به گزارش رویترز، صدها تن از کارکنان دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل در نامهای به فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر، از او خواستهاند که جنگ غزه را صراحتاً بهعنوان «نسلکشی در حال وقوع» توصیف کند.
این درخواست تأکید دارد شرایط حقوقی لازم برای اطلاق عنوان نسلکشی در جنگ نزدیک به دو ساله اسرائیل و حماس در غزه فراهم شده است.
این نامه که روز چهارشنبه ارسال شده، تأکید دارد شرایط حقوقی لازم برای اطلاق عنوان نسلکشی در جنگ نزدیک به دو ساله اسرائیل و حماس در غزه فراهم شده است و به «ابعاد، گستره و ماهیت» نقضهای ثبتشده در این منطقه اشاره میکند.
در این نامه آمده است: «دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل مسئولیت حقوقی و اخلاقی جدی برای محکوم کردن اقدامات نسلکشی دارد.» این متن که به امضای کمیته کارکنان و نمایندگی بیش از ۵۰۰ کارمند رسیده، از تورک خواسته موضعی «شفاف و علنی» اتخاذ کند.
کارکنان هشدار دادهاند: «نادیده گرفتن نسلکشی در حال وقوع، اعتبار سازمان ملل و کل نظام حقوق بشر را تضعیف میکند.» در این نامه همچنین یادآوری شده است که جامعه بینالمللی در قبال نسلکشی رواندا در سال ۱۹۹۴ که بیش از یک میلیون قربانی گرفت، مرتکب «شکست اخلاقی» شد.
واکنش دبیرکل سازمان ملل: بر عهده مرجع حقوقی صلاحیتدار است
سخنگوی سازمان ملل، استفان دوجاریک، گفت آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، حمایت کامل و بیقید و شرط خود را از فولکر تورک اعلام کرده است، اما تأکید کرد که «برچسبگذاری یک رویداد بهعنوان نسلکشی بر عهده مرجع حقوقی صلاحیتدار است.»
واکنش اسرائیل
وزارت خارجه اسرائیل در واکنش گفت به نامههای داخلی کارکنان سازمان ملل پاسخ نمیدهد «حتی اگر آنها نادرست، بیاساس و ناشی از نفرت کورکورانه علیه اسرائیل باشند.» تلآویو پیشتر نیز بارها اتهام نسلکشی در غزه را رد کرده و بر «حق دفاع مشروع» خود پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس تأکید کرده است؛ حملهای که به گفته مقامهای اسرائیلی، ۱۲۰۰ کشته و ۲۵۱ گروگان برجای گذاشت.
طبق آمار وزارت بهداشت غزه، جنگ متعاقب آن تاکنون نزدیک به ۶۳ هزار کشته برجای گذاشته است. همچنین یک نهاد بینالمللی پایش گرسنگی اعلام کرده که بخشی از نوار غزه با قحطی مواجه است.
چه کسانی جنگ غزه را نسلکشی خواندند؟
دفتر حقوق بشر سازمان ملل که در سال ۱۹۹۳ در ژنو تأسیس شد، مأموریت دارد از حقوق بشر در سراسر جهان حمایت و آن را ترویج کند. نامه به تورک که یک وکیل اتریشی با چند دهه سابقه فعالیت در سازمان ملل است، توسط حدود یکچهارم از دو هزار کارمند جهانی او حمایت شده است.
برخی سازمانهای حقوق بشری مانند عفو بینالملل، اسرائیل را به ارتکاب نسلکشی متهم کردهاند و فرانچسکا آلبانزه، یکی از گزارشگران ویژه مستقل سازمان ملل نیز از این واژه استفاده کرده است، اما خود سازمان ملل هنوز چنین اصطلاحی به کار نبرده و مقامهایش تأکید کردهاند که تشخیص نسلکشی بر عهده دادگاههای بینالمللی است.
در سال ۲۰۲۳ آفریقای جنوبی پروندهای علیه اقدامات اسرائیل در غزه را با عنوان نسلکشی به دیوان بینالمللی دادگستری ارائه کرد، اما هنوز رسیدگی به ماهیت این پرونده آغاز نشده است؛ فرایندی که میتواند سالها طول بکشد.
سخنگوی کمیساریای عالی حقوق بشر، راوینا شمداسانی، گفت: «وضعیت غزه همه ما را به شدت تکان داده است.» او افزود این دفتر در شرایط بسیار دشوار سعی دارد واقعیتها را ثبت و هشدارهای لازم را مطرح کند و بحثهای داخلی برای تعیین مسیر پیش رو ادامه خواهد داشت.
تورک نیز که بارها اقدامات اسرائیل در غزه را محکوم کرده و درباره خطر فزاینده وقوع جنایات گسترده هشدار داده است، در واکنش به نامه کارکنان گفت: «میدانم همه ما احساس خشم اخلاقی از فجایعی که شاهدش هستیم و نیز ناامیدی از ناتوانی جامعه بینالمللی در پایان دادن به این وضعیت را شریکیم.» او از کارکنان خواست «در برابر چنین شرایط دشواری بهعنوان یک دفتر متحد باقی بمانند.»