این‌ها چهار اولویت فضایی جدید و برتر آژانس فضایی اروپا هستند که اکنون در صدر فهرست برنامه‌های این نهاد و دستور کار فضایی آن قرار دارند.
آژانس فضایی اروپا (ESA) اولویت‌های خود را برای سه سال آینده تعیین کرده است. این اقدام با تعهدات جدید کشورهای عضو و بودجه بالاترِ ۲۲.۱ میلیارد یورویی پشتیبانی می‌شود.
وزیران همه کشورهای عضو ESA به برمنِ آلمان رفتند تا در نشست سه‌ساله‌ای که مسیر اروپا در فضا را تعیین می‌کند، تصمیم بگیرند به کدام برنامه‌های فضایی «مشترک شوند» یا در آن‌ها مشارکت کنند و طی سه سال آینده چه میزان بودجه اختصاص دهند.
یوزف آشباخر، مدیرکل ESA، گفت حمایت کشورهای عضو «نشانه اعتماد» است، آن هم در زمانی که چندین رقابت فضایی مدرن در جریان است.
او در یک نشست خبری گفت: «این نشان می‌دهد فضا بسیار جذاب است، برای جامعه و زندگی روزمره به‌شدت ضروری است و در اروپا خیلی سریع رشد می‌کند.»
در ادامه برخی از اولویت‌هایی که ESA در جریان این نشست‌ها مشخص کرده آمده است.
۱. جست‌وجوی نشانه‌های حیات روی ماه‌های زحل
بودجه جدید به این معناست که ESA می‌تواند بالقوه برنامه‌های پژوهشی تازه‌ای آغاز کند، از جمله ماموریتی به انسلادوس، ششمین قمر بزرگ زحل.
آشباخر گفت ESA در نهایت می‌خواهد به انسلادوس پرواز کند، فرود بیاید و با قرار دادن کاوشگرها روی سطح، به دنبال نشانه‌های حیات بگردد.
آشباخر گفت: «زیست‌اخترشناسان می‌گویند اگر دنبال نشانه‌های حیات در فضا هستید، باید اینجا را جست‌وجو کنید.» او افزود: «تصور کنید اگر بتوانیم ردهایی از حیات پیدا کنیم چه معنایی خواهد داشت».
با این حال، آشباخر گفت تا آماده‌شدن ESA برای چنین ماموریتی زمان می‌برد، اما این آژانس بررسی خواهد کرد چگونه می‌تواند به آنجا برسد.
یکی دیگر از پروژه‌هایی که ESA پس از نشست وزیران به کار روی آن ادامه خواهد داد، «نیو آتنا» است.
بنابر توضیح این پروژه، این ابزار در نهایت به دانشمندان کمک خواهد کرد «برخی از داغ‌ترین و پرانرژی‌ترین پدیده‌های جهان» را با دقت و عمقی بی‌سابقه مطالعه کنند.
آشباخر گفت این ماموریت هم‌اکنون در حال بررسی و برآورد هزینه است و تا سال ۲۰۲۷ درباره «پذیرش» آن تصمیم‌گیری خواهد شد.
۲. فضانوردان آلمانی، فرانسوی و ایتالیایی راهی ماه
به‌گزارش رسانه‌های آلمانی، آشباخر در حاشیه نشست وزیران اعلام کرد که فضانوردان آلمانی، فرانسوی و ایتالیایی در نهایت در ماموریت‌های آرتمیس به مقصد ماه شرکت خواهند کرد.
بنابر این گزارش‌ها، او به رسانه‌ها گفته آلمان نخستین کشور در صف کسب کرسی در ماموریت‌های آینده خواهد بود اما مشخص نکرد چه کسی ممکن است انتخاب شود.
ماموریت‌های آرتمیس نخستین بازگشت بشر به سطح ماه از دهه ۱۹۶۰ به این سو است. آرتمیس ۲ چهار فضانورد را می‌برد به گرد ماه و سپس به زمین بازمی‌گرداند، و آرتمیس ۳ شاهد فرود دو فضانورد به سطح ماه خواهد بود تا در قطب جنوبی آن آزمایش‌هایی انجام دهند.
