سازمان عفو بینالملل برای نخستین بار حماس و دیگر گروههای مسلح فلسطینی را به ارتکاب «جنایت علیه بشریت» در جریان حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل و پس از آن متهم کرد.
حمله شبهنظامیان فلسطینی به اسرائیل زمینهساز جنگ غزه شد که نزدیک به دو سال با فراز و فرود ادامه داشت.
سازمان عفو بینالملل در گزارش ۱۷۳ صفحهای خود اعلام کرد: «گروههای مسلح فلسطینی در حملات خود به جنوب اسرائیل که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، مرتکب موارد نقض حقوق بشردوستانه بینالمللی، جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت شدهاند.»
در این گزارش آمده است که کشتار گسترده غیرنظامیان در آن روز «جنایت علیه بشریت در قالب نابودی» محسوب میشود.
عفو بینالملل همچنین به گروگانگیری و بدرفتاری با گروگانها توسط حماس و دیگر گروههای مسلح در نوار غزه اشاره کرد و افزود که این اقدامات «در چارچوب طرحی آشکارا اعلامشده از سوی رهبری حماس و گروههای مسلح فلسطینی» انجام شده است.
حمله هفت اکتبر حماس به اسرائیل ۱۲۲۱ کشته بر جای گذاشت. این در حالی است که ۲۵۱ نفر دیگر به عنوان گروگان به نوار غزه منتقل شدند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
حماس بابت چه اقداماتی مسئول شناخته شده است؟
از جمله اقداماتی که عفو بینالملل بهعنوان «جنایت علیه بشریت» برشمرده است میتوان به «قتل، نابودی، زندانیکردن، شکنجه، ناپدیدسازی اجباری، تجاوز و سایر اشکال خشونت جنسی» اشاره کرد.
عفو بینالملل درباره تجاوز و سایر اشکال خشونت جنسی گفته است که قادر به انجام مصاحبه با بازماندگان جز یک مورد، نبوده است و بنابراین نمیتواند درباره دامنه یا مقیاس خشونت جنسی نتیجهگیری قطعی انجام دهد.
حماس از جمله شاخه نظامی آن یعنی گردانهای عزالدین قسام، «عمدتا مسئول» این جنایتها معرفی شدهاند. این در حالی است که از نظر عفو بینالملل، جهاد اسلامی فلسطین، گردانهای شهدای الاقصی و «غیرنظامیان فلسطینی غیر وابسته» مسئولیت کمتری داشتهاند.
عفو بینالملل پیشتر نیز حماس و دیگر گروهها را به ارتکاب «جنایتهای جنگی» یعنی نقضهای جدی حقوق بینالملل علیه غیرنظامیان و رزمندگان در جریان درگیری مسلحانه متهم کرده بود.
دیوان کیفری بینالمللی در ماه مه ۲۰۲۴ برای اسماعیل هنیه، رئیس وقت دفتر سیاسی حماس، محمد ضیف، فرمانده شاخه نظامی این گروه و یحیی سنوار که بهعنوان طراح اصلی حملات ۷ اکتبر شناخته میشد، حکم بازداشت صادر کرد.
این دیوان بینالمللی پس از کشتهشدن این سه نفر توسط اسرائیل در همان سال حکمها را لغو کرد. حکم بازداشت جداگانهای برای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، و یوآو گالانت، وزیر دفاع سابق این کشور بهدلیل اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در غزه صادر شد که همچنان پابرجا است.
عفو بینالملل در دسامبر سال ۲۰۲۴ اسرائیل را به «ارتکاب نسلکشی» علیه فلسطینیان در جریان جنگ غزه متهم کرد. اسرائیل این اتهام را «کاملا نادرست» و «جعلی» خوانده است.
سازمان عفو بینالملل ماه گذشته دوباره هشدار داد که اسرائیل با وجود آتشبسی که از ۱۰ اکتبر برقرار شده است «همچنان در حال ارتکاب نسلکشی است».
حمله تلافیجویانه اسرائیل به غزه جان بیش از ۷۰ هزار نفر را گرفت. سازمان ملل متحد این آمار را که از سوی مقامهای فلسطینی در نوار غزه ارائه میشود معتبر میداند.