علی شمخانی در گفتگویی که روز یکشنبه منتشر شد، گفت که از سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی توسط پدافند سپاه از همان بدو حادثه و از رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران مطلع شده و این مساله را با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری وقت در میان گذاشته است. این در حالی است که دولت سه روز بعد دلیل این حادثه را اعلام کرد.
آگهی
پرواز «پی‌اس ۷۵۲» هواپیمایی بین‌المللی اوکراین صبح روز چهارشنبه هشتم ژانویه ۲۰۲۰ ( ۱۸ دی سال ۱۳۹۸) به‌فاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بین‌المللی «امام خمینی» تهران با شلیک دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و همه ۱۷۶ مسافر و خدمه آن جان‌باختند. با این حال مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران پس از سه روز پنهان‌کاری اعلام کردند که پدافند هوایی سپاه به این هواپیما شلیک کرده است.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر اعلام کرده بود که خود «جمعه بعد از ظهر، بیش از دو روز بعد از وقوع حادثه» و زمانی که مقامات نظامی به قطعیت رسیدند که علت «خطای انسانی» بوده، مطلع شده است.
اما علی شمخانی که در زمان حادثه دبیر شورای عالی امنیت ملی بود و اکنون مشاور ارشد علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران است، طی گفتگویی که روز یکشنبه ۱۲ اکتبر منتشر شد، گفت که محمد باقری، رئیس وقت ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران درست پس از حادثه با او تماس گرفته و او را از علت سرنگونی هواپیما مطلع کرده است.
آقای شمخانی در پاسخ به پرسش مبنی بر این که آیا از علت این حادثه مطلع بود، گفت: «هم من می‌دانستم، هم رئیس‌جمهوری می‌دانست. من خودم به او گفته بودم. به من گفتند که این هواپیما را به اشتباه زدند. من همان موقع، تلفن که قطع شد، تلفن را برداشتم و به رئیس‌جمهوری گفتم.»
او درباره اظهارات آقای ظریف، گفت: «آقای روحانی که مطلع بود. وظیفه من نبود که به آقای ظریف بگویم. آقای روحانی باید آقای ظریف را مطلع می‌کرد.»
پیش‌تر محمود واعظی، رئیس دفتر حسن روحانی در دولت دوازدهم در گفتگو با اعتماد مدعی شده بود که «سه روز پنهان کردن واقعیت حادثه هواپیمای اوکراینی همان سه روزی بوده که خود آقای روحانی هم از آن خبر نداشته است.»
علی شمخانی همچنین درباره دلیل تاخیر سه‌روزه در اعلام علت این حادثه مدعی شد: «ستاد کل در حال بررسی دقیق علت بود. مثلا یادم هست کسی در شورای امنیت ملی می‌گفت که جنگ الکترونیک آمریکا منجر به این حادثه شد. حالا ما می‌خواستیم ثابت کنیم این‌طور نیست، اما او دنبال اثبات این موضوع بود و از نظرش هم دفاع می‌کرد.»
آقای شمخانی مدعی شد که او، ستاد کل نیروهای مسلح و حسن روحانی، رئيس‌جمهوری وقت به دنبال مخفی‌کردن این موضوع نبودند و بررسی‌ها از سوی نهادهای مختلف منجر شد که اعلام عمومی دلیل حادثه سه روز طول بکشد.
علی شمخانی افزود: «کاری هم نمی‌توانستیم بکنیم. کسی از این که تاخیر در اعلام علت حادثه صورت بگیرد، سود نمی‌برد. دلیل کتمانی وجود نداشت، چون شرایط فاش می‌شد.»
مشاور ارشد علی خامنه‌ای در پاسخ به سوال مجری مبنی بر این که آیا می‌شد علت این حادثه را کتمان کرد، گفت: «آشکار بود. نمی‌شد گردن نگرفت.»
اگرچه فرماندهان ارشد سپاه پاسداران دلیل شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی را «خطای انسانی» اعلام کردند اما اوکراین، کانادا و برخی کشورهای دیگر با رد این ادعا، ایران را به لاپوشانی دلایل اصلی این موضوع متهم می‌کنند.
بمب اتم
علی شمخانی در دهه ۷۰ شمسی و در زمان ریاست‌جمهوری محمد خاتمی وزیر دفاع بود. او در بخش دیگری از گفتگویی که روز یکشنبه منتشر شد، در پاسخ به پرسش مجری مبنی بر این که در آن زمان آیا به دستیابی به بمب هسته‌ای فکر کرده است، گفت: «ای کاش فکر می‌کردم.»
او مدعی شد که در زمان ریاست‌جمهوری آقای خاتمی، ایران به هیچ‌عنوان به دنبال دستیابی به بمب اتم نبوده است.
آقای شمخانی افزود: «امروز که ثابت شد ایران باید در کنار خودش چنین توانمندی را فراهم می‌کرد.»
او همچنین گفت که اگر اکنون به دهه ۷۰ بازگردد حتما به سراغ دستیابی به بمب اتم می‌رود.
این درحالی است که بنابر ارزیابی‌های نهادهای اطلاعاتی آمریکا، ایران تا سال ۲۰۰۳ برنامه‌ای برای تولید تسلیحات هسته‌ای داشته و این برنامه در پی تصمیم علی خامنه‌ای در آن سال تعلیق شده است.
با این حال، این نهاد‌ها پیش از حملات آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران هشدار داده بودند که اگر آمریکا به این تاسیسات حمله کند، احتمال از سرگیری برنامه تسلیحات هسته‌ای ایران وجود دارد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل بارها تهدید کرده‌اند که اگر شواهدی مبنی بر اقدامات تهران برای از سرگیری غنی‌سازی اورانیوم بیابند، ممکن است بار دیگر گزینه نظامی علیه ایران را در نظر بگیرند.