ماموران موسوم به «يك بار مصرف» روسيه تهديدی جدی برای امنيت داخلي و خارجي كشورهاي اروپايی به شمار می‌‌روند. شناسايی آنان دشوار است و به همين دليل سياستمداران آلماني در تلاش اند راهی برای محافظت از كشور در برابر اين تهديد بيابند. اكنون برای نخستين بار راهبردی مشخص در اين زمينه در حال شكل‌گيری است.
ماموران رده پایین بخش مهمی از جنگ ترکیبی هستند؛ نوعی از نبرد که عناصر نظامی، سیاسی، اقتصادی و سایبری را در هم می‌آمیزد تا مرز میان جنگ و صلح را مبهم کند.
در اواسط اکتبر، صدراعظم آلمان، فریدریش مرتس، از تدوین «طرح جامع جدیدی» برای مقابله با تهدیدات جنگ ترکیبی روسیه خبر داد که قرار است در شورای امنیت ملی این کشور بررسی شود.
اما پیش از اجرای تدابیر دفاعی، ضروری است که مشخص شود چه اقداماتی در تعریف جنگ ترکیبی می‌گنجد.
دیت مار پیچلر، تحلیلگر اتریشی در حوزه اطلاعات نادرست، توضیح می‌دهد که رخدادهایی نظیر آتش‌سوزی‌ها، انفجارها، تصادف‌ها، حملات، تجمع‌های طرفدار روسیه یا حتی شعارنویسی‌های عمومی باید بیش از پیش با نگاه تردید و احتمال ارتباط با عملیات ترکیبی بررسی شوند.
تاب‌آوری به جای واکنش شتاب‌زده
افزایش اخیر پرواز پهپادها بر فراز مناطق مختلف، ابعاد این چالش را آشکار کرده است. پس از نخستین گزارش‌ها در رسانه‌ها، فعالیت پهپادها به طور محسوسی افزایش یافت.
الکساندر دوبرینت، وزیر کشور آلمان، وضعیت فعلی را «تهدید امنیتی فزاینده» توصیف کرده و از ایجاد مرکز جدید دفاع ضدهوایی بدون سرنشین خبر داده است.
طبق گزارش فایننشال تایمز، متحدان ناتو نیز درباره «پاسخ قاطع» به اقدامات روزافزون تحریک‌آمیز ولادیمیر پوتین گفت‌وگو کرده‌اند.
از جمله تدابیر مورد بررسی، تقویت سامانه‌های دفاعی پهپادی مانند ایجاد «دیوار پهپادی» در امتداد مرز شرقی ناتو و نیز تسهیل قواعد درگیری برای اجازه شلیک به سمت هواپیماهای روسی است. با این حال، هنوز جدول زمانی یا برنامه مشخصی تصویب نشده است.
چند کشور عضو از جمله آلمان و فرانسه بر احتیاط تأکید دارند تا از هرگونه رویارویی مستقیم نظامی با روسیه پرهیز شود.
پیتر نویمن، کارشناس تروریسم، در گفت‌وگوی صلح برلین در وزارت دفاع آلمان یادآور شد: «میان صلح و جنگ، منطقه‌ای خاکستری وجود دارد.»
او هشدار داد که دفاع مؤثر نباید به شیوه «چشم در برابر چشم» باشد. بازدارندگی واقعی زمانی حاصل می‌شود که حملات بی‌اثر شوند: جامعه و زیرساخت باید بتوانند سریع بازیابی شوند تا حمله‌ها بی‌ثمر بمانند.
به باور او، تاب‌آوری یعنی توانایی جلوگیری و مهار چنین حملاتی. او از اقداماتی نظیر سرنگونی هواپیما ابراز نگرانی کرد و تاکید کرد: «سرنگون کردن هواپیما همواره خطر تشدید درگیری را در پی دارد، زیرا تقریبا همیشه با واکنشی از سوی روسیه روبه‌رو خواهد شد.»
