقریبا ۵۰۰ سرباز اسرائیلی کشته شده‌اند. این در حالی است که مقام‌های بهداشتی در نوار غزه می‌گویند بیش از ۶۹ هزار فلسطینی در حملات تلافی‌جویانه اسرائیل علیه حماس جان خود را از دست داده‌اند.
طبق نظرسنجی اندیشکده «دموکراسی اسرائیل» در بیت‌المقدس که ماه گذشته انجام شد نزدیک به سه‌چهارم اسرائیلی‌ها از تشکیل یک کمیسیون تحقیق کاملا مستقل حمایت می‌کنند. حتی در میان راست‌گرایان طرفدار بنیامین نتانیاهو هم ۶۸ درصد خواهان تشکیل یک کمیسیون مستقل هستند.
هزاران نفر از منتقدان دولت اسرائیل شنبه شب در تل‌آویو تظاهرات کردند خواستار انجام یک تحقیق مستقل شدند.
بنیامین نتانیاهو که درگیر چند پرونده قضایی به اتهام «فساد» است تاکید می‌کند که قدرت دستگاه قضایی اسرائیل بیش از حد است و یک کمیسیون تحقیق مستقل «به‌طور گسترده از حمایت عمومی برخوردار نخواهد بود.»
نخست‌وزیر اسرائیل میگوید: «تنها راه تضمین اعتماد عمومی به کار کمیسیون، توافق گسترده درباره ترکیب آن است.»
تحقیق‌های قبلی ارتش و نهادهای امنیتی اسرائیل درباره حمله ۷ اکتبر چه نتیجه‌ای داشت؟
ارتش اسرائیل و نهادهای امنیتی دیگر مجموعه‌ای از تحقیق‌ها را درباره ناکامی‌های خود در روز هفت اکتبر انجام داده‌اند.
اما تحقیق جدید قرار است به بررسی تصمیم‌گیری‌های دولتی و فرضیاتی بپردازد که شرایط را برای وقوع حمله فراهم کرد.
بسیاری از شخصیت‌های امنیتی گفته‌اند تلاش بنیامین نتانیاهو برای اصلاحات گسترده در دستگاه قضایی که پیش از جنگ موجب تظاهرات گسترده و شکاف‌های اجتماعی شد، به دشمنان اسرائیل پیام ضعف فرستاد و آنها را به حمله تشویق کرد. بنیامین نتانیاهو این اتهامات را رد می‌کند.
بسیاری از اسرائیلی‌ها معتقدند اشتباهات روز هفت اکتبر فراتر از مسائل نظامی است و بنیامین نتانیاهو را به دلیل آنچه یک راهبرد شکست‌خورده بازدارندگی و مهار در سال‌های پیش از حمله می‌خوانند، مقصر می‌دانند. این راهبرد شامل اجازه دادن به قطر برای ارسال چمدان‌های پول نقد به غزه و به حاشیه راندن رقیب حماس یعنی تشکیلات خودگردان فلسطینی بود.
یک تحقیق نظامی اسرائیل نشان داده است که یکی از تصورات غلط اساسی بر این اصل استوار بود که حماس اداره نوار غزه را به جنگ با اسرائیل ترجیح می‌دهد.
یافته‌های این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که دلیل موفقیت حماس در انجام حمله هفت اکتبر برآوردهای اشتباه ارتش اسرائیل از نیت‌های این گروه و توانایی‌های آن بود.
برنامه‌ریزان نظامی اسرائیل تصور می‌کردند که حماس در بدترین حالت می‌تواند از حداکثر هشت نقطه مرزی حمله زمینی انجام دهد اما حماس در روز هفت اکتبر از بیش از ۶۰ مسیر حمله کرد.
بسیاری از افسران ارشد ارتش و دستگاه امنیتی آن زمان از جمله رئیس ستاد ارتش، رئیس اطلاعات نظامی و وزیر دفاع اسرائیل یا استعفا داده‌اند و یا برکنار شده‌اند.