آلمان و فرانسه، رهبران دو قدرت اصلی اتحادیه اروپا، روز چهارشنبه پس از انجام مذاکرات برای هماهنگی واکنش خود در قبال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، اعلام کردند که اعضای این اتحادیه باید «متحد و هماهنگ» باشند.
امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان ضمن تبریک پیروزی ترامپ در انتخابات روز سهشنبه، به چالشهای ناشی از سیاست تجاری حمایتگرایانه ترامپ مبنی بر «اول آمریکا» و لفاظیهای انزواطلبانه او اشاره کردند.
شولتس به خبرنگاران گفت: «کشورهای اتحادیه اروپا باید در کنار یکدیگر بایستند و به شیوهای متحد عمل کنند.»
ماکرون نیز در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که برلین و پاریس، برای ایجاد یک اروپای متحد و قویتر در «عصر جدید» تلاش خواهند کرد.
با این حال دستیابی به «وحدت» در اروپا موضوعی چالشبرانگیز است؛ زیرا حتی پاریس و برلین هم در سالهای گذشته بطور فزاینده در موضوعات مختلف از نحوه تامین مالی هزینههای دفاعی گرفته تا موضوعات تجاری بویژه وضع تعرفههای گمرکی بر خودروهای برقی چین با هم اختلاف داشتند.
علاوه بر این، رهبران کنونی فرانسه و آلمان در داخل کشورهایشان نیز موقعیتهای سیاسی حساسی دارند. ماکرون پس از شکست در انتخابات اوایل سال جاری، بطور قابل توجهی قدرت خود را از دست داد و شولز در آلمان برای حفظ ائتلاف دولتش در تلاش است.
بر همین اساس بطور مثال تحلیلگران وبسایت Eurointelligence معتقدند: «بر خلاف ادعاها، اروپا برای رویارویی با تحولاتی مانند تعرفههای بالاتر ایالات متحده، یا چرخش در سیاستهای حمایتی این کشور از اوکراین یا اولتیماتومهای تامین هزینههای دفاعی آماده نیست. بر این اساس انتظار میرود که کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مراودات خود با ایالات متحده، سیاستهای متفاوتی را در پیش بگیرند.»
جنگ تعرفهها
بسیاری از مقامات اروپایی پیش از اعلام نتایج انتخابات روز سهشنبه گفته بودند که با توجه به روابط پرتنش ترانس آتلانتیک در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، انتقادهای شدید او از ناتو، دیدگاهش درباره مبارزه اوکراین علیه تهاجم روسیه و مواضع او در قبال تغییرات آب و هوایی، «نگران» پیروزی ترامپ هستند.
یکی از نگرانیهای مهم این اتحادیه، چالشهای تجاری با ایالات متحده است. ترامپ ماه گذشته بار دیگر تکرار کرد که در صورت پیروزی در انتخابات، اتحادیه اروپا باید «بهای زیادی» به دلیل عدم خرید کافی محصولات آمریکایی بپردازد.
بر همین اساس اورسولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا هنگام تبریک به ترامپ برای این پیروزی، تاکید کرد که اجتناب از جنگهای تجاری، هم به نفع ایالات متحده و هم اروپا خواهد بود.
او گفت: «میلیون ها شغل و میلیاردها [دلار] تجارت و سرمایهگذاری در هر دو طرف اقیانوس اطلس به پویایی و ثبات روابط اقتصادی ما بستگی دارد.»
ترامپ گفته است که بر واردات کالا از همه کشورها به ایالات متحده، تعرفهای ۱۰ درصدی و بر واردات از چین تعرفهای ۶۰ درصدی وضع خواهد کرد. اقتصاددانان هشدار میدهند که این کار، به زنجیرههای تامین در سراسر جهان ضربه میزند، هزینهها را افزایش میدهد و چین را متقاعد به صادرات بیشتر به اروپا (به جای ایالات متحده) میکند.
اوکراین
یکی دیگر از نگرانیهای اروپا، تغییر سیاست خارجی ایالات متحده بویژه در قبال جنگ در اوکراین است. ترامپ بارها از حمایتهای ایالات متحده از اوکراین انتقاد کرده و گفته است که تصمیم دارد به این جنگ پایان دهد؛ اگرچه هیچ توضیحی درباره چگونگی این کار نداده است.
ویکتور اوربان، نخستوزیر ملیگرای مجارستان که برخلاف دیگر رهبران اتحادیه اروپا آشکارا از ریاست جمهوری دوبارۀ ترامپ حمایت کرده بود، ضمن تبریک به او در شبکه ایکس اعلام کرد که اکنون اروپا باید در حمایت خود از اوکراین تجدیدنظر کند.
اوربان پیش از این نیز بارها به دلیل داشتن روابطی نزدیک با روسیه و مخالفت با کمک به اوکراین، بروکسل را ناراضی و خشمگین کرده است.
ناتو
مارک روته، دبیرکل ناتو نیز به ترامپ تبریک گفت و اعلام کرد که همچنان به داشتن یک همکاری خوب با ایالات متحده امیدوار است. با این وجود «آنالِنا بِربوک»، وزیر خارجه آلمان در برلین به خبرنگاران گفت: «اکنون باید بطور جدی فکر کنیم و سرمایهگذاریهای بزرگی برای امنیت اروپا انجام دهیم.»
قرار است روز پنجشنبه رهبران اتحادیه اروپا در بوداپست تشکیل جلسه دهند؛ دیداری که میتواند اولین فرصت رسمی برای تبادل نظر بر سر سیاستهای این اتحادیه در قبال ریاست جمهوری دوبارۀ ترامپ باشد.
با این وجود به نظر تحلیلگران، بعید است که در پی این دیدار نیز کشورها بر سر داشتن یک پاسخ واحد به پیروزی ترامپ موافقت کنند.