ماموران «رده پایین» چه کسانی‌اند؟
چنین خرابکارانی در خود آلمان نیز فعال‌اند. ماموران موسوم به رده پایین افراد حرفه‌ای نیستند؛ بلکه در برابر مبالغ اندک برای انجام اقدامات کوچک خرابکارانه اجیر می‌شوند.
پس از پایان ماموریت، آنان را کنار می‌گذارند و به ندرت دوباره به کار می‌گیرند.
نهادهای امنیتی چند کشور اروپایی از جمله لیتوانی و جمهوری چک نیز موارد مشابهی را گزارش داده‌اند. باور بر این است که سازمان‌های اطلاعاتی روسیه از شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه تلگرام، برای جذب این ماموران استفاده می‌کنند.
در کانال‌های عمومی که محتوای طرفدار روسیه یا تئوری‌های توطئه منتشر می‌کنند، کاربران زیر نظر قرار می‌گیرند: کسانی که مرتب پست‌ها را لایک یا بازنشر می‌کنند ممکن است به‌عنوان گزینه‌های بالقوه شناسایی شوند.
نرم‌افزارهای ویژه میلیون‌ها پروفایل را از نظر گرایش سیاسی و میزان وفاداری تحلیل می‌کنند. ارتباط اولیه معمولا از طریق پیام‌های بی‌ضرر یا پیشنهادهای ساده آغاز می‌شود و سپس به برنامه‌های رمزگذاری‌شده منتقل می‌گردد.
ماموران تازه‌جذب‌شده وظایفی چون عکاسی از پایگاه‌های نظامی، آتش‌زدن خودروها یا شعارنویسی سیاسی را بر عهده می‌گیرند. بیشتر آنها آموزش‌ندیده‌اند و انگیزه‌شان بیشتر مالی است تا ایدئولوژیک، و پس از انجام یک ماموریت کنار گذاشته می‌شوند.
کاسپر رکافک، پژوهشگر ارشد مرکز بین‌المللی مقابله با تروریسم، می‌گوید روسیه شیوه خود را بهبود داده است: «بسیاری از نیروهای تازه‌جذب‌شده مجرم‌اند، نه شهروندان عادی، افرادی که پیش‌تر در فعالیت‌های مجرمانه در اروپا، اوکراین یا بلاروس مشارکت داشته‌اند و ارتباط مستقیمی با روسیه نداشتند.»
سینان سلن، رئیس سازمان اطلاعات داخلی آلمان، هشدار داده است: «دولت‌های خارجی با به‌کارگیری ماموران بی‌پروا و آموزش‌ندیده که صرفا برای پول از طریق شبکه‌های اجتماعی جذب می‌شوند، دموکراسی و امنیت ما را تهدید می‌کنند.»
او از شهروندان خواست تا «مهره دست سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه» نشوند.
احتمال خرابکاری در لهستان
به‌تازگی هشت نفر از جمله یک تبعه اوکراینی در لهستان بازداشت شده‌اند. نخست‌وزیر لهستان، دونالد توسک، اعلام کرد که آنان مظنون به برنامه‌ریزی برای اقدامات خرابکارانه بودند.
به گزارش رسانه‌های لهستانی، این بازداشت‌ها در میانه اکتبر ۲۰۲۵ و در چند شهر از جمله ورشو و بیالیستوک انجام شده است.
توماش سیمونیاک، هماهنگ‌کننده اطلاعاتی دولت، گفت که مظنونان نه‌تنها قصد جاسوسی از پایگاه‌های نظامی و زیرساخت‌های حیاتی را داشتند، بلکه برای انجام عملیات خرابکاری و حمله نیز آماده می‌شدند.
آژانس امنیت داخلی لهستان گزارش داده است که بازداشت‌شدگان با رابط‌های خود در روسیه و بلاروس در تماس بوده‌اند.
ورشو، روسیه و متحدانش را متهم کرده است که مامورانی را برای جذب خرابکاران به کشور اعزام کرده‌اند؛ ادعایی که مسکو آن را رد می‌کند.