آیا اتحادیه اروپا تنش درونی را همچون بحران یورو از سر می گذراند؟

آگهی

ماستریخت، شهری که نامش را به یک پیمان مهم تاریخی وام داد تا بنیان اتحادیه اروپا را بنا نهد. این شهر ۱۲۰ هزار نفری در جنوب هلند، واقع در مرز بلژیک و آلمان محلی نمادین برای این جهش بزرگ اروپایی بود. ماستریخت در کرانه رود موز (موس) و نقطه تلاقی بلژیک، فرانسه و هلند بیست و پنج سال پیش، هفتم فوریه ۱۹۹۲، میزبان وزرای خارجه و دارایی ۱۲ کشور عضو جامعه اروپای آن روز بود که در نشستی با امضای این پیمان اتحادیه اروپا را بنا کردند.

آنیبال سیلوا، رییس جمهوری وقت پرتغال و رییس دوره ای شورای اروپا در این نشست گفت: «امروز، اینجا در ماستریخت گامی تاریخی در اروپا برداشته می شود، گامی که با استواری و همبستگی به ادامه آن پایبند خواهیم بود. پیمانی که در اینجا امضا خواهد شد اقدامی قاطعانه و متفق بسوی اتحادیه اروپا است. اقدامی که در تاریخ معاصر نمونه مشابهی برای آن وجود ندارد.» این پیمان جهشی بزرگ برای همگرایی قاره اروپا محسوب می شد زیرا دوازده کشور عضو را به واگذاری بخشی از اولویت های ملی، از جمله کنترل مرزها، به نفع اولویت های مشترک متعهد می کرد. بنا به پیمان ماستریخت، بنیان اتحادیه اروپا بر سه ستون قرار داده شد: جامعه مشترک اروپا یا بازوی اقتصادی، سیاست خارجی مشترک یا بازوی دیپلماتیک و همچنین همکاری در امور قضایی و پلیس یا بازوی قضایی اتحادیه.

یکی از دستاورهای این پیمان به رسمیت شناختن حق شهروندی اروپایی در قوانین و مقررات عمومی است. این اصل تاکیدی بر تقویت پارلمانهای اروپایی و اتحاد پولی بود که در نهایت به تولد یورو منجر شد. نمادی از همگرایی و ادغام روز افزون اروپا، اولین اسکناسهای یورو اول ژانویه ۲۰۰۲ به جیب شهروندان اروپایی راه یافت. یورو در طول حیات خود علیرغم ضعف پولی و اقتصادی اتحادیه اروپا، از تند پیچ بحرانها عبور کرد.

امروز اتحادیه اروپا با تنشهای جدید از درون دست و پنجه نرم می کند.برآمد گرایشهای پوپولیستی و ملی گرایانه و همچنین پیامدهای خروج بریتانیا، استواری ساختار اروپایی را به آزمون گرفته است. ژان کلود یونکر، رییس کمیسیون اروپا و از چهره های قدیمی اتحادیه اروپا با تاکید بر اهمیت جایگاه این نهاد در دوران اخیر می گوید: «آنهایی که فکر می کنند وقت متلاشی کردن، تکه تکه کردن و تقسیم ما به بخشهای ملی جدا از هم فرا رسیده است در اشتباه محض هستند. حیات دولت- ملتهای منفرد بدون اتحادیه اروپا تداوم نخواهد داشت.»