وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا در جریان رسیدگی به پرونده سقوط دو فروند هواپیمای «۷۳۷ مکس» که در مجموع جان ۳۴۶ نفر را گرفت، به توافق موقتی با شرکت هواپیماسازی بوئینگ دست یافت که بر اساس آن، بوئینگ می‌تواند از پیگرد کیفری معاف شود. این تصمیم واکنش شدید خانواده‌های داغدار قربانیان را برانگیخته است.
آگهی
وزارت دادگستری آمریکا با شرکت بوئینگ به توافقی رسید که به این شرکت سازنده هواپیما اجازه می‌دهد از محاکمه کیفری در پرونده مرتبط با اتهام فریب‌کاری و پنهانکاری در دو سانحه مرگبار هواپیمای ۷۳۷ مکس معاف شود. این دو سانحه که بیش از پنج سال پیش رخ داد، جان ۳۴۶ نفر را گرفت.
بر اساس این توافق اولیه، شرکت هوافضای بوئینگ می‌بایست بیش از ۱.۱ میلیارد دلار (۹۶۷.۵ میلیون یورو) بپردازد و مبلغی افزون بر ۴۴۵ میلیون دلار (۳۹۱ میلیون یورو) نیز به خانواده‌های قربانیان سقوط هواپیما اختصاص دهد.
در مقابل، وزارت دادگستری آمریکا پذیرفته است که پرونده فریب‌کاری توسط بوئینگ را کنار بگذارد و بدین ترتیب، این شرکت از محکومیت کیفری که می‌توانست موقعیتش را به‌عنوان پیمانکار فدرال به خطر بیندازد، رهایی یابد.
سخنگوی وزارت دادگستری آمریکا در بیانیه‌ای گفت: «ما مطمئنیم که این حل و فصل عادلانه‌ترین نتیجه با منافع عملی است.»
او افزود: «اگرچه هیچ کاری نمی‌تواند درد و زیان قربانیان را کم کند، اما این توافق باعث می‌شود بوئینگ مسئولیت مالی خود را بپذیرد، برای خانواده‌ها پایان پرونده و غرامت فراهم می‌کند و برای ایمنی مسافران هوایی آینده تأثیرگذار است.»
با این حال، برخی از خانواده‌های قربانیان از این تصمیم ناراضی‌اند، زیرا آن‌ها معتقدند جریمه مالی ممکن است پیام اشتباهی به شرکت‌ها درباره مسئولیت‌پذیری در قبال ایمنی محصولاتشان ارسال کند.
برخی از بستگان مسافران در این دو سانحه خواستار برگزاری دادگاه علنی، تعقیب کیفری مسئولان سابق شرکت و مجازات مالی سنگین‌تر برای بوئینگ بوده‌اند.
پل کسل، وکیل این پرونده گفت: «این نوع توافق برای عدم پیگرد بی‌سابقه است و البته که برای مرگبارترین جرم شرکتی در تاریخ آمریکا نادرست است.» او افزود که خانواده‌هایی که نمایندگی می‌کند، با این توافق مخالفت خواهند کرد و تلاش می‌کنند دادگاه را قانع کنند که آن را رد کند.
حادثه‌های سقوط هواپیمای ۷۳۷ مکس و نقش بوئینگ در پنهانکاری اطلاعات
دو فروند هواپیمای جدید ۷۳۷ مکس در سال ۲۰۱۸ در اندونزی و سال ۲۰۱۹ در اتیوپی سقوط کردند و در مجموع ۳۴۶ نفر جان خود را از دست دادند. این سقوط‌ها به‌دلیل خوانش نادرست یک حسگر بود که باعث شد این دو هواپیما به طور غیرقابل کنترلی فرود عمودی کنند.
بوئینگ متهم است که پیش از آنکه سازمان هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) مجوز پرواز این هواپیما را صادر کند، اطلاعات گمراه‌کننده‌ای درباره برخی ویژگی‌های هواپیمای مکس به این سازمان داده است.
به عبارتی، شرکت سازنده این هواپیماها به خطوط هوایی و خلبانان اطلاع نداده بود که یک سیستم نرم‌افزاری جدیدی به نام MCAS وجود دارد. این سیستم طوری طراحی شده بود که اگر حسگری تشخیص دهد هواپیما ممکن است در حال از دست دادن کنترل و سقوط باشد، به‌طور خودکار و حتی بدون اینکه خلبان فرمانی بدهد، دماغه هواپیما را به سمت پایین می‌آورد.
وزارت دادگستری آمریکا در سال ۲۰۲۱ بوئینگ را به فریب دادن سازمان هوانوردی فدرال (FAA) درباره نرم‌افزار و میزان آموزش لازم برای خلبانان جهت پرواز ایمن متهم کرده بود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در آن زمان، شرکت بوئینگ پس از موافقت با پرداخت ۲.۵ میلیارد دلار (۲.۲ میلیارد یورو) جریمه و اجرای اقدامات لازم برای رعایت قوانین مقابله با فریب و پنهانکاری به مدت سه سال، از پیگرد قضایی رهایی یافت.
پس از آنکه دادستان‌های فدرال متوجه شدند بوئینگ به توافق پایبند نبوده و تغییرات وعده داده شده را انجام نداده است، این شرکت هواپیماسازی قبول کرد که به اتهام کلاهبرداری کیفری خود اعتراف کند تا از پروسه یک دادگاه علنی طولانی احتمالی جلوگیری کند.
اما یک قاضی فدرال، در ماه دسامبر توافقی که بوئینگ برای قبول اتهام خود و جلوگیری از محاکمه کرده بود را نپذیرفت. دلیلش این بود که او نگران بود کسانی که قرار است بررسی کنند بوئینگ به تعهداتش عمل می‌کند یا نه به طور عادلانه و با رعایت اصول تنوع و برابری انتخاب نشده‌اند.