ایران از توقیف «گریس-۱» چقدر زیان کرد؟

همزمان با مخالفت دولت محلی جبلالطارق با اجرای حکم آمریکا برای توقیف نفتکش ایرانی، امیدواریها نسبت به آزادی این اَبرنفتکش بار دیگر افزایش یافت.
دادگاه جبلالطارق پنجشنبه گذشته حکم رفع توقیف «گریس-۱» را صادر کرد ولی هنوز ابرنفتکش ایرانی در انتظار رفع مسایل فنی و تکمیل خدمه باقی مانده و آبهای جبلالطارق را ترک نکرده است.
بدین ترتیب طول دوره توقف «گریس-۱» در سواحل جبلالطارق به ۴۵ روز رسیده، روزهای توقیفی که محاسبه هزینه اقتصادی آن برای ایران کار چندان سادهای نیست.
ارزش روز محموله «گریس-۱» چقدر است؟
اَبرنفتکش «گریس-۱» روز چهارم ژوئیه گذشته یعنی ۴۵ روز پیش به ظن انتقال نفت ایران به سوریه و نقض تحریمهای اتحادیه اروپا با همکاری تفنگداران نیروی دریایی بریتانیا از سوی ناوگان دریایی جبلالطارق توقیف شد. در این روز بهای هر بشکه نفت خام سنگین ایران در بازارهای جهانی ۵۶ دلار و ۹۵ سنت بود.
مطابق ادعای دولت محلی جبلالطارق این نفتکش حامل ۲.۱ میلیون بشکه نفت خام بود. بر این اساس ارزش روز محموله «گریس-۱» در روز توقیف ۱۱۹.۵ میلیون دلار بوده است.
اما این رقم در پی افت ۵ دلاری قیمت نفت خام سنگین ایران طی ۴۵ روز گذشته در روز رفع توقیف به ۱۰۹ میلیون دلار کاهش یافت که حکایت از کاهش ۱۰ میلیون دلار دارد.
البته ارزش روز نفت خام موجود در مخازن «گریس-۱» تنها ۳ روز پس از توقیف به بالاترین حد در طول دوره توقیف رسید و از ۱۲۶ میلیون دلار فراتر رفت. در این روز بهای هر بشکه نفت خام ایران از ۶۰ دلار گذشته بود.
اما پیشتر فابیان پیکاردو، رئیس دولت محلی جبلالطارق ارزش محموله «گریس-۱» را ۱۴۰ میلیون دلار اعلام کرده است. اعلام این رقم این گمانهزنی را تقویت کرده که نفت ارسالی ایران از نوع سبک بوده که بهای آن طی دوره توقیف تا ۶۴ دلار و ۵۷ سنت صعود کرده بود.
از «گریس-۱» چه میدانیم؟
این نفتکش در سال ۱۹۹۷ ساخته شده ولی از سال ۲۰۱۳ میلادی با نام «گریس-۱» و در مالکیت شرکتی نامشخص که گفته میشود در سنگاپور ثبت شده، زیر پرچم پاناما تردد میکرده است.
این نفتکش ۳۳۰ متری در فاصله سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ میلادی با نامهای «مریدیان لیون» و «اوورسیز مریدیان» تحت مالکیت شرکتی ثبت شده در دورتموند آلمان با نام SAG بود.
این نفتکش که تناژ وزن مرده(DWT) آن ۳۰۰ هزار و ۵۷۹ است و در کلاس VLCC و ابرنفتکشها ردهبندی میشود، از بدو تولد نیز در مالکیت شرکتی ثبت شده در جزایر مارشال(Second Union Tanker Corp) و تحت نام «مریدیان لیون» در حمل و نقل دریایی نفت فعال بوده است.
«گریس-۱» از پایان هفته گذشته به «آدریان دریا-۱» تغییر نام داده و پرچم ایران را بر فراز عرشه خود نصب کرده است.
شماره ثبت این نفتکش در سازمان بین المللی دریانوری(IMO) ۹۱۱۶۴۱۲ است و آخرین سیگنال صادر شده از آن در ساعت ۱۲:۴۹ روز یکشنبه بر اساس مقصد دریای مدیترانه بوده است.
استفاده از گریس-۱ چقدر هزینه دارد؟
مطابق آگهیهای موجود در سایتهای کارگزاری ثبت و فروش نفتکش، بهای موردی مشابه «گریس-۱» حدود ۱۱۸ میلیون دلار است. همچنین اگر ایران مالک این نفتکش نباشد، نرخ اجاره روزانه ابرنفتکشی در کلاس «گریس-۱» بسته به مسیر آن بین ۲۰ تا ۳۵ هزار دلار متغیر است.
بنابراین بر پایه نرخ میانگین ۲۷.۵ هزار دلاری هزینه اجاره نفتکش غول پیکری همچون «گریس-۱» در ۴۵ روز گذشته بیش از ۱.۲ میلیون دلار برآورد میشود.
افزون بر این همزمان با صدور حکم توقیف «گریس-۱» توسط دادگاه آمریکا که جمعه شب اعلام شد، حکم توقیف حدود یک میلیون دلار از موجودی شرکت «پارادایس گلوبال ترید» نزد یکی از بانکهای آمریکا نیز به اتهام حمایت مالی از سپاه پاسداران ایران و اقدام به پولشویی صادر شد.
هر چند مقامات جبلالطارق روز یکشنبه با اجرای حکم آمریکا برای توقیف نفتکش «آدریان دریا-۱» مخالفت کرده ولی با ادامه توقف آن هزینههای پیدا و پنهان این توقیف برای ایران همچنان روندی فزاینده دارد.
بیشتر بخوانید: