سطح محدودیتها در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از دیگر نقاط جهان بالاتر است. با این حال در برخی مناطق مانند اروپا نرخ تغییرات رشد فزایندهای داشته است.
تحقیقات موسسه پیو نشان میدهد که محدودیتهای دولتی بر مذهب (قوانین، سیاستها و اقدامات مقامات دولتی که باورهای دینی و فعالیتهای مذهبی را محدود میکند) و همچنین و خصومتهای اجتماعی مربوط به مذهب (خشونت و آزار و اذیت توسط افراد، سازمانها یا گروههای خصوصی) در یک دهه گذشته در جهان افزایش یافته است.
مرکز تحقیقات پیو (Pew Research Center) که یک اندیشکده آمریکایی مطالعه مسائل اجتماعی، باورهای عمومی و جمعیتشناسی است، این پژوهش را در فاصله زمانی سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ بر روی ۱۹۵ کشور جهان انجام داده است.
در واقع، آخرین اطلاعات موجود نشان میدهد که ۵۲ حکومت از جمله برخی از کشورهای بسیار پرجمعیت مانند چین، اندونزی و روسیه میزان محدودیتهای مذهبی «زیاد» یا «بسیار زیاد»ی بر شهروندان خود از طریق قانون اعمال میکنند.
این میزان در سال ۲۰۰۷ تنها ۴۰ کشور بوده و به تدریج بالا رفته و به ۵۷ کشور در سال ۲۰۱۲ رسیده است. سختگیریهای دولتی بر مذهب سپس سیر نزولی گرفته اما مجددا در سالهای اخیر افزایش یافته و اکنون به ۵۲ کشور رسیده است.
همچنین میزان خصومت اجتماعی در جهان در همین دوره از ۳۹ کشور در سال ۲۰۰۷ به ۶۵ کشور در سال ۲۰۱۲ رسیده است. این شاخص سپس کاهش یافته و مجددا در سالهای خیر رشد نشان داده است. اکنون ۵۶ کشور جهان با این مساله روبرو هستند.
همچنین بررسی درصدی این مساله نشان میدهد که سختگیری مذهبی دولتی از ۲۰ درصد به ۲۶ درصد و میزان خصومت اجتماعی از ۲۰ درصد به ۲۸ درصد افزایش یافته است.
محدودیتهای دولت به روشهای مختلفی افزایش یافته است. قوانین و سیاستهای محدود کننده آزادی مذهبی از قبیل ثبت رسمی گروههای مذهبی فعال و یا تامین مالی و کمک به گروههای مذهبی از طریق پرداخت هزینههای آموزشی و اختصاص بودجه برای ایجاد مراکز مذهبی از رایجترین روشهای اعمال محدودیت بر جامعه است.
همچنین خصومتهای اجتماعی به عنوان مثال آزار و اذیت زنان برای نقض کدهای لباس مذهبی همانند قانون حجاب اجباری در ایران، آزار افراد مربوط به گروههای مذهبی به عنوان مثال از سوی نئونازیها یا گروههای اسلامگرا مانند بوکوحرام و تنش و خشونت میان گروههای مذهبی مانند درگیریهای فرقهای یا جمعی بین هندوها و مسلمانان در هند نیز در سراسر جهان در حال افزایش است.
بیشتر بخوانید:
تفاوت میان مردم کشورهای اروپایی در پذیرش باورهای مذهبی و خدا
۴۵ درصد جوانان یهودی اروپا از حضور در جامعه با لباس و نماد مذهبی میترسند
تصویب دو لایحه جنجالی در پارلمان کبک؛ اجرای لائیسیته و بازنگری در قوانین مهاجرتی
بررسی این روند به صورت کلی و عمومی نشان میدهد که محدودیتهای مذهبی و خصومتهای اجتماعی روند رو به رشدی داشته است و به نظر میرسد که بالاتر خواهد رفت.
سطح محدودیتها در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از دیگر نقاط جهان بالاتر است. با این حال در برخی مناطق مانند اروپا نرخ تغییرات رشد فزایندهای داشته است چرا که دولتهای اروپایی در سالهای اخیر محدودیتهای بیشتری در مورد لباس زنان مسلمان وضع کردهاند.
ایران؛ نمونه بارز اعمال محدویتهای دولتی و خصومت اجتماعی
ایران یکی از مهمترین نمونههای قابل بررسی در زمینه اعمال قوانین سختگیرانه دولتی در زندگی اجتماعی و خصوصی شهروندان و گردشگران است. این کشور با داشتن بزرگترین جمعیت شیعه در جهان و تنها حکومت اسلامی شیعی قوانین دولتی سختگیرانهای در رابطه با مذهب دارد.
ایران تنها کشوری است که در قانون آن حجاب اجباری بر شهروندان و حتی گردشگران خارجی بدون توجه به باورهای مذهبی آنها وجود دارد.
حقوق شهروندی برخی اقلیتهای مذهبی از جمله بهاییان و اهل سنت رعایت نمیشود. آنها اجازه کار و تحصیل در مراکر دولتی و نیمه دولتی را ندارند و فعالان اجتماعی آنان با خطر زندان مواجه هستند. اهل سنت نیز که پس از شیعیان بالاترین جمعیت ایران را دارد دچار محدودیتهایی در آزادیهای مذهبی هستند.
همچنین خصومت اجتماعی علیه گروههای مذهبی در سالهای اخیر در ایران رشد چشمگیری یافته و بسیاری از گروههای غیردولتی نیز سعی دارند به صورت خودجوش فشارهایی را برای رعایت قوانین مذهبی در سطح جامعه اعمال کنند.
بیشتر بخوانید: