در حالیکه آمریکا یک شرکت چینی را که در زمینه دوربینهای امنیتی فعالیت میکند به اتهام همکاری با سپاه پاسداران تحریم کرد، پایگاه شورای راهبردی روابط خارجی ایران خواستار بازنگری جدی در سیاست خارجی کلان ایران در قبال چین شد.
آمریکا یک شرکت چینی تولیدکننده دوربینهای امنیتی و تشخیص چهره را به اتهام اینکه فناوری ساخت ایالات متحده را در اختیار سپاه پاسداران قرار داده، تحریم کرد.
این شرکت که «تیاندی تکنولوژی» نام دارد پیش از این هم در خدمت حکومت چین بوده و کمک کرده که پکن بتواند مسلمانان اویغور و دیگر اقلیتها و مخالفانش را شناسایی و سرکوب کند. وزارت تجارت ایالات متحده در بیانیهای اعلام کرد که شرکت چینی این تکنولوژی را در اختیار سپاه پاسداران نیز قرار داده است. بر اساس این بیانیه هرگونه همکاری برای ارسال قطعات به این شرکت چینی ممنوع خواهد بود.
طبق این گزارش، شرکت آمریکایی اینتل کورپ، غول صنعت نیمه هادی در کالیفرنیا، قطعاتی در اختیار «تیاندی تکنولوژی» قرار میداده اما پیش از آنکه تحریمهای جدید واشنگتن اعلام شود این شرکت نام «تیاندی تکنولوژی» را از وبسایتش به عنوان طرف تجاری حذف کرده است.
تحریمهای جدید در حالی اعلام میشود که روابط میان ایران و چین در روزهای اخیر با تنشهایی همراه بوده است. پس از سفر رهبر چین به عربستان سعودی و دیدار با مقامهای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، تهران مراتب نارضایتی خود را نسبت به بیانیه مشترکی که از سوی طرفین منتشر شد، ابراز داشت.
در آن بیانیه چین همراه با کشورهای عربی از تهران خواسته بود که به پرسشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی پاسخ دهد. همچنین در بیانیه مشترک چین و شورای همکاری خلیج فارس از تلاشهای صلحآمیز امارات برای تعیین تکلیف جزایر سهگانه حمایت شده بود. این در حالیست که ایران همواره ابوموسی، تنب بزرگ و کوچک را بخشی از خاک خود میداند و همواره اعلام کرده که هیچ گفتگویی بر سر این جزایر با امارات ندارد.
یکی دیگر از نقاط چالشبرانگیز بیانیه مشترک چینیها تایید اتهام همیشگی کشورهای عربی در خصوص مداخله ایران در امور داخلی کشورهای منطقه بود و پکن همراه با این کشورها از تهران خواسته بود که در امور داخلی کشورهای منطقه دخالت نکند.
بعد از این اتفاقات برخی از مقامهای جمهوری اسلامی نسبت به تجدیدنظر در روابط با چین سخن گفتند و در تازهترین اقدام معنیدار، وبسایت شورای راهبردی روابط خارجی در تحلیلی از لزوم «بازبینی عمیق در سیاست خارجی کلان ایران به ویژه در رابطه با چین» سخن گفت. این مرکز تخصصی سیاست خارجی که زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی اداره میشود، در گفتگو با کارشناسی به نام هرمز جعفری مینویسد: «چین کاملا همراه با مواضع عربستان بود و شی جین پینگ با العلیمی، رئیس شورای عالی یمن، ملاقات و از این شورا حمایت کرد. همچنین در خصوص پرونده هستهای ایران، فعالیتهای موشکی و پهپادی، مسائل منطقهای و گفتگوهای جامع، مواضع کشورهای عربی از سوی چین مطرح شد که بر خلاف انتظار و کاملا مردود است.»
در ادامه این تحلیل با اشاره به بیانیههای مشترکی که میان چین و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس منتشر شده، آمده است: «این بیانیهها، نتیجه تحولاتی است و البته تحولات دیگری را نیز رقم خواهد زد. اتفاقات جدی در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و نظامی رخ داده که منجر به امضای این بیانیه از سوی چین شده که از نظر ما غیرقابل قبول است. ضمن اینکه عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس در چند سال گذشته نشان دادند که دیگر پیروی صرف از آمریکا را ندارند و در سفر بایدن به منطقه عربستان این رویکرد را برای آمریکا اثبات کرد و این فرصتی است که چین به دنبال بهرهبرداری از آن است.»
در ادامه تحلیل شورای راهبردی روابط خارجی بر عدم واکنش شتابزده تهران تاکید شده و آمده است: «ایران باید توازن را در عرصه سیاست خارجی کشور مد نظر داشته باشد. در صورتیکه چین در صدد جبران مواضعی که در سفر شی جین پینگ به ریاض در قبال ایران اتخاذ شد بر نیاید، تهران باید بر اساس تحولات پیشرو، بازبینی عمیقی را در سیاست خارجی کلان خود به ویژه در رابطه با چین صورت دهد.»
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
البته مشخص نیست در شرایطی که روابط جمهوری اسلامی با کشورهای غربی هم تنشهای جدی دارد و وضعیت پرونده هستهای هم نامشخص دنبال شده، چه راهبردی از سوی مقامهای تهران میتواند در خصوص «بازبینی در سیاست خارجی کلان» اتخاذ شود.