یک سرباز ۵۹ ساله ارتش اوکراین که از سال ۲۰۲۲ در اسارت نیروهای روسیه بود، سرانجام در کیسه مخصوص حمل جسد به خانه بازگشت.
آگهی
در گواهی فوتی که روسیه برای «سرهی هریوهریف» صادر کرده، علت مرگ او سکته مغزی اعلام شده است. اما نتایج کالبدشکافی این سرباز ۵۹ ساله در اوکراین و همچنین اظهارات یکی از اسیران آزادشده که با او در اردوگاه اسرا در روسیه بوده است، علت دیگری را برای این اسیر جان‌باخته ارائه می‌دهند. نتایج کالبدشکافی و اظهارت اسیر اوکراینی آزاد شده از بدرفتاری وحشیانه نیروهای روسیه با این سرباز و همچنین بی‌توجهی پزشکی نسبت به او حکایت دارند.
از زمان آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، «سرهی هریوهریف» یکی از بیش از ۲۰۰ اسیر جنگی اوکراینی است که در دوران اسارت جان خود را از دست داده‌اند.
به گفته کارشناسان نهادهای حقوق بشری و سازمان ملل متحد، و همچنین پزشک قانونی اوکراین که اجساد ده‌ها اسیر اوکراینی را کالبدشکافی کرده، بدرفتاری نیروهای روسیه با این افراد در دوران اسارت به احتمال زیاد عامل مرگ بسیاری از آن‌ها بوده است.
مقام‌های اوکراین شمار بالای اسیرانی را که در زندان‌های روسیه جان‌باخته‌اند شاهدی از بدرفتاری برنامه‌ریزی‌شده روس‌ها با اسیران اوکراینی می‌دانند. بنا به گفته آن‌ها، مواردی مانند تناقض‌های موجود در گواهی‌های فوتی که توسط روسیه برای اسرای جان‌باخته صادر شده و همچنین اجساد مثله‌شده اسیران اوکراینی نشانگر تلاش مسکو برای پنهان‌سازی شکنجه و نبود امکانات پزشکی در ده‌ها زندان و بازداشتگاه در سراسر روسیه و مناطق اشغالی اوکراین است.
مقام‌های روسیه به درخواست‌ها برای اظهارنظر درباره این ادعای اوکراین پاسخ نداده‌اند. پیشتر آن‌ها اوکراین را به بدرفتاری با اسیران جنگی روسی متهم کرده‌اند، اتهامی که سازمان ملل متحد نیز به‌طور جزئی آن را تأیید کرده، اما اعلام کرده که تخلفات اوکراین بسیار کمتر و خفیف‌تر از مواردی است که روسیه به آن متهم شده است.
خانواده «سرهی هریوهریف» در جست‌وجوی ناامیدانه خود برای یافتن اطلاعات بیشتر از او، ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی از اسیران جنگی اوکراینی را به دقت تماشا می‌کردند. سرانجام دختر او تصویر پدرش را در یکی از این ویدئوها مشاهده کرد که به شدت لاغر شده بود.
الکسیی هونچاروف، اسیر اوکراینی ۴۸ ساله که با سرهی در یک بازداشتگاه روسیه بوده است، واقعیت را «دردناک» توصیف می‌کند.
او که در جریان تبادل اسرا میان روسیه و اوکراین در ماه فوریه به کشورش بازگشت، گفت: «همه اسرا بدون استثناء کتک می‌خوردند، بعضی بیشتر، بعضی کمتر، اما همه‌مان ضرب و شتم را تحمل کردیم.» این اسیر اوکراینی همچنین از محدودیت‌های پزشکی در دوران اسارت خود خبر داد.
گزارش سال ۲۰۲۴ سازمان ملل متحد درباره جنگ اوکراین نشان می‌دهد که ۹۵ درصد از اسیران جنگی اوکراینیِ آزادشده، شکنجه‌ای «نظام‌مند» را تحمل کرده‌اند. این اسیران از ضرب و شتم، شوک الکتریکی، خفگی، خشونت جنسی، اعدام‌های ساختگی و محرومیت از خواب سخن گفته‌اند.
