آگهیفرانکو زفیرلی، در ماه فوریه پا به ۹۰ سالگی می‌گذارد. هنرمندی که که یکی از بزرگان سینما و تئاتر ایتالیاست.
زفیرلی بویژه برای کارگردانی تحسین برانگیز فیلم رومئو و ژولیت سال ۱۹۶۸ شناخته شده است؛ شاهکاری که وی را نامزد دریافت جایزه اسکار کرد. یک سال پیش از آن وی با ساخت فیلم «رام کردن زن سرکش» بر اساس نمایشنامه ای منسوب به شکسپیر ان هم با بازی الیزابت تیلور و ریچارد برتون، توجه همگان را به خود جلب کرد.
زفیرلی همچنین یکی از کارگردانان صاحب نام اپرا در اروپا و ایالات متحده آمریکاست، هنرمندی که در آستانه نود سالگی، ویژگی روشنفکرمآبانه خود را حفظ کرده است و به سوالات ما آنگونه که می‌خواهد پاسخ می‌دهد.
ایری گروتی خبرنگار بخش ایتالیایی یورونیوز: استاد زفیرلی اگر بخواهید یک فیلم در باره ایتالیای امروز بسازید تا تصویر این کشور را نشان دهید، با کارگردانی چه ژانری این کار را انجام می‌دهید؟
فرانکو زفیرلی: کلمات کلیدی برای ایتالیا کماکان همان واژگان قدیمی هستند. آنچه درگذر قرن‌ها و در سراسر کشور باقی مانده، ویژگی بی قیدی شخصیت‌ها، برتری و توفق برخی بر دیگران، ایراد گرفتن از بقیه و پنهان کردن عیب‌های خودمان است. با این همه ایتالیا سرزمینی است که بخش اعظم فرهنگ جهان در آن متولد شده است. ما ایتالیایی‌ها خودمان اغلب فراموش می‌کنیم که این ما بودیم که بسیاری چیز‌ها را برای دنیا به ارمغان آوردیم، نه تنها در حوزه هنری، بلکه همچنین در دانش‌های گوناگون، پزشکی و ستاره‌شناسی.
یورونیوز: آیا ایتالیای امروز را دوست دارید؟
زفیرلی: این ایتالیای امروز در تمام زمینه‌ها و به ویژه از نظر اقتصادی، یک قدرت جهانی است. با این حال سردرگمی بزرگی در افکار عمومی و بی‌خیالی و بی‌مسئولیتی عظیمی هم در احزاب سیاسی دیده می‌شود. در سال‌های اولیه برقراری دموکراسی در ایتالیا، دو جبههٔ مشخص وجود داشت. البته در آن زمان سراسر جهان به دو قطب تقسیم شده بود، بلوک کمونیزم از یک طرف و سرمایه داری از طرف دیگر.
یورونیوز: شما سیاست را با عضویت در حزب قدرت ایتالیا، حزب سیلویو برلوسکونی تجربه کرده اید. در سال ۱۹۹۴ به عنوان سناتور به پارلمان راه یافتید. چه خاطره‌ای از این تجربه سیاسی به خاطر دارید؟
زفیرلی: من زندگی به عنوان یک سیاست مدار را نداشتم. بیشتر سعی می‌کردم بنا به تعهدم، بر کیفیت زندگی مردم ایتالیا تاکید کنم. این کار را هم بر اساس یک بینش سیاسی و فیلسوفانه ضد فاشیزم، در معنای عام کلمه، انجام می‌دادم. سیاستمداران نباید به فرهنگ کاری داشته باشند، چرا که آن‌ها کاری جز بی‌خردی و دغل بازی بلد نیستند. افراد فرهنگی هم نباید وارد سیاسیت شوند، چون در ایتالیا این کار ممکن نیست.
یورونیوز: با این همه اگر شما امروز وزیر فرهنگ ایتالیا بودید، چه اقداماتی در پیش می‌گرفتید؟
زفیرلی: در همه جا دانشسراهایی باز می‌کردم تا دیگر لازم نباشد جوانان به اساتیدی اعتماد کنند که تصویری مغشوش از جامعه ما به آن‌ها تحمیل کنند. باید همیشه به یاد بیاوریم که شبه جزیره کوچک ما زادگاه بسیاری از بزرگان بشریت است. خیلی وقت‌ها مسئولیت‌های بزرگمان را از یاد می‌بریم. همیشه همینطور بوده است.
*یورونیوز: کماکان با برلوسکونی در ارتباطید؟ *
زفیرلی: بله به نظرم آدم با محبتی است. مطمئنا اشتباهات و نقص‌هایی هم دارد، با این حال از او خوشم می‌آید. مشکل ما با اشتباهات این است که می‌توانیم آن‌ها را دوست بداریم یا از آن‌ها بدمان بیاید. برای برخی نواقص تنفرآمیز‌اند و برای بعضی دیگر، دوست داشتنی. بله… برلوسکونی با فاحشه‌ها رابطه داد… ولی همین است دیگر؛ این شیوه زندگی اوست. از طرف دیگر و از نظر مالی، سیلویو برلوسکونی مردی است خود ساخته.
یورونیوز: آیا شما برنامه‌ای برای ساخت موزه در فلورانس دارید؟
زفیرلی: در حال حاضر مشغول کار بر روی پروژه تاسیس یک بنیاد به نام خودم هستم. زندگی من طولانی و پربار بوده است. نمی‌دانم چند روز، چند هفته یا چند سال دیگر پیش رو دارم. خواست من، بر جای گذاشتن میراث کاریم برای کسانی است که می‌توانند از آن بهره ببرند. در این بنیاد یک نمایشگاه دائمی برای به عرضه گذاشتن تمام آثار من برپا خواهد شد.
*یورونیوز: شما در تمام دنیا شناخته شده و مورد احترام هستید. با کدامیک از هنرپیشگان زن یا مرد بهترین روابط را داشته‌اید؟ *
زفیرلی: هنرپیشگی، شغل بسیار مهمی است، چرا که به آدمیزاد این فرصت را می دهد که موانع جهان واقعی را بشکند و وارد عالم رویا شود. تئاتر مانند دری است که اجازه می‌دهد رویای یک فرد به دیگری منتقل شود. هنگامی که مردم به تئاتر می‌آیند، مسحور اجرای نمایش می‌شوند. یک هنرپیشه بزرگ، به مخاطبانش می‌فهماند که چه چیزی را در پشت خود پنهان کرده است.
یورونیوز: کدام اپرا ایتالیا را به بهترین شکل در جهان معرفی می‌کند؟
زفیرلی: اپراهای بسیاری این ویژگی را دارند. ولی شخصا خودم را در خدمت اپرای بوهم می‌دانم و همزمان برده آن هم هستم.
یورونیوز: از شما متشکرم استاد به عنوان آخرین سوال، می‌توانید به ما بگویید چه آرزویی برای ایتالیا دارید؟
زفیرلی: ما می‌توانیم. اگر از همه آنچه تقدیر در اختیار ما قرار داده استفاده کنیم، قادر به انجام هرکاری هستیم. هر کدام از ما با توجه به استعداد‌ها، توان روحی و خلاقیت خود، می‌تواند بهشتی کوچک برای خود بیآفریند.