در آمارهای رسمی تعداد کسانی که به صورت غیر مستقیم و نه بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست داده‌اند مورد مطالعه قرار نمی‌گیرد.
آگهیبر اساس آمار رسمی ویروس کرونا تاکنون جان بیش از ۳۰۰ هزار نفر را در سراسر دنیا گرفته است.
اما این تنها آمار رسمی و اعلام شده است و میزان تلفات در جهان می‌تواند بسیار بیشتر از این باشد. ارقام رسمی در واقع تنها شامل مرگ و میرهای منتسب به ویروس کرونا است که از سوی دولت‌ها به صورت رسمی اعلام شده‌است. این در حالیست که موارد دیگری از جان باختن وجود دارد که به دلایل متفاوتی در آمار رسمی ثبت نمی‌شوند.
بر این اساس متخصصان در حال انجام مطالعات تطبیقی میان تعداد مرگ و میرها در جهان نسبت به سال گذشته هستند.
این مقایسه باعث شده تا مرگ‌هایی که به صورت غیرمستقیم در پی ویروس کرونا رخ داده نیز شناسایی شوند. به عنوان مثال افرادی که از بیماریهای دیگری رنج می‌برند و به دلیل فشار ناشی از ویروس کرونا نمی‌توانند برای درمان خود به بیمارستان‌ها بروند در این دسته تعریف می‌شوند.
آمارهای مختلف در کشورهای گوناگون
از سوی دیگر در طول این بحران، روش‌های گردآوری داده‌ها بین کشورها تفاوت زیادی داشته و مقایسه مستقیم را دشوار کرده است.
به عنوان مثال در ایتالیا ، از تاریخ ۲۰ فوریه تا ۳۱ مارس، ۱۲ هزار و ۴۲۸ نفر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست دادند. اما در همان دوره مقامات این کشور ۲۵ هزار و ۳۵۴ مورد مرگ بیشتر در مقایسه با میانگین پنج سال گذشته گزارش کرده‌اند.
آمار برای ایالات متحده حتی از این نیز برجسته‌تر است. بر اساس داده‌های ماه مارس و پیش از اینکه کرونا در این کشور همه‌گیر شود، تعداد جان باختگان به ۶ هزار نفر بیشتر از میانگین سالهای گذشته رسیده است.
حتی در آلمان که به نظر کارشناسان یکی از موفق‌ترین کشورها در زمینه کنترل شیوع ویروس کرونا بوده است در ماه مارس تعداد مرگ و میر ۳ هزار و ۷۰۶ نفر بیش از حد متوسط این کشور گزارش شده است.
گزارش مرگ، بهترین شاخص اثرسنجی ویروس کرونا؟
پروفسور ایوان دویل مدیر پزشکی عمومی بهداشت بریتانیا می‌گوید مقایسه تعداد مرگ و میر پیش و در هنگام کرونا بهترین نشانگر تاثیر کووید ۱۹ بر هر کشور است. او همچنین می‌افزاید: «این یک اقدام قابل مقایسه در سراسر جهان است. بنابراین ما می‌توانیم دریابیم که هر کشور در سطح جهانی تا چه اندازه از ویروس کرونا تاثیر پذیرفته و آسیب دیده است.»
در عین حال برخی از کارشناسان در خصوص معایب و عوارض این روش هشدار می‌دهند. فرناندو سیمون رئيس مرکز اورژانس وزارت بهداشت اسپانیا می‌گوید: «شاید افزایش آماری صورت گرفته باشد اما ما نمی‌توانیم با قاطعیت بگوییم که این افزایش از چه چیزی نشات گرفته است.»
میشل کیلوت رئيس تحقیقات در انستیتوی مطالعات ملی جمعیت شناسی فرانسه می‌گوید: «این حد بالا از مرگ و میر بیش از همه چیز از ناشی از وجود یک بحران است و در این تردیدی وجود ندارد اما ممکن است اثرات غیر مستقیمی هم در میان باشد. به عنوان مثال اینکه افراد کمتری برای دریافت کمک‌های پزشکی به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند. چرا که قوانین سفت و سخت قرنطینه‌ای وجود داشته و یا بیم از ابتلا به ویروس کرونا موجب شده ترجیح دهند در خانه بمانند.»
افزایش مرگ و میر در مقایسه با سالهای گذشته
بر اساس داده‌های ۲۴ کشور اروپایی که توسط یک موسسه اپیدمیولوژی دانمارکی جمع‌آوری شده، تعداد مرگ و میر در ماه مارس نسبت به بازه زمانی مشابه در سالهای گذشته افزایش معناداری را تجربه کرده است.
لاس وسترگراد هماهنگ کننده این پروژه می‌گوید: «هیچ چیز دیگری به اندازه میزان مرگ و میر نمی‌تواند اثر پذیری از کرونا را برای ما توضیح دهد. ما در زمستان نیستیم که آنفولانزا داشته باشیم، یا همینطور آتشفشان یا زلزله‌ای در اروپا رخ نداده است. در نتیجه این افزایش تعداد مرگ و میر بیش از همه چیز از ویروس کرونا ناشی شده است.»
از سوی دیگر نگرانی‌ها در خصوص عدم شفافیت برخی از کشور در اعلام آمار واقعی مرگ و میر در اثر ویروس کرونا وجود دارد. به عنوان مثال روسیه بعد از آمریکا بیشترین میزان مبتلا به کووید ۱۹ را به ثبت رسانده (حدود ۲۶۳ هزار نفر) در حالیکه تعداد مرگ و میر اعلامی در این کشور نسبتا پایین است. (کمتر از ۲۵۰۰ نفر) همچنین در مورد چین تردیدهای زیادی در خصوص کنترل و متوقف کردن روند شیوع این ویروس وجود دارد. هرچند مقامات دولتی این گمانه‌ها را رد می‌کنند و می‌گویند اوضاع در این کشور تحت کنترل است.
ویروس کرونا که از استان ووهان چین سر بر آورد، بر اساس آمار رسمی تاکنون بیش از ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر را در سراسر جهان به خود آلوده کرده و جان حدود ۳۰۵ هزار نفر را نیز گرفته است.