چگونه فساد در فیفا رسوخ کرد

چگونه فساد در فیفا رسوخ کرد
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
لینک کپی پیست کد امبد ویدیو:Copy to clipboardCopied

بررسی ساختار فیفا وظیفه فیفا برگزاری مسابقات در سطوح مختلف و برنامه ریزی برای آینده فوتبال است. هم اکنون این نهاد ۲۰۹ عضو دارد، یعنی اعضای آن بیشتر

آگهی

بررسی ساختار فیفا

وظیفه فیفا برگزاری مسابقات در سطوح مختلف و برنامه ریزی برای آینده فوتبال است. هم اکنون این نهاد ۲۰۹ عضو دارد، یعنی اعضای آن بیشتر از سازمان ملل متحد هستند. تمام اعضای فیفا باید عضو یکی از کنفدراسیون ها باشند.

کشورهای اروپایی عضو یوفا، کشورهای آفریقایی عضو «کاف»، کشورهای آمریکای شمالی و مرکزی و کارائیب عضو «کونکاکاف»، کشورهای آسیایی عضو «ای اف سی»، کشورهای آمریکای جنوبی عضو «کونمبول» و کشورهای اقیانوسیه هم عضو «او اف سی» هستند.

تمام ۲۰۹ عضو در کنگره فیفا شرکت می کنند. کنگره بالاترین نهاد قانون گذاری است.

تصویب قوانین جدید، پذیرش عضو تازه، برگزاری انتخابات، از جمله انتخاب رئیس و همچنین از سال ۲۰۱۱ میلادی، انتخاب میزبان بازی های جام جهانی وظایف کنگره هستند.

هر عضو حق یک رای دارد و منابع مالی هم بر اساس ظرفیت فوتبال هر کشور تقسیم می شود. انتخابات در این نهاد دمکراتیک است، ولی برخی برابری رای کشورهای کوچک و بزرگ را عامل ایجاد فساد می دانند. به طور مثال رای جزیره کوچک مونتسرات با کشور آلمان یکی است. کمیته اجرایی زیر مجموعه کنگره است. این کمیته مسئول برگزاری بازی ها و رشد و شکوفایی فوتبال است.

از ریاست هاولانژ تا بلاتر

ژائو هاولانژ، ۲۴ سال ریاست فیفا را بر عهده داشت و همیشه هم اتهاماتی علیه او مطرح بود.

بر اساس مدارک دادگاه سوئیس او و دامادش ریکاردو تیکسیریا، رئیس پیشین فدراسیون فوتبال برزیل با سوء استفاده از قدرت و واگذاری غیر قانونی حق پخش تلویزیونی میلیون ها دلار به جیب زدند. با این وجود تا این لحظه تحت پیگرد قانونی قرار نگرفتند.

در سال ۱۹۹۸ میلادی، سپ بلاتر دبیر کل فیفا جانشین هاولانژ شد. پیش از ریاست بلاتر فساد در فیفا وجود داشت، ولی پس از او این موضوع ابعاد دیگری یافت.

چاک بلیزر مهره کلیدی اف بی آی

پلیس فدرال آمریکا، اف بی آی سال گذشته به کمک همتایان سوئیسی خود تحقیقاتی را درباره نحوه انتخاب میزبان های جام جهانی ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ آغاز کرد. در این میان چاک بلیزر، عضو سابق هیات اجرایی فیفا با همکاری با اف بی آی نقش مهمی در روند تحقیقات داشت.

او پیش تر زندگی اشرافی داشت. استفاده از هواپیمای شخصی، دوستان معروف، زندگی در یک آپارتمان در برج ترامپ که کرایه آن ماهی ۱۸ هزار دلار است و صرف هزینه ۶ هزار دلار در ماه برای گربه اش بخشی از زندگی او بود. او در مدت ۲۰ سال کار میلیون ها دلار پول به جیب زد. پرداخت نکردن مالیات به مدت ۱۰ سال موجب شد تا توجه مقام های اف بی آی و اداره مالیات آمریکا به او جلب شود. او در سال ۲۱۱ میلادی اتهام فساد، تبانی، پولشویی و داشتن حسابهای غیر مجاز را پذیرفت.

وارنر مرد هزار چهره

او در نهایت پذیرفت درباره فساد دیگر مقام های ارشد فیفا از جمله جک وارنر، رئیس سابق کونکاکاف صحبت کند. وارنر ۷۳ ساله و اهل ترینیداد و توباگو یکی از بانفوذترین مردان فوتبال جهان بود. او در سال ۲۰۱۱ میلادی متهم به فساد مالی شد و در پی آن هم استعفا کرد. سال گذشته هم به اتهام نادیده گرفتن اصول اخلاقی فیفا به صورت مادام العمر از انجام هر گونه فعالیتهای ورزشی محروم شد.