در این گزارش همچنین آمده است که برخی از اسیران جنگی روسی در زمان بازداشت توسط نیروهای اوکراینی مورد بدرفتاری قرار گرفته‌اند، اما پس از انتقال آن‌ها به بازداشتگاه‌های رسمی اوکراین، موارد بدرفتاری متوقف شده است.
هونچاروف به یاد می‌آورد که گریهوهریف از نظر جسمانی قوی بود اما با گذشت زمان، علائم ضعف جسمانی در او هویدا شد. او در ادامه گفت با وجود این، مسئولان زندان فقط امکانات پزشکی بسیار محدودی را در اختیار هم‌بندی‌اش قرار دادند.
اجساد اسیران اوکراینی که روسیه آن‌ها را بازگردانده است، و همچنین اجساد غیرنظامیانی که از گورهای دسته‌جمعی بیرون کشیده شده‌اند، برای تشخیص علت مرگ به کی‌یف منتقل شدند تا کالبدشکافی شوند.
سربازانی که در میدان جنگ جان باخته‌اند، همچنان لباس نظامی به تن دارند و معمولاً زخم‌هایی در بدنشان دیده می‌شود، اما اجساد اسیران، با لباس زندان تحویل داده می‌شوند و اغلب مثله شده هستند.
کی‌یف می‌خواهد با استفاده از نتایج کالبدشکافی اجساد اسیران اوکراینی و شهادت اسیران آزادشده، روسیه را در دیوان کیفری بین‌المللی به اتهام جنایات جنگی تحت پیگرد قرار دهد.
اوایل سال جاری میلادی، سازمان عفو بین‌الملل موارد گسترده‌ای از شکنجه اسیران جنگی اوکراینی در روسیه را مستند کرد. این سازمان در گزارش خود به‌ویژه از پنهان‌کاری روسیه درباره محل نگهداری و وضعیت این اسیران به‌شدت انتقاد و اعلام کرد که مسکو اجازه دسترسی نهادهای حقوق بشری یا کادر درمان به زندان‌هایش را نمی‌دهد، اقدامی که خانواده‌های این افراد را برای ماه‌ها یا حتی سال‌ها در بی‌خبری کامل از عزیزان‌شان نگه داشته است.
بر اساس اعلام دولت اوکراین، اجساد دست‌کم ۲۰۶ اسیر جنگی اوکراینی در میان بیش از ۵۰۰۰ اسیر اوکراینی بوده که در تبادل اسرا میان دو کشور به اوکراین منتقل شده‌اند. دادستان‌های اوکراین نیز از به قتل رسیدن ۲۴۵ اسیر جنگی اوکراینی توسط نیروهای روسیه در میدان جنگ خبر دادند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
شمار اسیران جنگی اوکراینی که در روسیه جان‌باخته‌اند، با بازگرداندن و شناسایی اجساد بیشتر احتمالاً افزایش خواهد یافت.
البته کارشناسان پزشکی قانونی اوکراین برای تعیین علت مرگ این افراد با چالش‌های جدی روبه‌رو هستند. در برخی موارد، اندام‌های داخلی اجساد اسیران اوکراینی برداشته شده‌اند. گاهی نیز به نظر می‌رسد آثار کبودی یا جراحت در بدن اسیران عمداً پنهان یا از بین برده شده‌اند.
مقام‌های اوکراین بر این نظرند که روسیه با مثله‌کردن اجساد اسیران اوکراینی در تلاش است تا علت واقعی مرگ آن‌ها را پنهان کند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس با خانواده ۲۱ اسیر جنگی اوکراینی که در دوران اسارت جان باخته‌اند، گفت وگو کرده است. کالبدشکافی‌های انجام‌شده در اوکراین نشان می‌دهند که علت مرگ پنج نفر از این اسیران به دلیل نارسایی قلبی بوده است. کالبدشکافی‌های انجام‌شده همچنین نشان می‌دهند که چهار نفر هم به دلیل سل یا ذات‌الریه و سه نفر به دلیل عفونت، خفگی و ضربه شدید به سر جان باخته‌اند.