آلودگی هوا را میتوان قاتل سریالی ایرانیان و جهانیان نامید، پدیدهای که به گزارش سازمان جهانی بهداشت مسئول مرگ زودبهنگام حدود ۷ میلیون نفر در سراسر جهان است.
نزدیک به نیمی از قربانیان آلودگی هوا در اثر فعالیتهای صنعتی و آلودگیهای ترافیکی و نیم دیگر در اثر آلودگی هوای ناشی از فعالیتهای خانگی که از سوختهای فسلی در خانهها برای پختن غذا و گرما بخشی به محیط ایجاد میشود، جان را از دست میدهند.
بیش از۹۲٪ از مردم جهان هوایی را تنفس میکنند که میزان آلودگی آن بیشتر از حد مجاز سازمان جهانی بهداشت است.
مساله آلودگی هوا از زمان صنعتی شدن جوامع انسانی شکل جدیدی به خود گرفت. یکی از بزرگترین فجایع مربوط به این مساله پدید آمدن مهدود (Smog) حاوی دیاکسید گوگرد و دیاکسید کربن در سال ۱۹۵۲ بر آسمان لندن بود که تنها در عرض ۵ روز جان ۱۲ هزار نفر را گرفت.
این اتفاق سبب شد که پارلمان بریتانیا در سال ۱۹۵۶ قانون «هوای پاک» را به تصویب برساند که براساس آن میزان آلودگی هوا به طرق مختلف را در این کشور کاهش دهد.
مهدود نوعی از آلودگی هوا است که در اثر ترکیب گازهای خروجی از موتور خودروها و دود کارخانههای صنعتی و برخورد نور خورشید با آنها که سبب ایجاد واکنشهای پیچیده فتوشیمیایی میشود، بوجود میآید.
مهدود و دیگر انواع آلودگیهای هوا همچنان گریبانگیر بسیاری از شهرهای جهان است. تهران، پایتخت ایران و قطب سیاسی و تجاری این کشور هر ساله چندین مرتبه حد مجاز آلودگی را رد میکند. مدارس تعطیل میشوند و از کودکان، سالمندان، زنان باردار و بیماران قلبی خواسته میشود که در خانههای خود بمانند.
با افزایش فعالیتهای صنعتی و همینطور استفاده بی رویه از خودروها، نتنها تهران بلکه بسیاری از شهرهای بزرگ ایران نیز با این مساله دست به گریبانند.
با وجود هشدارهای بسیار از سوی متخصصان علوم پزشکی و بهداشتی و متصدیان امور محیط زیست هنوز تصمیم مناسبی از سوی دولتمردان ایرانی و مقامات مسئول برای حل این معضل اتخاذ نشده است.
بیشتر بخوانید: آلودگی هوا؛ افزایش ناباروری مردان و به خطر افتادن نسل بشر
مهمترین عامل مرگ و میر در جهان چیست؟
بجز تهران، در روزهای اخیر چندین شهر بزرگ ایران از جمله تبریز و ارومیه درگیر آلودگی هوا هستند به طوری که مدارس در این شهرها در روزهایی تعطیل شده است.
اخبار آلودگی هوا اما همواره با حاشیههایی همراه است. امسال و همزمان با آلودگی هوا در تهران در حالی که بسیاری منتظر لغو بازیهای جام حذفی بودند، سعید فتاحی، رئیس کمیته مسابقات سازمان لیگ، اعلام کرد: «طبق آئیننامه ای که فیفا اعلام کرده و سازمان لیگ هم به آن استناد میکند در صورتی که میزان آلودگی هوا ۲۰۰ باشد، مسابقات فوتبال لغو میشود. در حال حاضر آلودهترین منطقه در تهران منطقه خیابان پیروزی در شرقیترین نقطه پایتخت اعلام شده که آلودگی آن ۱۷۷ است. آلودگی هوا در ورزشگاه آزادی ۱۳۹ است یعنی در مرز خطرناک قرار ندارد.»
حل مشکل آلودگی هوا یکی از وعدههای بزرگ سیاستمداران ایرانی به ویژه در بزنگاههای انتخاباتی و سیاسی است. وعدهای که هنوز محقق نشده و عدم چارهاندیشی اساسی برای ارائه راه حلهای موثر در این زمینه میتواند سلامت مردم ایران را به خطر بیاندازد.