آیا تصویب نهایی لایحه «سلب تابعیت» در فرانسه به شمار بی وطن های جهان می افزاید؟

آگهی

گزارش تفصیلی

«سلب تابعیت نباید منجر به بی وطن شدن کسی شود ولی ما باید تابعیت فرانسوی کسی را که محکوم به نقض منافع اساسی کشور شده یا در اقدامی تروریستی دست داشته، حتی اگر متولد فرانسه باشد سلب کنیم و این درصورتی است که ملیتی دیگر داشته باشد.»

برخلاف این گفته فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه سه روز پس از حملات تروریستی ماه نوامبر در پاریس، لایحه ای که اکنون به تصویب مجلس نمایندگان رسیده و باید در سنا بررسی شود، سلب تابعیت را حتی برای متولدین فرانسه که تک تابعیتی هستند نیز در نظر گرفته است.

Déchéance de nationalité. Le dessin du monde de ce mercredi 10 février. pic.twitter.com/y8EcovJsNa

— PLANTU (@plantu) February 10, 2016

فرانسه کنوانسیون کاهش بی وطنی را در سال ۱۹۶۲ میلادی امضا کرد اما به تصویب مجلس قانونگذاری نرسید. این پیمان بین المللی را تنها حدود پنجاه کشور پذیرفته اند.

بر اساس این کنوانسیون، کشورهای متعهد نمی توانند با سلب تابعیت از کسی، منجر به بی وطنی وی شوند. با این حال در این پیمان آمده که در شرایطی خاص مانند «وفادار نبودن شهروند به کشور» سلب تابعیت، در صورت منجر نشدن به بی وطنی، امکان پذیر است. به عبارتی دیگر حتی اگر فرانسه نیز این پیمان را پذیرفته بود باز هم مجاز به سلب تابعیت از شهروندی بود که تابعیت دوگانه دارد.

برآورد می شود که در سراسر جهان حدود ۱۲ میلیون تن شهروندی هیچ کشوری را ندارند. سقوط اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و جنگ بوسنی پیامدهایی از جمله بی وطنی بخش قابل توجهی از این جمعیت را داشته است.

همچنین اقلیت های قومی همواره قربانیان درجه اول تغییر جغرافیای سیاسی بوده اند. اقلیت روهینگیا که مسلمان هستند ۴ درصد جمعیت میانمار را تشکیل می دهند ولی اکثریت آنان از حق شهروندی این کشور محروم مانده اند. بیش از ۱۴۰ هزار تن از آنان در سال ۲۰۱۲ و پس از درگیری با قوم «راخینه» آواره مناطقی دیگر شدند.

در همین حال با پیدایی گروه موسوم به «دولت اسلامی» مشهور به داعش، جهانیان از دریچه رسانه ها شاهد تصاویری از آتش زدن گذرنامه های اروپایی به دست نیروهای این گروه به نشانه ترک تابعیت بوده اند.

داعش پس از القاعده، تهدید عمده ای علیه امنیت اروپا محسوب می شود و دولت فرانسه با لایحه اصلاح قانون اساسی در رابطه با سلب تابعیت، پیشگام تشدید مجازات محکومان به اقدام تروریستی در قاره سبز شده است.