دیپلمات‌های ایران و سه قدرت اروپایی باقی‌مانده در برجام روز جمعه در استانبول برای نخستین‌بار از آغاز مذاکرات هسته‌ای تهران و واشنگتن، دیدار کردند. رویترز پیشتر به نقل از دیپلمات‌های اروپایی آگاه گزارش داده بود که تروئیکای اروپایی قصد دارد در صورت عدم حصول توافق تا ماه اوت، مکانیسم ماشه را فعال کند.
آگهی
کاظم غریب‌آبادی معاون حقوقی و بین‌الملل و مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات روز جمعه با دیپلمات‌های فرانسه، بریتانیا و آلمان در استانبول ترکیه دیدار کردند.
وزرای خارجه قدرت‌های اروپایی تاکنون بارها تهدید کرده‌اند که اگر با جمهوری اسلامی ایران به توافق هسته‌ای نرسند، «مکانیسم ماشه» برجام را فعال کرده و تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران را باز می‌گردانند
آقای عراقچی پیشتر طی مقاله‌ای در مجله فرانسوی «لوپوئن» اروپا را به «انفعال» در قبال مذاکرات هسته‌ای تهران و واشنگتن و اتخاذ «راهبر تقابلی» در قبال ایران متهم کرده و نوشته بود: «این موضوع به ویژه درباره رویکرد تروئیکای اروپایی در قبال استفاده از سازوکار ماشه در برجام مشهود است. این سازوکار که در چارچوب برجام درواقع به عنوان آخرین راه برای حل اختلافات در نظر گرفته شده، امروزه به عنوان ابزار فشار دیپلماتیک مورد استفاده قرار گرفته شده است.
او همچنین تهدید کرده بود که پیامد‌های استفاده از «مکانیسم ماشه» در برجام و بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نه تنها به نقش‌آفرینی اروپا در توافق هسته‌ای با تهران پایان می‌دهد، بلکه منجر به تشدید تنش‌های غیرقابل بازگشت خواهد شد.
کاظم غریب‌آبادی روز جمعه از توافق طرفین مذاکرات برای ادامه گفتگوها خبر داد و در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ما به تبادل نظر و بحث در مورد آخرین وضعیت مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای و لغو تحریم‌ها پرداختیم. ایران و سه کشور اروپایی مصمم به حفظ و استفاده بهینه از دیپلماسی هستند. در صورت لزوم، دوباره برای ادامه گفتگوها دیدار خواهیم کرد.»
او افزود: «حق غنی‌سازی خط قرمز قطعی ماست. توقفی هم در غنی‌سازی پذیرفته نمی‌شود.»
سه قدرت اروپایی از آغاز مذاکرات ایران و آمریکا تلاش کردند که برای اقدام احتمالی برای فعال کردن «مکانیسم ماشه» در هماهنگی کامل با واشنگتن عمل کند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا روز جمعه گفت که ایران پیشنهاد آمریکا را برای حل‌وفصل پرونده هسته‌ای دریافت کرده است و باید هرچه زودتر به آن پاسخ دهد.
آقای ترامپ در راه بازگشت از سفر خاورمیانه به واشنگتن در هواپیمای ریاست‌جمهوری آمریکا (Air Force One) گفت: «آن‌ها پیشنهاد را در اختیار دارند. می‌دانند که اگر زودتر اقدام نکنند، اتفاق بدی خواهد افتاد.»
اکسیوس پیشتر گزارش داده بود که عباس عراقچی پیشنهاد واشنگتن را در جریان مذاکرات روز یکشنبه با آمریکا در عمان دریافت کرده و آن را برای مشورت با علی خامنه‌ای، رهبر، مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری و دیگر مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران به تهران برده است.
با این حال، آقای عراقچی روز جمعه در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران هیچ پیشنهاد مکتوبی را دریافت نکرده است.
رویترز به نقل از یک منبع نزدیک به هیات مذاکره‌کننده ایرانی اعلام کرد که تهران هنوز پیشنهاد ایالات متحده را دریافت نکرده است، «اما این پیشنهاد به عمان تحویل داده شده و انتظار می‌رود به زودی به تهران منتقل شود.»
کریستین ترنر، مدیر کل امور ژئوپولیتیک و مدیر سیاسی وزارت خارجه بریتانیا روز جمعه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: « مدیران سیاسی تروئیکای اروپایی امروز در استانبول با معاونان وزیر امور خارجه ایران دیدار کردند. ما بر تعهد خود به گفتگو تاکید کردیم، از ادامه مذاکرات ایران و آمریکا استقبال نمودیم و با توجه به فوریت موضوع، توافق کردیم که بار دیگر دیدار کنیم.»
بنابر قطعنامه شورای امنیت که در سال ۲۰۱۵ برای تصویب برجام صادر شده است، سه قدرت اروپایی حاضر در این توافق تا ۱۸ اکتبر فرصت دارند تا پیش از انقضای قطعنامه، با فعال کردن مکانیسم ماشه تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را بازگردانند.
این درحالی است که روابط میان تروئيکای اروپایی و تهران طی سال گذشته در سایه تحریم‌های صادره علیه جمهوری اسلامی ایران به دلیل برنامه موشکی، حمایت تهران از روسیه در جنگ اوکراین و بازداشت شهروندان اروپایی در ایران رو به وخامت گذاشته است.
به گزارش رویترز به نقل از یک مقام آمریکایی، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا و مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ که برای شرکت در دور نخست مذاکرات مستقیم روسیه و اوکراین به استانبول ترکیه سفر کرده است، روز جمعه در دیدار با دیپلمات‌های اروپایی درباره جمهوری اسلامی ایران و اوکراین گفتگو کرد.