فومیو کیشیدا، نخستوزیر ژاپن روز چهارشنبه با اعلام این خبر که هنگامی که حزبش در ماه آینده رهبر جدیدی انتخاب کند از مقام نخستوزیری کناره گیری خواهد کرد، جامعه ژاپن را غافلگیر کرد.
آگهیبه این ترتیب ماه آینده هر فردی که به عنوان رئیس جدید حزب حاکم «لیبرال دمکرات» انتخاب شود، به عنوان نخستوزیر جایگزین آقای کیشیدا نیز خواهد شد.
این رهبر جدید میتواند به حزب حاکم کمک کند تا از رسواییهایی که دولت کیشیدا درگیر آن بوده، رها شود و حتی این احتمال وجود دارد تا برای اولین بار یک زن برای این مقام انتخاب شود.
اما رهبر جدید چگونه انتخاب خواهد شد و این تغییر سیاسی چه پیامدهایی خواهد داشت؟
فومیو کیشیدا تنها چند روز قبل از تعیین تاریخ دقیق رای گیری برای انتخاب رهبر جدید حزب حاکم برای یک دوره سه ساله، اعلام کرد که قصد ندارد بار دیگر برای این مقام نامزد شود.
این رای گیری در ماه سپتامبر انجام خواهد شد و آقای کیشیدا تا زمان انتخاب جانشین، رئیس حزب و نخستوزیر باقی خواهد ماند.
از آنجا که حزب «لیبرال دموکرات» هم اکنون بر هر دو مجلس این کشور کنترل دارد، میتوان تضمین کرد که رهبر بعدی حزب، بار دیگر نخستوزیر ژاپن شود.
چرا کیشیدا کنارهگیری میکند؟
در ژاپن شکستهای پیاپی حزب در انتخابات محلی در اوایل سال جاری میلادی باعث شد تا این ایده که حزب به یک چهره جدید برای تقویت حمایتهای مردمی قبل از انتخابات ملی نیاز دارد، بتدریج قوت بگیرد.
انتظار میرود که این انتخابات عمومی نیز در فاصله نزدیکی پس از انتخاب رهبری جدید برای حزب حاکم برگزار شود؛ یعنی زمانی قبل از پایان کار دوره کنونی مجلس نمایندگان در اکتبر ۲۰۲۵ میلادی.
فومیو کیشیدا نیز هنگام اعلام تصمیمش برای کناره گیری، تایید کرد که مجموعهای از رسواییها اعتماد عمومی را کاهش داده و حزب باید تعهد خود به «تغییر» را نشان دهد و افزود: «بدیهی است که اولین قدم، تعظیم من مقابل این تغییرات است».
بدترین رسواییهایی که در دوران نخستوزیری او روی داد، عدم گزارش نام دهها تن از اهداکنندگان بودجه مالی این حزب بود که از با نفوذترین اعضای حزب نیز محسوب میشدند؛ همچنین یک ماجرای دیگر مربوط به روابط چند دههای اعضای این حزب با کلیسای «اتحاد» مستقر در کره جنوبی.
حزب «لیبرال دمکرات» چگونه رهبر جدید خود را انتخاب خواهد کرد؟
رای گیری برای انتخاب رهبر جدید، در داخل حزب و توسط حدود ۱.۱ میلیون عضو حزب انجام میشود.
تا کنون رهبر حزب معمولا از میان یکی از رهبران قدرتمند فراکسیونهای جناحهای مختلف حزب انتخاب میشد، اما اینبار حدس و گمانها درباره رهبر آینده این حزب چندان روشن نیست؛ زیرا در پی رسواییهای مالی، همه فراکسیونهای رسمی به جز یکی منحل شدند.
نامزدهای احتمالی چه کسانی هستند؟
هنوز مشخص نیست که چه کسی در رقابتها برای جایگزینی کیشیدا پیشتاز است؛ با این وجود نام چند از اعضای ارشد این حزب از جمله سه زن بیشتر شنیده میشود که انتخاب یکی از آنها، پیشرفتی در جامعه مردانه ژاپن محسوب میشود.
کارشناسان نیز میگویند نیاز حزب «لیبرال دمکرات» به تغییر تصویر خود در جامعه، احتمالا آنها را به سمت انتخاب یک نخستوزیر زن سوق خواهد داد.
در گذشته نیز سه زن برای رهبری حزب نامزد شده بودند، که درنهایت دو نفر از آنها در سال ۲۰۲۱ میلادی با کیشیدا رقابت کردند.
آگهیدر ژاپن تنها ۱۰.۳ درصد از اعضای مجلس نمایندگان را زنان تشکیل میدهند و به همین دلیل، در گزارشی که ماه آوریل از سوی اتحادیه بینپارلمانی مستقر در ژنو منتشر شد، ژاپن در میان ۱۹۰ کشور رتبه ۱۶۳ را از نظر حضور زنان در فعالیتهای سیاسی داشت.
حزب حاکم و انتخابات سراسری ژاپن
این احتمال وجود دارد که چالشهای حزب «لیبرال دمکرات» در زمان برگزاری انتخابات عمومی ژاپن در سال آینده نیز برایش دردسرساز شود؛ البته اپوزیسیون از هم پاشیده ژاپن نیز احتمالا نمیتواند از این فرصت به نفع خود استفاده کند.
به همین دلیل کارشناسان بر این باورند که حتی اگر رای دهندگان بخواهند حزب «لیبرال دمکرات» را به دلیل رسواییهایش مجازات کنند، احزاب اپوزیسیون را جایگزین مناسبی نمیدانند.
حزب اپوزیسیون اصلی یعنی «حزب دموکراتیک مشروطه ژاپن» امسال در انتخابات محلی پیروزیهایی را به دست آورد که بخشی از آن به دلیل رسواییهای لیبرال دموکراتها بود؛ با این وجود برای طرح سیاستهایی که در تضاد با ائتلاف حکومتی باشد با چالشی جدی روبرو است.
آگهی