کشور بلژیک اعلام کرده است که دیگر به مردانی که به تنهایی وارد خاک اروپا شده‌اند و به دنبال پناهندگی هستند سرپناهی ارائه نمی‌دهد. در این مقاله علت این موضوع را از نگاه یک کارشناس بررسی می‌کنیم.
آگهیدولت بلژیک به تازگی اعلام کرده است که موقتا به مردهای تنهایی که به دنبال پناهندگی هستند خدماتی در جهت تامین سرپناه ارائه نمی‌دهد؛ استدلال آن هم این است که خانواده‌ها، زنان و کودکان باید در اولویت قرار گیرند.
«نیکول دو مور» وزیر امور پناهندگی و مهاجرت در دولت «الکساندر دی کرو» روز چهارشنبه گذشته گفت که انتظار می‌رود فشارهای فزاینده‌ای در حوزه مسکن پناهجویان در ماه‌های آینده در نظر گرفته شود و آنچه که او می‌خواهد این است که «به هیچ وجه لازم نباشد تا کودکان زمستان را در خیابان‌ها سپری کنند.»
درعوض، مردانی که مجرد و بدون همسر و کودک هستند باید از عهده خودشان برآیند.
این موضوع با واکنش تند برخی گروه‌ها روبرو شد؛ از جمله اینکه بروکسل [به عنوان مقر اتحادیه اروپا] و همچنین سازمان «عفو بین‌الملل» از دولت خواسته‌اند تا نظر خود را تغییر دهد. کمیسیون اروپا اعلام کرد که در مورد این موضوع با مقامات بلژیکی تماس خواهد گرفت.
برخوردهای تبعیض‌آمیز با پناهجویان مرد بدون همراه
در مناطق دیگر هم نسبت به مردان تنهایی که درخواست پناهندگی می‌دهند، برخوردهای منفی وجود داشته است. چه بسا در تلاش دولت بریتانیا برای صرفه‌جویی در خرجکردهای خود در اقامت مهاجران در هتل؛ اولین کسانی را که قرار بود برای اسکان در شناور «بیبی استکهلم» در جنوب انگلستان منتقل شوند را از میان ۵۰۰ مرد مجرد یا بدون همراه برگزید.
یک شهروند به بی.بی.سی. گفته است که «مساله این است که اولا تعداد افرادی که بر روی این شناور اسکان داده می‌شوند زیاد هستند و دوم آنکه همگی آنها مرد هستند. پس خانواده‌ها کجا هستند؟ همسران و فرزندان کجا هستند؟»
افراد دیگر نظر خود را با صراحت بیشتری عنوان می‌کنند؛ از جمله زن دیگری که می‌گوید «من خیلی نگرانم، می‌ترسم، من و بچه‌هایم به ساحل اینجا می‌آییم. حال با وجود ۵۰۰ مرد چطور می‌شود؟»
چرا اکثرا مردان هستند که دست به این سفر پرماجرا می‌زنند
طبق گزارش آژانس پناهندگی اتحادیه اروپا، مردها در سال گذشته میلادی چیزی در حدود ۷۱ درصد از متقاضیان پناهندگی را تشکیل دادند.
با این حال، کارشناسان و فعالان این حوزه خاطرنشان می‌کنند که دلایلی قابل توضیحی برای این موضوع وجود دارد.
پروفسور «ناندو سیگونا»، مدیر گروه «مهاجرت بین‌المللی و آوارگی اجباری» در دانشگاه بیرمنگام بریتانیا، می‌گوید مردان در بسیاری از کشورها نان‌آور اصلی زندگی هستند و در فعالیت‌های عمومی‌تر شرکت دارند از جمله اینکه در برخی موارد باید به نیروهای مسلح بپیوندند.
او افزود: «لذا این موارد باعث می‌شود که در شرایط آشفتگی سیاسی و اجتماعی، مردان بیشتر مورد هدف آسیب قرار گیرند.»
پروفسور سیگونا افزود: «سفر به اروپا خطرناک و پرهزینه است و تهیه پول کافی برای فرستادن همه اعضای خانواده دشوار است؛ بنابراین، اغلب ابتدا مردان به خارج فرستاده می‌شوند تا به نوعی درآمدی برای حمایت از خانواده خود بدست آوردند. مضافا اینکه شاید بتوانند خانواده خود را از طرق امن‌تری همچون سازوکارهای حمایت‌های بین‌المللی برای الحاق خانواده بیاورند.»
با این حال، وی افزود که در بسیاری از کشورها رویکردهای سلبی علیه امکان الحاق (پیوستن) اعضای خانواده به یکدیگر سبب شده است که «شاهد آن باشیم که کودکان و زنان بیشتری از گذرگاه‌های خطرناک عبور کرده و جان خود را به خطر می‌اندازند. این مورد هم در مورد عبورهای نامنظم در دریای مدیترانه و هم قایق‌های عبوری از کانال مانش [کانال انگلیس] صادق است.»
طرح بلژیک تا چه حدی جدی و اثرگذار است؟
این استاد دانشگاه گفت که نبود ارتباط بین افراد مهاجر و جوامع محلی، بر ترس شهروندانی که از پیشینه همسایگان جدید خود چیزی نمی‌دانند، می‌افزاید.
او گفت: «ارتباط با جوامع محلی اغلب فراموش می‌شود و این افراد بدون توضیح قبلی در هر منطقه مستقر می‌شوند.»
پروفسور سیگونا در مورد طرح بلژیک برای اسکان خانواده‌ها، زنان و کودکان معتقد است که «زنان دارای فرزند و خانواده نسبت به کسانی که در سیستم پناهندگی حضور دارند در اقلیت هستند. اگرچه بدیهی است که داشتن یک سرپناه برای زمستان مهم است، اما بعید است که برای اسکان آنها لازم باشد تا همه مردان تنها از سرپناه محروم شوند.»
او اینگونه برداشت می‌کند که هدف واقعی از این طرح «تنبیه متقاضیان تک‌نفره است؛ چرا که این تصور عمومی به غلط جا افتاده که این افراد از سیستم موجود سوء استفاده می‌کنند و افراد خطرناکی هستند».
در سندی که گروه کمپین «حمایت برای کاله / Care4Calais» در وب‌سایت خود آورده است اشاره شده که «مردان جوانی که در این قایق‌ها می‌بینید تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا از خانواده‌هایشان، مادران، مادربزرگ‌ها، خواهران، نوزادان و دخترانشان محافظت کنند. یک پدر هر چند وقت یکبار می‌گوید که برای دخترش می‌میرد؛ یا یک شوهر چقدر می‌گوید که برای همسرش جان می‌دهد؟ خب این بچه‌ها [مردان تنها] دقیقا دارند همین دوست داشتنشان را عملی می‌کنند.»