شیگهرو ایشیبا، نخستوزیر ژاپن روز یکشنبه کمتر از یک سال پس از به قدرت رسیدن از سمت خود استعفا داد تا چهارمین اقتصاد بزرگ جهان در آستانه دورهای طولانی از بیثباتی سیاسی و ابهام قرار گیرد.
آقای ایشیبا، بیش از یک ماه در برابر درخواستها برای کنارهگیری مقاومت کرده بود. مخالفان درونحزبی او ــ عمدتاً از جناح راست ــ خواستار استعفای او بودند. آقای ایشیبا هشدار داده بود که استعفایش میتواند خلأ سیاسی ایجاد کند، آن هم در زمانی که ژاپن با چالشهای مهم داخلی و خارجی روبهروست.
نخست وزیر مستعفی و ۶۸ ساله ژاپن در یک نشست خبری اعلام کرد به دلیل مجموعهای از شکستهای انتخاباتی سنگین باید مسئولیت بپذیرد. استعفای او درست پس از نهایی شدن توافق تجاری با ایالات متحده برای کاهش تعرفههای سنگین دونالد ترامپ صورت گرفت. او با بغض گفت: «با امضای توافق تجاری توسط ژاپن و صدور فرمان اجرایی از سوی رئیسجمهور آمریکا، یک مانع بزرگ پشت سر گذاشتهایم. حالا میخواهم مشعل را به نسل بعدی بسپارم.»
از دست رفتن اکثریت پارلمانی
ائتلاف حاکم به رهبری ایشیبا طی ماههای اخیر اکثریت خود را در هر دو مجلس پارلمان از دست داد. افزایش هزینههای زندگی و نارضایتی عمومی نقش مهمی در شکستها داشت. حزب لیبرال دموکرات قرار بود روز دوشنبه درباره برگزاری انتخابات رهبری اضطراری تصمیم بگیرد، اما ایشیبا اعلام کرد روند انتخاب جانشین آغاز خواهد شد و او تا زمان انتخاب رهبر جدید به وظایف خود ادامه میدهد.
جانشینان احتمالی
با افزایش نگرانیها درباره بیثباتی سیاسی، بازار ین ژاپن و اوراق قرضه دولتی هفته گذشته دچار افت شد. سرمایهگذاران اکنون نگاهها را به جانشین احتمالی ایشیبا دوختهاند. از جمله نامهای مطرح، سانائه تاکایچی، سیاستمدار باسابقه حزب لیبرال دموکرات است که از سیاستهای انبساطی مالی حمایت میکند و به افزایش نرخ بهره بانک مرکزی ژاپن انتقاد دارد. همچنین شینجیرو کویزومی، وزیر کشاورزی کابینه و فرزند یکی از سیاستمداران سرشناس ژاپن، بهعنوان گزینهای دیگر مطرح است.
با از دست رفتن اکثریت پارلمانی ائتلاف حاکم، تضمینی نیست که رهبر بعدی حزب لیبرال دموکرات نخستوزیر شود، هرچند این حزب همچنان بزرگترین حزب مجلس نمایندگان است. تحلیلگران میگویند نخستوزیر جدید ممکن است برای کسب مشروعیت سیاسی انتخابات زودهنگام برگزار کند.
نگرانیهای اقتصادی و امنیتی
ایشیبا دوران کوتاه خود را با امضای توافق تجاری با آمریکا به پایان برد. این توافق شامل ۵۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری در برابر کاهش تعرفهها بود. تعرفههای ترامپ بهویژه بر بخش خودروسازی ژاپن، چشمانداز رشد اقتصادی را تضعیف کرده بود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
ایشیبا ابراز امیدواری کرد جانشینش بتواند اجرای این توافق را تضمین کند و رشد دستمزدها ادامه یابد تا نگرانی مردم از هزینههای زندگی کاهش یابد. او همچنین نسبت به وضعیت امنیتی نگرانکننده اشاره کرد و به دیدار بیسابقه رهبران چین، روسیه و کره شمالی در پکن و برگزاری یک رژه بزرگ نظامی اشاره کرد.