هند روز پنجشنبه ۳۰ اکتبر(۸ آبان) اعلام کرد که ایالات متحده معافیت از تحریمها برای این کشور به منظور راهبری و توسعه بخشهایی از بندر چابهار ایران را به مدت شش ماه دیگر تمدید کرده است.
اقدامی که به گفته دهلینو، تلاشهای هند برای گسترش تجارت با افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی از طریق دور زدن رقیب خود، پاکستان را تقویت میکند.
هند سال گذشته قراردادی ۱۰ ساله با ایران برای توسعه و بهرهبرداری از این بندر امضا کرده بود. مقامات هندی در همین راستا طی ماه جاری با بازگشایی سفارت خود در کابل، اقدام به تقویت روابط خود با حاکمان افغانستان کردند.
این در حالی است که سفارت هند در افغانستان پس از به قدرت رسیدن طالبان در سال ۲۰۲۱ که در پی سقوط دولت مرکزی و خروج نیروهای ناتو به رهبری آمریکا از این کشور محقق شد، به طور کلی بسته شده بود.
بندر چابهار در ساحل جنوبشرقی ایران و در امتداد دریای عمان قرار دارد. به گزارش رویترز، هند در طرح اولیه مشارکت در توسعه و بهرهبرداری از این بندر قرار بود با احداث خط راهآهنی به افغانستان، به رشد اقتصاد این کشور محصور در خشکی از طریق تجارت کمک کرده و وابستگی کابل به بندر کراچی پاکستان را کاهش دهد.
اعطای این معافیت به دنبال اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا مبنی بر تمایلش برای دستیابی به یک توافق تجاری با هند صورت گرفته است؛ این اقدام همچنین نشانهای از بهبود روابط میان دو کشور بویژه پس از دو برابر شدن تعرفهها بر واردات هند به آمریکا و رسیدن آن تا ۵۰ درصد به عنوان مجازاتی برای خرید نفت روسیه است که طی دههای اخیر، به پایینترین سطح خود رسیده بود.
پالایشگاههای هند اکنون در پی اعمال تحریمهای هفته گذشته واشنگتن علیه دو صادرکننده برتر نفت خام مسکو، یعنی شرکتهای «روسنفت» و «لوکاویل» در حال کاهش خرید نفت از روسیه هستند.
رندهیر جایسوال، سخنگوی وزارت خارجه هند، در یک نشست خبری هفتگی با اشاره به فعالیتهای کشورش در بندر چابهار گفت: «میتوانم تایید کنم که معافیتی برای یک دوره ششماهه به ما اعطا شده است.»
این دیپلمات هندی همچنین در ادامه تصریح کرد که کشورش به مذاکرات خود با دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا برای دستیابی به یک توافق تجاری دوجانبه ادامه میدهد.
واشنگتن ماه گذشته، به عنوان بخشی از تلاشها برای اعمال «فشار حداکثری» بر ایران جهت مقابله با آنچه «فعالیتهای بیثباتکننده جمهوری اسلامی در زمینه توسعه برنامههای هستهای و موشکهای بالستیک» خوانده شد، معافیت تحریمی چابهار را که برای نخستین بار سال ۲۰۱۸ اعطا شده بود، لغو کرد.
به گفته یک مقام هندی که نخواست نامش فاش شود، این معافیت تحریمی شش ماهه از روز چهارشنبه اجرایی شده است. سفارت آمریکا در دهلینو هنوز در خصوص علت اعطای چنین معافیتی اظهار نظر نکرده است.