او حق پخش تلویزیونی بازی های جام جهانی ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ میلادی را ۹۵ درصد ارزانتر از قیمت واقعی خرید و آن را به مراتب گرانتر فروخت و سود هنگفتی بدست آورد. او همچنین اعتراف کرده که رای خود برای انتخاب میزبان جام جهانی را در ازای دریافت مبلغ ۱۰ میلیون دلار به آفریقای جنوبی فروخته است. وارنر همچنین از نفوذ و جایگاه خود سوء استفاده کرده است. او تا این لحظه توانسته از استرداد خود به آمریکا جلوگیری کند، جایی که مقام های قضایی آن او را به فساد مالی متهم کرده اند.

فساد در فیفا چه ارتباطی با آمریکا دارد

فوتبال در آمریکا ورزش محبوبی نیست، ولی چرا مقام های این کشور در پی مبارزه با فساد در فیفا هستند؟

آگهی

فیفا و زیر مجموعه آن از طریق فروش تبلیغات و حق پخش تلویزیونی رقابتهای مختلف درآمد هنگفتی بدست می آورند. شرکت های مختلف هم برای برنده شدن در مناقصه ها به مقام های فیفا رشوه می دهند. حال برخی از این پرداخت رشوه ها در آمریکا بوده و یا از طریق بانکهای آمریکایی انجام گرفته است. جیمز کومی، رئیس پلیس فدرال آمریکا، اف بی آی، گفته اگر در خاک این کشور یا از طریق بانکهای این کشور فسادی انجام گیرد، نهاد تحت امرش دخالت خواهد کرد. مقام های آمریکایی به قانون مبارزه با فساد سازمان یافته «ریکو اکت» استناد می کنند. رودی جولیانی با استفاده از این قانون در دهه ۸۰ سران ۵ فامیل مافیایی را دستگیر کرد.

در سال ۲۰۱۵ میلادی، ۴۱ شخص حقیقی و حقوقی مرتبط با فیفا، در آمریکا تحت پیگرد قانونی قرار گرفتند. ۱۲ نفر از ۲۴ عضو هیات اجرایی که قطر و روسیه را به میزبانی جام جهانی انتخاب کردند به فساد و تبانی متهم شدند. در میان آنها نام سپ بلاتر، رئیس فیفا و میشل پلاتینی، رئیس یوفا دیده می شود.

درآمد، وضعیت مالی و مالیاتی فیفا

فیفا بعنوان یک سازمان غیر انتفاعی سود قابل توجهی بدست می آورد. وضعیت مالی یکی از قدرتمندترین و ثروتمندترین نهادهای ورزشی دنیا را بررسی کنیم.

در سال ۲۰۰۳ فیفا داوطلبانه انتشار بیلان مالی خود را با قوانین بین المللی مربوط به انتشار صورت وضعیت و اطلاعات مالی وفق داد. در آن زمان این قوانین مخصوص شرکتهای فعال در اروپا بود.

آگهی

این فدراسیون خود را یک سازمان غیر انتفاعی معرفی کرده بود. پیش از آنکه به آمار و ارقام بپردازیم باید به این نکته اشاره کرد که اکثر فعالیتهای فیفا با دلار آمریکا صورت می گیرد. حسابها و آمار مربوط به سود این سازمان نیز به دلار است.

وضعیت مالی فیفا از زمان انتشار اولین بیلان مالی آن

در سال ۲۰۰۳ حجم کلی درآمد این نهاد به رقم ۵۷۵ میلیون دلار رسیده و از این زمان روندی روبه رشد دارد. در سال ۲۰۰۹ فیفا به رقم یک میلیارد دلار دست یافت و در سال ۲۰۱۴ بیلان مالی آن از مرز ۲ میلیارد گذشت.

فیفا بر روی این موضوع اصرار دارد که ۷۰ درصد درآمدش صرف حمایت مالی از فوتبال می شود. برای اجرای برنامه های توسعه و تامین منابع مالی رقابتها.

جام جهانی مهمترین منبع درآمد فیفا

آگهی

مهمترین رویداد فیفا مسلما جام جهانی است که درآمد عمده این سازمان مربوط به آن است. فیفا می گوید برگزاری جام جهانی سال ۲۰۱۴ در برزیل بسیار موفق بوده است. از نقطه نظر مالی این رویداد بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ حجم کل درآمد فیفا را به رقم ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار رسانده است. اما دقیقا این حجم از پول از کجا می آید؟ قسمت عمده آن به فروش حق پخش رویدادها از تلویزیون مربوط می شود.

