راه‌آهن بلاروس برای انتقال تجهیزات نظامی مسکو آماده می‌شود و این موضوع باعث شده تا علامت‌های سوال در مورد نیات الکساندر لوکاشنکو به عنوان متحد ولادیمیر پوتین، و نقش احتمالی بلاروس در جنگ اوکراین بیشتر و بیشتر شود.
آگهیالکساندر لوکاشنکو برای حفظ جایگاه ریاست جمهوری بلاروس تاحدی دست به دامن رهبران روسیه و نیازمند حمایت‌های کرملین بوده است ولی در عین حال از دخالت مستقیم در جنگ اوکراین اجتناب کرده و تاکنون اجازه نداده است که از خاک بلاروس به عنوان سکوی حملات برای تجاوزات سرزمینی پوتین علیه اوکراین استفاده شود.
در همین حال، اتحادیه کارگران راه آهن بلاروس که در زمره اپوزیسیون رژیم لوکاشنکو در مینسک محسوب می‌شود، از افزایش اقدامات و برنامه‌ریزی‌ها برای جابجایی پرسنل و تجهیزات نظامی روسیه بین دو کشور خبر می‌دهد.
این گروه روز چهارشنبه ۱۵ مه (۲۶ اردیبهشت) در کانال تلگرام خود اعلام کرد که «نشانه‌هایی از آمادگی برای حمل و نقل نظامی در راه‌آهن بلاروس بین روسیه و بلاروس آشکار شده است.»
«پروژه هاجِن بلاروس» به عنوان گروه مستقلی که بر فعالیت‌های نظامی در بلاروس نظارت می‌کند، در تلگرام خود نوشت: «آیا تجهیزات نیروهای مسلح (روسیه) دوباره به بلاروس منتقل می‌شود؟»
این مطلب نشان می دهد که علاوه بر سایر فعالیت‌های نظامی بین دو کشور، «کاروان‌هایی از مناطق اشغالی اوکراین نیز ممکن است به بلاروس منتقل شوند.» در ادامه اشاره شده است که «اقداماتی برای حفظ محرمانه بودن این تحرکات نظامی در حال انجام است.»
این بیانیه به اعلام قبلی خود در ماه فوریه اشاره می‌کند که در آن گفته بود که علاوه بر برنامه‌‌ریزی برای انتقال اعضای ارتش روسیه به بلاروس از طریق راه آهن، تمرینات نظامی قابل توجهی نیز در سال ۲۰۲۵ در بلاروس برگزار خواهد شد. و این در حالی است که دو کشور روسیه و بلاروس که از سال ۲۰۰۹ میلادی مرتبا تمرینات نظامی مشترکی را انجام داده‌اند، اما این تمرینات از سال ۲۰۲۳ لغو شده است.
معادله چند وجهی توام با عملیات روانی
فرانک ویاچورکا، مشاور ارشد سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس به نیوزویک گفت: «ما قبلاً مواردی داشته‌ایم که چنین آمادگی‌هایی برای حمل و نقل اعلام شده بود و پس از آن هیچ اتفاقی نیفتاد، اما ممکن است موضوع بزرگ‌تری در اینجا وجود داشته باشد.»
او گفت: «فرض اصلی ما این است که آنها برای تمرینات در نزدیکی مرزهای لهستان و لیتوانی آماده می شوند، اما این امکان نیز وجود دارد که فعالیت قابل توجهی صورت نگیرد. ما وضعیت را به دقت زیر نظر داریم.»
وی خاطرنشان کرد: «احتمال دیگر این است که این موضوع می تواند پاسخی به انتقاد مینسک از استقرار دائمی گردان‌های آلمانی و آمریکایی در نزدیکی مرز بلاروس در لیتوانی به عنوان عضوی از ناتو باشد.»
ویاچورکا گفت: لفاظی‌های ضدغربی لوکاشنکو و پوتین «در حال حاضر بسیار تهاجمی است» و افزود که این اقدام اخیر «می‌تواند بخشی از یک عملیات روانی برای فشار بر غرب قبل از نشست صلح در سوئیس برای اوکراین باشد.»
البته این احتمال وجود دارد که اقدامات لوکاشنکو می‌تواند در راستای «جمع کردن حامیان خود علیه یک دشمن مشترک و در عین حال نشان دادن وفاداری شخصی به پوتین باشد.»
لوکاشنکو ماه گذشته میلادی تاکید کرد که «هیچ نیازی» برای پیوستن به جنگ اوکراین وجود نخواهد داشت و ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین نیز اعلام کرد که کشورش «هیچ طرح و برنامه‌ای» برای حمله جدید روسیه از خاک بلاروس نمی‌بیند.
با این حال، پس از استقرار تسلیحات هسته‌ای روسیه در بلاروس و توافقی که در ژانویه برای تقویت روابط اقتصادی نزدیک‌تر به امضا رسید، سیگنال‌هایی از همسویی نزدیک‌تر بین مسکو و مینسک وجود دارد.
راه‌آهن بلاروس بخشی کلیدی از زیرساخت‌های جنگی روسیه است، هم به‌عنوان مجرای منابع نظامی و هم به‌عنوان صحنه‌ای از حملات خرابکارانه گروه‌های پارتیزانی خواهد بود که باعث کندی حرکت نیروهای مسکو می‌شود.
در همین حال، ویاچورکا خاطرنشان کرد در بلاروس نگاه مردم به جنگ جاری در اوکراین عمیقا منفور است، «بنابراین هرگونه تشدید تنش آشکار و نظامی‌سازی یا تلاش برای بسیج بلاروس‌ها در ارتش می‌تواند با مقاومت عظیم مردم روبرو شود.»
آگهیاین موارد در حالی است که ولادیمیر پوتین در سفر چین به سر می‌برد و ولودیمیر زلنسکی به دلیل نگرانی از ادامه پیشروی نیروهای روسیه در استان خارکیف سفر خود به اسپانیا و پرتغال را لغو کرده است.
همچنین، مقامات روسیه اعلام کردند که حمله گسترده پهپاد اوکراینی به کریمه در بامداد جمعه ۱۷ مه (۲۸ اردیبهشت) باعث قطع برق در شهر سواستوپل و آتش گرفتن یک پالایشگاه در جنوب روسیه شده است.