احتمال توقیف ۳۰ نفتکش؛ آمریکا شریان صادرات نفت ونزوئلا را هدف گرفت؛ کاراکاس: «دزدی آشکار» است

توقیف یک ابرنفتکش در روز چهارشنبه ۱۰ دسامبر (۱۹ آذر ۱۴۰۴) که از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا اعلام شد، نخستین توقیف یک محموله نفتی ونزوئلایی بود؛ حال آنکه این کشور از سال ۲۰۱۹ میلادی تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد. همچنین این اقدام، نخستین اقدام شناخته‌شده دولت ترامپ علیه یک نفتکش مرتبط با ونزوئلا از زمان دستور او برای افزایش گسترده حضور نظامی در منطقه بود.

این اقدام آمریکا، آن هم در شرایطی که ترامپ فشار بر دولت نیکولاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا را افزایش می‌دهد، بسیاری از مالکان کشتی‌ها، بهره‌برداران و شرکت‌های کشتیرانی را هوشیار کرده است؛ بطوریکه به‌گفته منابع حوزه حمل‌ونقل دریایی، بسیاری از آن‌ها در روزهای آینده در حال بازنگری مسیر حرکت خود از آب‌های ونزوئلا هستند.

به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید

کارشناسان و تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که تمرکز بر محموله‌های نفتی ونزوئلا باعث تأخیرهای کوتاه‌مدت در صادرات خواهد شد و ممکن است برخی مالکان کشتی را از فعالیت بازدارد.

تا پیش از این، آمریکا در صدد توقف صادرات نفت ونزوئلا را که توسط کشتی‌های واسطه‌ و شخص ثالث حمل می‌شد، نبود.

کاراکاس آمریکا را به «دزدی آشکار» متهم کرد

ونزوئلا ایالات متحده آمریکا را به «سرقت آشکار» متهم کرد و این توقیف را «نوعی از دزدی دریایی بین‌المللی» توصیف کرد.

دولت ونزوئلا اعلام کرد که «با قاطعیت کامل از حاکمیت، منابع طبیعی و عزت ملی خود دفاع خواهد کرد» و توقیف این نفتکش را در برابر نهادهای بین‌المللی محکوم خواهد کرد.

سوپر نفتکش توقیف شده، که توسط یک گروه مدیریت بحران به نام «اسکیپر» شناسایی شده است، بخشی از کشتی‌های«ناوگان سایه» است که که نفت مشمول تحریم را با خاموش‌کردن سیستم‌های ردیابی یا پنهان‌سازی مسیر خود، به بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی منتقل می‌کنند.

کاربرد این نوع نفتکش‌ها از زمان اعمال تحریم‌های آمریکا علیه صنعت نفت ونزوئلا افزایش یافته است. تحریم‌های قبلی علیه کشتی‌ها یا جریان‌های نفتی مرتبط با ونزوئلا، باعث شده بود که انبوهی از نفتکش‌های بارگیری شده هفته‌ها و حتی ماه‌ها در انتظار خروج بمانند، تا از درگیری‌ها جلوگیری کنند.

براساس داده‌های «تانکرتراکر»، در ۱۰ دسامبر بیش از ۸۰ نفتکش حامل یا در انتظار بارگیری نفت در آب‌های ونزوئلا یا نزدیک آن حضور داشتند که بیش از ۳۰ فروند آنها تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

ناوگان سایه جهانی؛ صدها کشتی با مالکیت مبهم

طبق تحلیل مؤسسه دریایی «Lloyd’s List Intelligence»، ناوگان سایه جهانی شامل ۱۴۲۳ نفتکش است که از این میان ۹۲۱ فروند تحت تحریم‌های آمریکا، بریتانیا یا اتحادیه اروپا قرار دارند. این کشتی‌ها معمولاً قدیمی‌اند، مالکیت مبهمی دارند و فاقد بیمه معتبر بین‌المللی هستند که برای همکاری با شرکت‌های بزرگ نفتی یا ورود به برخی بنادر الزامی است.

این ناوگان عمدتاً نفت تحریمی را از روسیه، ایران و ونزوئلا به مقاصد آسیایی منتقل می‌کند. بسیاری از آنها پس از حمل محموله‌های ایران یا ونزوئلا، در سفرهای جداگانه نفت روسیه را نیز جابه‌جا کرده‌اند.

بر اساس داده‌های کشتیرانی و اطلاعات شرکت‌ها، نفتکش‌هایی که با ونزوئلا کار می‌کنند، معمولا با نام‌های جعلی در بنادر تحت مدیریت شرکت دولتی «پترولئوس دولا ونزوئلا» (پدوسا / PDVSA) بارگیری می‌کنند. این کشتی‌ها هنگام عبور از اقیانوس اطلس و در مسیر مالزی یا چین، موقعیت واقعی خود را تا مدت‌ها پس از خروج از بندر مخفی نگه می‌دارند.

شرکت پدوسا هنوز اظهارنظری در این خصوص نشان نداده است.

۱۵ درصد از اَبَر‌نفتکش‌های جهان زیر تیغ تحریم

بر اساس برآورد یک شرکت کشتیرانی نفتی مستقر در قبرس به نانم «فرانت‌لاین»، دست‌کم ۱۵ درصد از ناوگان جهانی نفتکش‌های بسیار بزرگ نفت خام که قادر به حمل حداکثر ۲ میلیون بشکه در هر سفر هستند، تحت تأثیر تحریم‌ها قرار گرفته‌اند.

ایالات متحده در سال‌های اخیر تقریبا تمامی ناوگان شرکت دولتی پدوسا و همچنین تعدادی نفتکش دیگر که نفت ونزوئلا را به کوبا منتقل می‌کنند، به فهرست تحریم‌های خود افزوده است؛ حال آنکه خود کوبا نیز تحت تحریم‌های آمریکا قرار دارد.

کارشناسان می‌گویند روسیه و چین نیز که خود تحت تحریم‌های سنگین هستند، سال‌هاست با روش‌های مشابه این محدودیت‌ها را دور زده‌اند.

افزایش صادرات نفت ونزوئلا با وجود تحریم‌ها

راهبرد «ناوگان تاریک» برای ونزوئلا موفق بوده است، بطوریکه صادرات نفت ونزوئلا در ماه نوامبر به بیش از ۹۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت و از آن طرف نیز واردات «نفتا / naphtha» که برای رقیق کردن نفت فوق‌سنگین این کشور ضروری است و عمدتا از روسیه وارد می‌شود، دو برابر شد و به ۱۶۷ هزار بشکه در روز رسید و ذخایر این کشور برای هفته‌های آتی تقویت شده است.

ونزوئلا و ایران نیز در گذشته همکاری‌هایی در استفاده از ناوگان خود داشته‌اند.

شرکت «شورون / Chevron »، شریک اصلی شرکت پدوسا و مسئول انتقال تمام نفت خام ونزوئلا به آمریکا، در دهم دسامبر اعلام کرد که فعالیت‌هایش به‌طور عادی ادامه دارد و اختلالی در عملیات مشاهده نمی‌شود.