فعالان حقوق زن در سالگرد قتل فرخنده، به تامین نشدن عدالت در جریان دادرسی به مورد قتل وی اعتراض کردند. آنها می گویند: حکم نهایی دادگاه عالی متناسب با جرم متهمان نیست و دادخواهی را تا تامین عدالت برای فرخنده ادامه می دهند.
فعالان مدنی روز پنجشنبه در قتلگاه فرخنده در منطقه مسجد شاه دوشمشیره و پارک شهرنو کابل گرد هم آمدند. آنها از منار یادبود فرخنده رونمایی کردند و با صدور قطعنامه ای، خواستار رسیدگی جدی به پرونده قتل فرخنده و افزایش دسترسی زنان به عدالت از طریق ارگانهای عدلی و قضایی شدند. فرخنده ملکزاده، دختر جوانی بود که سال گذشته به اتهام قرآن سوزی توسط مردان خشمگین زجرکش شد. در پرونده قتل فرخنده ۴۹ نفر متهم بودند که چهار تن از آنان در دادگاه ابتدایی به اعدام محکوم شدند اما در دادگاه تجدید نظر/ استیناف محکوم به حبس شدند و سی و هفت تنشان رها شدند. دادگاه عالی افغانستان چند روز پیش، حکم نهایی را در پرونده قتل فرخنده صادر کرد که اعتراض فعالان حقوق زن را برانگیخت. رئیس جمهور اشرف غنی، اخیرا، از دادستانی کل افغانستان خواسته است که پرونده قتل فرخنده را دوباره بررسی کند.
رئیس جمهور افغانستان نمی تواند دستور تجدید نظر دهد
یلدا نسیمی، یکی از وکلای مدافع خانواده فرخنده به یورونیوز می گوید: «طبق قانون رئیس جمهور نمی تواند در امور قضایی دخالت کند و نهاد قضا مستقل است و ما هم نمیتوانیم تقاضای تجدید نظر به حکم نهایی دادگاه عالی کنیم و حق تجدید نظر خواهی از دادگاه عالی را دادستانی دارد و ما از دادستانی تقاضا داریم، از دادگاه عالی بخواهد که در حکمش تجدیدنظر کند.»
بهگفته وی، از زمان درخواست رئیس جمهور برای بررسی دوباره پرونده قتل فرخنده، نهاد قضا اقدام خاصی را در اینباره انجام نداده است.
روبینا همدرد، مسئول بخش دادخواهی شبکه زنان افغان می گوید: «برخی رسانهها گفتهاند که رئیسجمهوری دستور تجدید نظر در پرونده قتل فرخنده را داده است در حالیکه رئیس جمهور دستوری به استره محکمه/ دادگاه عالی برای بررسی مجدد پرونده فرخنده نداده است و چنین صلاحیتی را ندارد اما می تواند از سارنوالی/ دادستانی بخواهد که پرونده قتل فرخنده را مجددا بررسی کند و دادستانی این پرونده را به دادگاه عالی بفرستد.»
روبینا همدرد
بهگفته وی، قضیه قتل فرخنده بدترین نوع جنایتی بود که افکار عمومی در افغانستان و جهان به این جنایت، واکنش نشان داد و همه منتظر عدالت در رسیدگی به پرونده قتل فرخنده بود اما نارساییهای قضایی، مانع برقراری عدالت شد. وقتی در چنین نوع خشونتی که باعث اعتراضهای عمومی شد عدالت برقرار نمی شود، پس در خشونتهایی که صدای اعتراض و دادخواهی آن بلند نیست، بی عدالتیهای بیشتر صورت خواهد گرفت.»
احساس امنیت نداریم
خانواده فرخنده که بخاطر نگرانی های امنیتی در تاجیکستان به سر میبرند از حکم دادگاه ناراضی هستند. مادر فرخنده در روز جهانی زن، به این حکم اعتراض کرده و در ویدیویی گفته است که عدالت برای زنان افغانستان تا ابد با فرخنده دفن شد.
سیما سخا، رئیس کمیته جندر/ جنسیت و دادخواهی شبکه زنان افغان با اشاره به افزایش آمار خشونت علیه زنان در گفتگو با یورونیوز تاکید میکند: «هر روز صدها زن به همراه همسرانشان از افغانستان خارج می شوند بهخاطر اینکه احساس امنیت در افغانستان ندارند. بعد از گذشت ۱۲ ماه هنوز هم، متهمان قتل فرخنده، متناسب با جرمشان مجازات نشده اند و چنین بیعدالتی، خشونت علیه زنان را افزایش می دهد و اگر پرونده قتل فرخنده بطور عادلانه رسیدگی نشود. هر زن افغان اگر راهی بیابد از افغانستان خارج خواهد شد.»
سیما سخا
فعالان حقوق زن، رسیدگی عادلانه به پرونده قتل فرخنده را به منزله رسیدگی به پرونده خشونت علیه زنان افغانستان می دانند.