این تفاهمنامه در آغازین روز برگزاری نشست ناتو در مادرید به امضا رسیده و تایید میکند که «ترکیه در این نشست از دعوت فنلاند و سوئد برای پیوستن به ناتو حمایت خواهد کرد.»
آگهیدفتر ریاست جمهوری فنلاند روز سهشنبه اعلام کرد که ترکیه یادداشت تفاهمی را امضاء و بر اساس آن از مخالفت خود با عضویت سوئد و فنلاند در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) صرفنظر کرده است.
این تفاهمنامه سه شنبه و پیش از آغاز رسمی نشست ناتو در مادرید به امضا رسیده و تایید میکند که «ترکیه در این نشست از دعوت فنلاند و سوئد برای پیوستن به ناتو حمایت خواهد کرد.»
سران کشورها عضو ناتو تا ۳۰ ژوئن در پایتخت اسپانیا حضور دارند تا دربارۀ موضوعات متعددی از جمله تهدیدات روسیه در پی حملۀ نظامی این کشور به اوکراین گفتگو کنند.
این تفاهم در ابتدای نشست روز سهشنبه، مقابل دوربین رسانهها به امضای وزرای خارجه سه کشور (ترکیه، سوئد و فنلاند) رسید و پس از آن ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو اعلام کرد که رهبران ناتو به طور رسمی از فنلاند و سوئد دعوت خواهند کرد تا روز چهارشنبه به این ائتلاف بپیوندند.
موضوع تفاهمنامه چه بود؟
دفتر رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه اعلام کرد که هلسینکی و استکهلم توافق کردهاند «بطور کامل با ترکیه در مبارزهاش با حزب کارگران کردستان (پکک) و دیگر گروههایی که آنکارا آنها را سازمانهای تروریستی میداند، همکاری کنند... و محدودیت یا تحریمی علیه صنایع دفاعی این کشور اعمال نکنند.»
در ادامۀ بیانیه دفتر آقای اردوغان آمده است که ترکیه قبل از موافقت با پیوستن این دو کشور به ائتلاف دفاعی ناتو «آنچه را که میخواست» از سوئد و فنلاند دریافت کرده است؛ از جمله اینکه مقرر شده است «دو کشور اقدامات مشخصی را برای استرداد جنایتکاران تروریست از سرزمینهایشان به اجرا بگذارند.... و فعالیتهایی همچون جمع آوری کمکهای مالی و جذب نیروی برای "پکک" و گروههای وابسته به آن را نیز ممنوع کنند.»
با این وجود سائولی نینیستو، رئیسجمهور فنلاند مقابل خبرنگاران اعلام کرد که در این توافق، هیچ فهرستی از افراد برای استرداد وجود ندارد. او تاکید کرد که این تفاهمنامه که به زودی متن کامل آن علنی خواهد شد، اصول مربوط به استرداد تروریستها را شرح میدهد و نه شهروندان.
انتظار میرود گمانهزنیها در این باره، با انتشار متن اصلی تفاهمنامه و مفادی که روی آنها توافق شده پایان یابد.
ینس استولتنبرگ نیز پس از مذاکرات روز سهشنبه گفت: «خوشحالم که اعلام کنم ما اکنون توافقی داریم که راه را برای پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو هموار میکند. ترکیه، فنلاند و سوئد تفاهمی را امضا کردهاند که به نگرانیهای آنکارا از جمله در مورد صادرات تسلیحات و مبارزه با تروریسم پاسخ میدهد.»
توافق روز سهشنبه پس از سه ساعت بحث و گفتگو در حاشیۀ نشست ناتو حاصل شد.
بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا در واکنش به توافق حاصل شده اعلام کرد که پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو «یک خبر فوقالعاده» است که این ائتلاف را «قویتر و امنتر» میکند.