هرچند نهاد اصلی هدایت ماموریت‌های آرتمیس اداره ملی هوانوردی و فضا در ایالات متحده آمریکا (ناسا) است، ESA اجزای کلیدی فضاپیمای اوریون را ساخته که فضانوردان را به مدار خواهد برد.
۳. ایجاد مراکز فضایی جدید اروپا در نروژ و لهستان
ESA در حاشیه نشست وزیران با نروژ «نامه نیت» برای ایجاد یک مرکز فضایی در قطب شمال امضا کرد.
طبق این توافق، یک کارگروه مشترک با آژانس فضایی نروژ (NOSA) تشکیل می‌شود تا دامنه فعالیت، اولویت‌ها و الگوی حکمرانی پیشنهادی این مرکز تا پایان سال آینده تدوین شود.
سیسیلی میرست، وزیر تجارت و صنعت نروژ, در بیانیه‌ای گفت: «این مرکز فضایی تایید می‌کند کشور ما یک «ملت فضایی» است و بر فناوری‌های فضایی مورد استفاده در ارتباطات، پایش و ناوبری «اثر عمده» خواهد گذاشت.»
ترومسو به‌طور مشخص پایگاه کنترل ماموریت ماهواره «هواشناسی قطبی» ESA است؛ منظومه‌ای از ماهواره‌ها که گردِ قطب شمال می‌چرخند و داده‌های لازم برای پیش‌بینی‌های کوتاه‌مدت هوا را فراهم می‌کنند.
آشباخر گفت ایجاد یک مرکز امنیت فضایی در لهستان نیز در دست بررسی است که از «توسعه کارآمد و همسو در توانمندی‌های امنیت و تاب‌آوری فضایی اروپا» پشتیبانی خواهد کرد.
طبق بیانیه‌ای پس از نشست وزیران، این مرکز جدید مکمل کارهایی خواهد بود که هم‌اکنون در مرکز اروپایی امنیت و آموزش فضایی (ESEC) در بلژیک انجام می‌شود.
نمایندگان لهستان و ESA الزامات فنی و تامین مالی این مرکز را مشخص خواهند کرد و تا سال ۲۰۲۶ درباره آن تصمیم خواهند گرفت.
۴. تعمیق مشارکت‌های جهانی
آشباخر تاکید کرد همکاری‌های ESA با کشورهای هم‌نظر مانند کانادا، ژاپن، کره جنوبی و استرالیا «از همیشه قوی‌تر» است.
آشباخر در نشست خبری وزیران از هیات کانادایی نیز نام برد؛ این کشور سهم خود در ESA را به ۶۶۴.۶ میلیون دلار (۴۰۷.۷ میلیون یورو) افزایش داده که نسبت به سال ۲۰۲۲ رشدی ۴۰۰ درصدی است.
این کشور از سال 1979 با ESA توافق همکاری داشته که برخی حقوق مشابه کشورهای عضو را برایش به همراه دارد، از جمله امکان شرکت در مناقصه‌های دولتی.
آشباخر گفت ESA راه‌هایی برای تقویت همکاری با ژاپن، کره جنوبی و استرالیا پیدا خواهد کرد که نشان می‌دهد ESA «شریک قدرتمندی» در اروپا و برای سایر نقاط جهان است.
آدولفو اورسو، وزیر صنعت ایتالیا، گفت به‌زودی به آمریکا می‌رود تا ببیند آیا ESA همچنان می‌تواند روی مشارکت‌های مالی ایالات متحده در این آژانس حساب کند یا نه.
کاهش‌های بودجه و بازآرایی برنامه‌های اخیر ناسا اوایل امسال در ESA نگرانی‌هایی ایجاد کرد و این آژانس هشدار داد تا ۱۹ پروژه مشترک آمریکا و اروپا ممکن است در معرض خطر قرار گیرند.
آشباخر این هفته تایید کرد که ناسا موافقت کرده دست‌کم تا سال ۲۰۲۸ یکی از ماموریت‌های در معرض خطر، موسوم به «روور اگزومارس رزالیند فرانکلین»، را تامین مالی کند.
این برنامه ESA با حفاری در سطح سیاره سرخ، مواد آلی را استخراج می‌کند تا برای مطالعات علمی بیشتر بررسی شوند.