وزارت امور خارجه ایران در صریح‌ترین موضعگیری خود درباره سفر اخیر رییس‌جمهوری سوریه و ماجرای استعفای ظریف اعلام کرده که هیچ سطحی از این وزارتخانه در جریان سفر بشار اسد به تهران نبوده است.
آگهیوزارت امور خارجه ایران در صریح‌ترین موضعگیری خود درباره سفر اخیر رییس‌جمهوری سوریه و ماجرای استعفای ظریف اعلام کرده که هیچ سطحی از این وزارتخانه در جریان سفر بشار اسد به تهران نبوده است.
این موضعگیری در شرایطی از سوی بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه مطرح شده که روز گذشته برخی رسانه‌های محافظه‌کار جمله‌ای به نقل از سخنگوی وزارت امور خارجه مطرح کردند که موجب شد قاسمی در ساعات پایانی شب گذشته با توضیحاتی آن جمله را دقیق‌تر کند.
قاسمی برای شفاف‌تر شدن جمله منتسب به خود گفت: «منظور اینجانب از جمله «آنهایی که باید در جریان سفر قرار می گرفتند، در جریان سفر بودند و برنامه خود را هم بخوبی انجام دادند»، در واقع اشاره به یک واقعیت تلخ در این ماجرا بود که تعداد محدودی به‌جز وزیر امور خارجه می‌توانستند از آن اطلاع داشته باشند و وزارت امور خارجه در هیچ سطحی از آن اطلاع نداشت و این بی اطلاعی تا پایان سفر حفظ شد.»
ناهماهنگی با ظریف یکی از دلایل استعفا بود
قاسمی همچنین افزود: «یکی از دلایل استعفای دکتر ظریف این نوع از ناهماهنگی‌ها با وزارت امور خارجه بوده و همانگونه که پیش از این هم اعلام شده موضوع استعفای وزیر محترم یک موضوع شخصی و فردی نبوده و نیست و هدف و نیت از آن تلاشی مثبت برای ارتقاء و باز گرداندن وزارت امور خارجه و دستگاه دیپلماسی کشور به جایگاه اصلی خود بوده است.»
سخنان روز گذشته ظریف نیز در تکمیل نکاتی است که حالا از زبان سخنگوی این وزارتخانه مطرح شده است. در حالیکه برخی پیام‌ها و خبرها نشان از آن داشت که استعفای ظریف به دنبال برخی ناهماهنگی‌های دولت با وزارت امور خارجه و شخص ظریف بوده اما جمع بندی سخنان روز گذشته محمد جواد ظریف و بهرام قاسمی نشان از آن دارد که استعفای ظریف در واکنش مستقیم به بی‌خبری از حضور بشار اسد در تهران و نقض وظایف ذاتی وزارت امور خارجه بوده است.
«غایب بودن در صحنه روابط خارجی را نمی پذیریم»
ظریف روز گذشته در جمع کارکنان وزارت امور خارجه ایران گفت: «وزارت خارجه غایب بودن در صحنه روابط خارجی را نمی پذیرد. دیگران نباید آن را مزاحم تلقی کنند و ما باید کاری کنیم که همه باور کنند که حضور وزارت امور خارجه به نفع آنها و دارای ارزش افزوده برای کار هریک از دستگاه‌ها است. در دنیا باید احساس شود که حرف وزارت امور خارجه حرف کل کشور و حاکمیت است. مقام معظم رهبری بارها فرموده اند که وزارت خارجه نیمی از دولت است.»
قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس پس از استعفای ظریف اعلام کرده بود: «در جریان سفر اخیر آقای بشار اسد به تهران و ملاقات او با آقای روحانی، رئیس جمهوری ایران، برخی ناهماهنگی‌ها در نهاد ریاست جمهوری که مطرح هم شده، منجر به عدم حضور وزیر امورخارجه کشورمان در این ملاقات و به دنبال آن گلایه‌مندی ایشان شده است.» حالا توضیح سخنگو و وزیر امور خارجه نشان می‌دهد ماجرای استعفای ظریف نه ناهماهنگی‌ها که دلخوری ظریف از عدم دعوت برای حضور در جلسه دیدار با بشار اسد بوده است.
۵ دقیقه فاصله ظریف تا محل مذاکره با اسد
کاظم جلالی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس و از نزدیکان به علی لاریجانی در پارلمان ایران با اطلاع از خبر استعفای ظریف با او قراری گذاشته و در خانه شخصی ظریف با وزیر امور خارجه ایران دیدار کرده است. او درباره نکات و جزییات این دیدار و آنچه میان او و ظریف رد و بدل شده با روزنامه اعتماد گفت‌وگو کرده و نکاتی را مطرح کرده است.
او در توصیف دیدارش با ظریف گفته «آقای ظریف گفته بودند حدود ۵ دقیقه با محل مذاکره فاصله داشته و اگر به او اطلاع داده می‌شد، خود را می‌رساند. همان جزییاتی که آقای واعظی از دفتر ریاست‌جمهوری برای بنده نقل کرده بود، به آقای ظریف عرض کردم اما ایشان هم گفتند که بالاخره این ملاقات حداقل یک ربع به طول انجامیده است. حتی اگر همان ابتدای ملاقات هم تماس می‌گرفتند، بنده نهایتا به انتهای جلسه می‌رسیدم و لااقل در عکس‌ها حضور می‌یافتم تا این وضعیت به وجود نیاید.»
ابراز تمایل ظریف به قطع همکاری با وزارت خارجه در گذشته
جلالی از جمله نمایندگانی است که در جریان توافق برجام از نزدیک در جلسه کمیسیون‌های مجلس با وزیر امور خارجه ایران حضور داشته و حالا به تاکید گفته «آقای ظریف در گذشته نیز چند نوبت نسبت به قطع همکاری با وزارت خارجه و دولت ابراز تمایل کرده بود.» او همچنین افزود: «آقای ظریف گفتند که پیش از آنکه رسما استعفا را منتشر کند، مسائل را به دفتر ریاست‌جمهوری اطلاع داده و گفته بودم که می‌خواهم استعفا بدهم. امروز هم این حرف‌های عاطفی و تلفن زدن‌ها مشکل بنده و وزارت خارجه را حل نمی‌کند.»
استعفای ظریف پذیرفته نشد. اما آنطور که کاظم جلالی گفته ظریف تا به حال بارها نسبت به ترک وزارت امور خارجه هشدار داده است. یکی از دلایل عمده نیز همان چیزی است که خروجی‌اش در سفر اخیر بشار اسد به ایران به نمایش گذاشته شد. ظریف از همان ابتدای استعفا تاکید کرد که ماجرای استعفایش تلنگری بوده برای بازگشت وزارت امور خارجه به جایگاه قانونی‌اش در روابط خارجی. او در گفت‌وگو با جلالی هم تاکید کرده بود که «وزارت خارجه دارای پول چندانی نیست، جاده نمی‌سازد، برق نمی‌کشد و دنبال مسائل عمرانی و اجرایی اینچنینی نیست و تمام سرمایه وزارت خارجه، اعتبارش است.»
بیشتر بخوانید: