به گزارش واشنگتنپست، وزارت خارجه دولت ترامپ هنوز بودجهای به برنامههای دولتی آمریکا که به فراهم کردن اینترنت آزاد برای ایرانیان کمک میکنند، اختصاص نداده و این امر بسیاری از پروژههای فعال در این زمینه را متوقف کرده است. بنابر این گزارش، عامل اصلی این توقف بودجه یک مقام آمریکایی ایرانیتبار است.
به گزارش واشنگتنپست، اگرچه این برنامهها نخست تحت تاثیر اقدام اولیه دولت دونالد ترامپ، رئيسجمهوری آمریکا مبنی بر توقف گسترده کمکهای خارجی قرار گرفتند، اما حتی پس از لغو این توقف گسترده، وزارت خارجه آمریکا هنوز فراخوان پروژههای مرتبط با ایران را منتشر نکرده است. این درحالی است که این فراخوان معمولاً در بهار منتشر میشد و منتخبان در تابستان بودجه را دریافت میکردند.
بنابر این گزارش، اگر این بودجه تا پایان ماه سپتامبر تخصیص نیابد، از وزارت خارجه به خزانهداری بازگردانده میشود.
به گفته سه فرد مطلع، عامل اصلی این توقف بودجه «مورا نامدار»، سرپرست ایرانیتبار دفتر امور خاور نزدیک وزارت خارجه آمریکا است.
سه فرد مطلع از این روند، که نخواستند نامشان فاش شود، دلیل را ناکارآمدی و سوءمدیریت در وزارت خارجه عنوان کردند. به گفته این افراد، خانم نامدار شخصا بودجه این برنامهها را به تعویق انداخته است.
یکی از این منابع این اقدام خانم نامدار را «وتوی جیبی» دانست و گفت که اگرچه مخالفت او با این سیاستها «گاهی با هدف اعمال قدرت بروکراتیک بود، اما به نظر میرسید که اغلب با هدف اعمال و اجرای آزمونهای خلوص سیاسی است.»
او افزود: «متاسفانه این اقدامات به بهای برنامههای مهمی تمام شده که دسترسی آزاد مردم ایران به اطلاعات را تضمین میکنند.»
بنابر این گزارش، دستکم یکی از ارائهدهندگان فناوری رایگان ویپیان برای ایرانیان اعلام کرده است که در صورت عدم دریافت بودجه تعطیل خواهد شد و در مجموع، گروههایی که با این توقف آسیب دیدهاند، ابزارهای دور زدن سانسور را به میلیونها ایرانی ارائه میکنند.
یک مقام ارشد یکی از شرکای اجرایی وزارت خارجه گفت: «تاثیر از کار افتادن این ابزارها بسیار عظیم خواهد بود.»
یکی از سازمانهای غیرانتفاعی پیشتر از سوی وزارت خارجه آمریکا بودجه دریافت میکرد، NetFreedom Pioneers است. این سازمان در چارچوب پروژهای به نام «توشه» بستههای آموزشی، خبری و سرگرمی بدونسانسور را از طریق فناوری پخش فایل ماهوارهای به ایران منتقل میکرد. با این حال، به گفته ایوان فیروزی، مدیر این سازمان، ارائه این خدمات «در پی مسدود شدن بودجه وزارت خارجه آمریکا» متوف شده است.
آقای فیروزی گفت: «توشه از زمان راهاندازی دستکم به سه میلیون ایرانی خدمترسانی کرده و ۳۰۰ هزار فایلی را که به دلیل سانسور دولتی در ایران غیرقابل دسترس بودند، منتقل کرده است.»
موضع وزارت خارجه آمریکا
تامی پیگت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ادعاها درباره سوء مدیریت و عدم تمرکز سیاست وزارت خارجه آمریکا در قبال ایران را رد کرد و گفت: «رئيسجمهور ترامپ جنگی را در خاورمیانه متوقف کرد، برنامه هستهای ایران را نابود ساخت و سیاست فشار حداکثری را اجرا میکند که منابع مالی جوخههای مرگ تروریستی رژیم ایران را از بین میبرد. مورا نامدار بخش کلیدی تیمی است که سیاستهای ترامپ را برای اولویتدادن به آمریکا و حفظ امنیت شهروندان پیاده میکند.»
وزارت خارجه آمریکا همچنین اعلام کرد که تخصیص بودجه جدید در انتظار بازبینی کمکهای خارجی از سوی دفتر مدیریت و بودجه متوقف شده است.
این وزارتخانه در بیانیهای افزود: «تصمیمات آینده در راستای اهداف سیاست خارجی "اول آمریکا" اتخاذ خواهد شد. ایالات متحده سابقه طولانی در حمایت از جریان آزاد اطلاعات برای مردم ایران دارد و این حمایت همچنان ادامه خواهد داشت.»
مورا نامدار کیست؟
به گزارش واشنگتنپست، مورا نامدار با نام اصلی «مروارید نامدارخان» وکیل ایرانی-آمریکایی اهل تگزاس است. او به طور موقت ریاست دفتر امور خاور نزدیک وزارت امور خارجه را بر عهده دارد که این سمت نیاز به تایید کنگره ندارد. او در دولت نخست دونالد ترامپ مدتی روی مسائل ایران کار کرده و سپس معاون حقوقی سازمان رسانههای جهانی آمریکا شده بود.
نام او در نامهای مطرح شد که مدعی بود او یک سازمان غیردولتی مستقل در واشنگتن، که برای فراهمکردن دسترسی به اینترنت در کشورهای اقتدارگرا فعالیت میکرد، تحت فشار گذاشته است.
خانم نامدار همچنین طی مقالاتی همزمان خواستار «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی ایران و تعامل با جامعه مدنی و «حمایت حداکثری از مردم ایران» شده است.
مورا نامدار از سوی دولت دونالد ترامپ به عنوان نامزد سمت دستیار وزیر در امور کنسولی وزارت خارجه معرفی شده است. سمتی که در صورت انتصاب، او مقام ارشد وزارت خارجه و مسئول امکانات رفاهی و حمایت از شهروندان آمریکایی در خارج از کشور از جمله صدور گذرنامه و سایر اسناد خواهد بود.
با این حال، به گزارش واشنگتنپست به نقل از منابع آگاه، ریاست او بر دفتر امور خاور نزدیک وزارت خارجه آمریکا بحثبرانگیز بوده است. به گفته این منابع، افراد باسابقه کنار گذاشته شدند و خانم نامدار شخصا در جمعآوری اطلاعات دخالت کرده است.
به گفته دو منبع، خانم نامدار خواهان استفاده از سیستم «استارلینک» ایلان ماسک در ایران بود. این درحالی است که کارشناسان وزارت خارجه درباره محدودیتها و هزینههای این سیستمها هشدار داده بودند.
به گزارش واشنگتنپست به نقل از منابع آگاه در ایران، اگرچه برخی مردم به دستگاههای استارلینک که به صورت قاچاقی وارد کشور شده بودند دسترسی پیدا کردند، اما قیمت این دستگاهها در بازار سیاه تا ۱۰۰۰ دلار رسیده است.
بنابر این گزارش، خانم نامدار در سالهای اخیر خود را حامی آزادی بیان معرفی کرده است و در ۲۰۲۱ به یک اندیشکده گفت که «ترویج آزادی اینترنت» در کشورهایی مانند ایران «یک ضرورت حقوق بشری» است.
او گفت: «وقتی مردم بتوانند با یکدیگر و با دیگران در جهان ارتباط برقرار کنند، محیطی ایجاد میشود که حقیقت میتواند بر تبلیغات غلبه کند.»