ایالات متحده و ایران در آخرین مراحل حصول توافق بر سر احیای برجام قرار دارند، توافقی که می‌تواند منجر به بازگشت رسمی نفت خام ایران به بازارهای بین‌المللی شود اما به نظر می‌رسد این اتفاق موجب نگرانی عربستان سعودی شده است.
آگهیایالات متحده و ایران در آخرین مراحل حصول توافق بر سر احیای برجام قرار دارند، توافقی که می‌تواند منجر به بازگشت رسمی نفت خام ایران به بازارهای بین‌المللی شود و به عاملی برای فشار بیشتر بر کاهش بهای نفت بدل شود اما برخلاف این فرضیه که به نظر می‌رسد موجب نگرانی عربستان سعودی شده، برخی تحلیلگران معتقدند که بازگشت ایران به بازارهای نفت بر قیمت‌ها بی‌تاثیر باشد.
عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی، هفته گذشته در گفتگو با بلومبرگ اظهار داشت که اوپک پلاس قادر است استراتژی رشد تولید خود را در مواجهه به آنچه که او آن را «دور باطلِ مستمر و خودساخته جریان ضعیف نقدینگی و نوسانات شدید قیمت» در بازار کاغذی یا آتی نفت خواند، تغییر دهد.
آقای بن سلمان این «دور باطل» را عامل تضعیف عملکرد اساسی بازار در کشف قیمت کارآ عنوان کرد که هزینه پوشش ریسک و مدیریت ریسک را برای فعالان بازار فیزیکی نفت افزایش داده است. وزیر انرژی عربستان سعودی سپس به ابزارهای مدیریت این دورباطل اشاره کرد و گفت: «انتشار داستان‌های غیرمستند درباره تخریب تقاضا، اخبار مکرر در مورد بازگشت حجم زیادی از عرضه و ابهام و عدم اطمینان در مورد تاثیرات بالقوه سقف قیمت‌ها و تحریم‌ها عامل تشدید این دور باطل هستند.»
او با تاکید بر این که نوسان‌های مضرِ اخیر در بازار آتی، کارکردهای اساسی بازار و ثبات بازارهای نفت را مختل و تضعیف می‌کند، خاطرنشان کرد که اوپک پلاس تعهد، انعطاف‌پذیری و ابزارهای موجود را از جمله کاهش تولید در هر زمان و به اشکال مختلف برای مقابله با چنین چالش‌هایی در اختیار دارد.
با انتشار این گفتگو، قیمت جهانی نفت پایه برنت که به زیر ۱۰۰ دلار رسیده بود، بار دیگر از این مرز عبور کرد و برخی تحلیلگران گفته‌های وزیر انرژی عربستان سعودی را نشانه ناراحتی این کشور از حصول توافق احتمالی میان جمهوری اسلامی و آمریکا و بازگشت نفت ایران به بازارهای بین‌المللی دانستند.
در همین حال، فایننشال تایمز به نقل از چند تحلیلگر گزارش داد که اشاره آقای بن سلمان به کاهش تولید، هشداری به کاخ سفید بوده که در صورت احیای توافق هسته‌ای با ایران و لغو تحریم‌های نفتی این کشور، چه اتفاقی می‌تواند در بازار جهانی نفت رخ دهد.
البته عربستان سعودی و امارات عربی متحده اخیرا در برابر درخواست آمریکا و فرانسه برای افزایش سطح تولید خود با هدف کم اثر کردن تاثیر جنگ اوکراین بر بازار انرژی، مقاومت کردند. چرا که افزایش پرهزینه سطح تولید در کوتاه مدت آن هم با توجه به قیمت بالای ۱۰۰ دلار نفت فاقد توجیه اقتصادی است.
بر همین اساس، برخی تحلیلگران استدلال می‌کنند که اگر دو سال پیش محدوده ۶۰ تا ۷۰ دلار برای هر بشکه نفت خام برنت برای اعضای اوپک مطلوب بود، در حال حاضر این کف قیمت به ۱۰۰ دلار رسیده است.
در چنین شرایطی، بنا بر برآورد برخی تحلیلگران، احیای برجام می‌تواند منجر به کاهش قیمت نفت به کمتر از ۷۰ دلار شود. ولی اگر اوپک پلاس موافق حفظ این قیمت در طولانی مدت و پس از شوک کوتاه مدت لغو تحریم‌های ایران نباشد، قیمت‌ها می‌تواند در آستانه برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا و به زیان حزب دموکرات، بار دیگر روند صعودی به خود بگیرد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
اما اگر بازگشت ایران به بازار جهانی نفت با عادی‌سازی روابط سیاسی-امنیتی تهران با ریاض و ابوظبی مصادف شود، احتمال توافق در مورد قیمت نفت میان ایران، عربستان، امارات و روسیه افزایش پیدا می‌کند. چنین تحکیم روابطی می‌تواند تاثیر احیای برجام بر قیمت نفت را به سود این چهار کشور کم اثر کند. چنان که عربستان، امارات و روسیه می‌توانند با کاهش اندک تولید، سهم ایران از بازارهای جهانی را افزایش دهند ولی در عین حال، قیمت جهانی نفت همچنان در سطح مطلوب چهار کشور یعنی ۱۰۰ دلار باقی بماند.
این پیش‌بینی خوشبینانه تحلیلگران با اما و اگرهایی در مورد شدت وقوع رکود اقتصادی در جهان همراه است. رکودی که نشانه‌های نخست آن در آلمان، بریتانیا، فرانسه، ایالات متحده و چین مشاهده شده و پیش‌بینی‌ها از تقاضای آتی نفت را کاهش داده است. با این وجود، این دسته از تحلیلگران امیدوارند که با ادامه صعود تاریخی بهای گاز در اروپا، تقاضای نفت به عنوان انرژی جایگزین افزایش یابد و همین اتفاق مانع از افت شدید قیمت جهانی نفت در اواخر سال ۲۰۲۲ و نیمه نخست سال ۲۰۲۳ شود.