شرکای مالی تجاری فیفا چه کسانی هستند؟ آنها به سه دسته تقسیم می شوند: در راس آنها شش شرکت وجود دارد که با فیفا روابط تجاری بسیار نزدیکی دارند و می توانند حامی مالی همه رویدادها باشند. به لیست مربوط به جام جهانی سال ۲۰۱۴ توجه کنید. قراردادهای چندین ساله برای این رویداد منعقد شد: آدیداس، کوکاکولا، هیوندای-کیاموتورز، شرکت هواپیمایی امارات، سونی و ویزا.

شرکت سونی و کمپانی هواپیمایی امارات رابطه و همکاری خود با فیفا را قطع کردند. آنها از عدم تمایل خود برای تمدید قرارداد پس از سال ۲۰۱۴ خبر دادند.

گروه دوم شرکتهایی هستند که برای یک رویداد خاص، یک جام جهانی و یا جام کنفدراسیونها با فیفا قرارداد همکاری تجاری می بندند.

و آخرین گروه حامیان ملی نام گرفته است. این گروه با حامیان مالی در کشورهایی که رویداد ورزشی را سازماندهی می کنند ارتباط دارد.

آگهی

برگزاری یک رویداد برای کشورهای میزبان به غیر از افتخار چه منفعتی دارد؟

کشورها برای بدست آوردن میزبانی پرطرفدارترین رویداد ورزشی جهان با یکدیگر رقابت سختی دارند. برنده این رقابت باید خود منابع مالی مربوط به زیرساختهای ضروری و ساخت مکانهای مسابقه را تامین کند. هزینه های مربوط به برگزاری جام جهانی برزیل حدود ۱۵ میلیارد دلار ارزیابی شده است. از این رقم تنها ۲ میلیارد دلار از صندوق فیفا خارج شده است. این نهاد اعتقاد دارد هزینه های مرتبط با ساختارها مستقیما به هزینه های برگزاری جام جهانی مربوط نمی شود.

اگر به خاطر داشته باشد فیفا سازمانی غیرانتفاعی است که قاعدتا بر روی کشورها برای ساخت ورزشگاهها فشاری وارد نمی آورد. نقش این نهاد به کنترل این موضوع که کشور میزبان دستورات و سفارشات اساسی را رعایت کند محدود می شود. یعنی کشور مسئول بوده و ضامن این موضوع باشد که در ساخت ورزشگاه تازه تاسیس معیارهای زیست محیطی رعایت شده باشد. این مسئولیت اجتماعی به نظر نمی رسد شامل مالیاتها نیز باشد.

وضعیت مالیاتی فیفا

بار دیگر یادآور شویم که فیفا سازمانی غیرانتفاعی است که در کشور سوییس ثبت شده است. به این ترتیب مالیات مربوط به درآمد این سازمان از قوانین مالیاتی سوییس تبعیت می کند. درآمد مشمول مالیات یعنی حجم کلی درآمد منهای مخارج شامل مالیات می شود.

آگهی

با یکدیگر حساب کنیم: بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ میلادی ۵ میلیارد و ۷۱۸ میلیون دلار درآمد منهای ۵ میلیارد و ۳۸۰ میلیون مخارج مساوی است با ۳۳۸ میلیون دلار. از این رقم مالیات پرداختی فیفا ۷۵ میلیون دلار بوده است. این رقم معرف ۲۲ درصد درآمد این نهاد است. اما این میزان از مالیات تنها حدود ۱ درصد حجم کلی درآمد فیفا در یک دوره چهار ساله است. بنابراین جام جهانی رویدادی است که بیشترین میزان سوددهی را برای فیفا که سازمانی غیرانتفاعی است در پی دارد.

اگر این پول از کشور میزبان بیاید آیا فیفا مالیات خود را به حساب این کشور واریز می کند؟ خیر، زیرا برای جامهای جهانی مالیات به فیفا تعلق نمی گیرد و این نهاد معاف از پرداخت مالیات برای جامهای جهانی است.

در متن مناقصه مربوط به میزبانی جام جهانی این موضوع قید شده است. معافیت کامل مالیاتی برای فیفا و طرفی که میزبانی و سازماندهی یک رویداد را برعهده دارد.

برای آنکه فیفا اعتبار خود را بازیابد زمان آن فرا رسیده تا رییس جدید خود را انتخاب کند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

رئیس سابق فدراسیون فوتبال برزیل به چهار سال زندان محکوم شد

محرومیت بلاتر و پلاتینی از ۸ سال به ۶ سال کاهش یافت

انتخابات ریاست فیفا؛ مخالفت دیوان داوری ورزش با استفاده از کابین شیشه ای