ارتش اسرائیل همچنان به حملات خود در شرق شهر رفح، دومین شهر بزرگ باریکه غزه ادامه می‌دهد. از زمان صدرو دستور تخلیه در روز پنجشنبه تاکنون، ۳۰۰ هزار فلسطینی مجبور به ترک این شهر در جنوب غزه شده‌اند. آوارگان در این نوار متراکم به کجا پناه می‌برند؟ آیا جای برای رفتن دارند؟
آگهیبسیاری از ساکنان شرق رفح چون جایی برای پناه بردن ندارند، به رغم صدور هشدارها تا لحظه بمباران خانه‌هایشان را ترک نگفتند چرا که جای چندان امنی دیگر در این باریکه نیست.
جایی و امکانی برای رفتن نیز نیست. در آنطرف مرزهای این باریکه محصوری که ۴۱ کیلومتر طول و بین ۶ تا ۱۲ کیلومتر عرض دارد، یا کشور اسرائیل و یا دریای مدیترانه ست و یا مرز بشدت حصاربندی شده مصر.
اسرائیل بارها تاکید کرده است که تهاجمش به غزه هدفمند و دقیق است. با این حال ارتش این کشور در چند روز گذشته با حملات هوایی، توپخانه و آتش تانک به بیش از ۱۰۰ هدف حمله، گذرگاه کلیدی شهر (کرم شالوم) را تصرف و شهر را در امتداد یک جاده اصلی عملا به دو نیم تقسیم کرده است.
اگرچه ساکنان شرق رفح مشغول ترک این منطقه‌اند، با این حال قیمت چادر، بنزین و سواری در این ناحیه افزایش یافته است. ساحل «مواصی» در مجاور این منطقه هم که کاملا بایر و خالی از هرگونه زیرساخت‌های اولیه است، مملو از چادرهای ساکنان پیشین شرق رفح شده است.
هیچ جا از گلوله‌باران و بمباران در امان نیست
کریم جودا، وکیل ۲۸ ساله ساکن شرق رفح که از آخرین افرادی بود که همراه با خانواده‌اش این منطقه را ترک کرد، می‌گوید که چون نتوانست جایی در «مواصی» پیدا کند، ۸۰۰ دلار به یک راننده پرداخت کرد تا او و خانواده‌اش را به خانه دیگرشان در نصیرات ببرد.
آقای جودا به وال‌استریت ژورنال گفت: «مطمئن نیستم که تصمیم درستی گرفته‌ایم یا نه. اما هیچکس نمی‌داند تصمیم درست چیست. بمباران‌ها همه‌جا ادامه دارد.»
ارتش اسرائیل روز شنبه ضمن صدور دستور تخلیه بخش دیگری در شرق رفح، عملیات خود را در این شهر مرزی گسترش داد.
ارتش اسرائیل همچنین ضمن گسترش عملیات در شمال غزه و با صدور دستور تخلیه بخشی از «جبلیا» اعلام کرده که در واکنش به حضور مجدد حماس در شمال غزه، در حال گسترش و تشدید عملیات در این منطقه است.
تحلیل‌گران بر این باورند که این عملیات بخشی از استراتژی دیرینه اسرائیل برای سرکوب قدرت حماس است. با این حال آن‌ها این استراتژی را ضعیف ارزیابی می‌کنند. زیرا اسرائیل تاکنون بارها به مناطقی که پیش‌تر پاکسازی کرده بود باز گشته است.
رهبران اسرائیل بارها گفته‌اند که تهدید به انجام گسترش عملیات برای آن‌ها اهرم فشاری است که حماس را بر سر میز مذاکره برای آزدی گروگان‌های حملات هفتم اکتبر بازگرداند. به نظر می‌رسد این مذاکرات که با خروج هیات‌های اسرائیلی و حماس از قاهره به بن‌بست رسیده بود، هفته آینده مجددا از سر گرفته شود.
تصاویر ماهواره‌ای از تجمع تانک‌ها و خودروهای جنگی اسرائیلی در نزدیکی گذرگاه «کرم شالوم» و مناطق مرزی غزه حکایت دارند.
گذرگاه‌های «کرم شالوم» و «رفح» برای ارسال کمک‌ها به سراسر غزه حیاتی هستند. این کمک‌ها چند روزی است که به دلیل عملیات ارتش اسرائیل انجام نشده سازمان‌های بشردوستانه نسبت به خطرات قریب‌الوقوع جانی عدم امکان رسیدن کمک‌ها به غزه هشدار می‌دهند.
فولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل، تخلیه رفح را غیرانسانی خواند و از اسرائیل خواست حملات خود را در رفح که مرکز عملیات کمک‌رسانی بشردوستانه برای کل نوار غزه است، متوقف کند.
پیتر لرنر، سخنگوی ارتش اسرائيل در گفتگو با سی‌ان‌ان گفت که ارتش وقتی به مردم پیش‌تر دستور تخلیه می‌دهد، نیروهای خود را با از دست دادن عنصر غافلگیری به خطر می‌اندازد. با این وجود او گفت که ارتش اسرائیل برای حفاظت از جان غیرنظامیان به این کار خود ادامه می‌دهد.
آقای لرنر افزود: «ما تا زمانی که آغاز تخلیه را مشاهده نکرده بودیم، عملیاتمان را آغاز نکردیم.»
آگهیمحمد ابوطاها، کارمند تشکیلات خودگردان فلسطینی است که پیش‌تر در جریان درگیری‌ها در شهر غزه مجبور به ترک خانه‌اش شده و به رفح آمده بود. او روز چهارشنبه مجبور شد رفح را به مقصد شهر جنگ زده خان یونس در ۱۰ کیلومتری رفح ترک کند. او روز پنجشنبه به خانه خود در شرق رفح بازگشت تا بتواند برای پیگیری مذاکرات صلح یک رادیو پیدا کند.
آقای ابوطاها در گفتگوی تصویری با وال‌استریت ژورنال اطراف خانه‌اش که بیشتر شبیه ویرانه بود را نشان داد و گفت: «ببینید، به این می‌توانید بگویید شهر ارواح. تقریبا هیچکس اینجا نمانده است.»
او که با رادیوی خود کلنجار می‌رفت، افزود: «امیدوار خبرهای خوب بشنویم.»
میزان دارایی مردم در نحوه فرارشان از رفح تعیین کننده است. آن‌هایی که ثروتمند‌تر بودند تا جای ممکن از خودرو، گاری و یا کامیون برای حرکت به سمت شمال استفاده کردند. به گفته ساکنان رفح هزینه انتقال از این منطقه به ساحل «مواصی» از هفته گذشته تا کنون دوبرابر شده و به ۵۰۰ دلار رسیده است.
آگهیشانیا لو، مشاور ارتباطات سازمان بشردوستانه غیردولتی شورای پناهندگان نروژ می‌گوید: «فلسطینی‌ها نه تنها مناطقی که اسرائیل آن‌ها را نا‌امن خوانده، بلکه بقیه نقاط شهر را نیز ترک می‌کنند. زیرا می‌ترسند اگر صبر کنند، دیگر موفق به یافتن جا نشوند.»
بنابر گزارش‌ها، منطقه «مواصی» که پیش از تخلیه رفح میزبان حدود ۴۵۰ هزار نفر بود، اکنون بیش از حد پر شده است و هیچ فضایی برای زیرساخت‌های بهداشتی و یا جلوگیری از آتش‌سوزی بین چادرها وجود ندارد.
امجد الانقر، پزشکی از منطقه «شجاعیه» شهر غزه می‌گوید که در «مواصی» دوش و توالت کافی وجود ندارد. او می‌گوید که خانواده‌اش را که حدود ۲۰ نفر هستند، شامگاه پنجشنبه پس از انجام یک شیفت یک روزه در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان رفح به «مواصی» آورده و سپس برای درمان بیماران در روز جمعه به بیمارستان باز گشته است.
آقای الانقر می‌گوید که از ابتدای جنگ تا کنون این پنجمین یا ششمین بار است که همراه با خانواده‌اش مجبور به نقل مکان شده است. او بار آخر مجبور به کرایه یک اتوبوس کوچک شده و برای سفری که به طور معمول ۲۵ دلار هزینه دارد، ۲۰۰ دلار پرداخت کرده است تا بتواند دو چادر در منطقه «مواصی» در کنار دریا برای خانواده‌اش مستقر کند.
آگهیشانیا لو می‌گوید: «مردم می‌آیند و می‌بینند جایی برایشان نیست. هیچ نظمی وجود ندارد.»