خبرگزاری به نقل از دو منبع آگاه نوشت دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در یک دیدار پرتنش در روز جمعه، رئیسجمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی را به واگذاری بخشهایی از قلمرو اوکراین به روسیه تحت فشار گذاشت که این موضوع باعث دلسردی هیئت اوکراینی شد.
به گفته این دو منبع که خواستهاند نامشان فاش نشود، ترامپ همچنین از تأمین موشکهای تاماهاوک برای اوکراین خودداری کرده و درباره ارائه تضمینهای امنیتی هم به کییف و هم به مسکو صحبتهایی مطرح کرد که برای هیئت اوکراینی «گیجکننده» بود.
ترامپ پس از دیدار با زلنسکی بهطور علنی خواستار آتشبس در خطوط مقدم فعلی شد، موضعی که رئیسجمهور اوکراین نیز پس از آن در گفتوگو با خبرنگاران پذیرفت. یک منبع دیگر گفت در جریان آن دیدار، پس از آنکه زلنسکی اعلام کرد که بهطور داوطلبانه هیچ قلمرویی را به مسکو واگذار نخواهد کرد، ترامپ این پیشنهاد خود را مطرح کرده است.
منبع سومی هم به رویترز گفته است که دیدار با تصمیم (ترامپ) برای انجام یک توافق «همانجا، روی خط مرزی» به پایان رسیده است.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
ترامپ روز یکشنبه در اظهارات خود به خبرنگاران، بر این موضع تأکید کرد: «کاری که آنها باید انجام دهند این است که فقط در همان خطوطی که هستند متوقف شوند، خطوط نبرد. بقیه مسائل خیلی سخت قابل مذاکره است، مثلا این که بگویند تو این را بگیر، ما آن را میگیریم.»
از ترامپ پرسیده شد آیا به زلنسکی گفته است که اوکراین باید کل منطقه دونباس را به روسیه واگذار کند، و او پاسخ داد: «نه. بگذارید همانطور که هست باقی بماند. الان هم همینطور است. فکر میکنم ۷۸٪ از زمینها قبلاً توسط روسیه تصرف شده است.»
او افزود: «همانطور که الان هست باقی بگذارید. آنها بعداً میتوانند در مورد چیزها مذاکره کنند.»
بهطور کلی، اگرچه این گفتوگو برای اوکراینیها فاجعهبار نبود، اما روز جمعه برای زلنسکی آشکارا دلسردکننده بود، چرا که او امیدوار بود بتواند ترامپ را متقاعد کند تا موشکهای دوربرد تاماهاوک را برای دولتش تأمین کند تا قادر به زدن اهداف در عمق خاک روسیه باشند.
جی. دی. ونس، معاون رئیسجمهور آمریکا روز یکشنبه به خبرنگاران گفت که ترامپ هنوز تصمیمی برای در اختیار گذاشتن موشکهای تاماهاوک نگرفته است.
دفتر رئیسجمهور اوکراین به درخواست رویترز برای اظهار نظر در این زمینه پاسخ نداده است. بخشهایی از این گفتوگو نخستین بار توسط فایننشال تایمز گزارش شد.
در هفتههای اخیر، نشانههایی دیده شد حاکی از آن که ترامپ تلاش برای اجبار کییف و مسکو به توافق را در اولویت پایینتر قرار داده و به جای آن حمایت کامل خود را پشت اوکراینیها گذاشته است.
برای مثال، ترامپ پس از دیدار با زلنسکی در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر، حدس زده بود که اوکراین ممکن است تمام سرزمینی را که از دست داده، باز پس گیرد، امری که حتی خود کییف هم آن را دور از واقعیت میداند.
اما دیدار روز جمعه نشان داد که ترامپ ممکن است بار دیگر در تلاش برای رسیدن به یک توافقِ سریع باشد، حتی اگر شرایط آن برای کییف پذیرفتنی نباشد.
مقامات آمریکایی بارها امکان تبادل سرزمینی بین اوکراین و روسیه را مطرح کردهاند، ایدهای که ترامپ اوایل سال آن را پذیرفته بود. رئیسجمهور آمریکا در دیدار روز جمعه نیز گفت که رسیدن به توافق سریع ضروری است.
تحت تأثیر پوتین؟
یکی از منابع رویترز درباره این دیدار گفت: «وضعیت نسبتاً وخیم بود و پیام این بود که اگر اوکراین با روسیه توافق نکند، فلج و نابود خواهد شد.»
یک منبع دیگر ادعا کرد ترامپ نگفته است که اوکراین «نابود خواهد شد.»
هر دو منبع گفتند که ترامپ چندین بار از الفاظ رکیک استفاده کرده است. آنها گفتهاند که ترامپ ظاهرا تحت تأثیر تماس پنجشنبه با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، قرار گرفته است. طبق گزارش واشنگتن پست، در این تماس، پوتین پیشنهاد تبادل سرزمینی داد، به طوری که اوکراین مناطق دونتسک و لوهانسک را واگذار کند و در ازای آن بخشهای کوچکی از زاپوریژیا و خرسون را دریافت کند.
یکی از منابع گفت که مقامات آمریکایی دقیقاً همین پیشنهاد تبادل را روز جمعه به زلنسکی ارائه دادند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
اوکراینیها ارزش راهبردی زیادی برای بخشهایی از دونتسک و لوگانسک که هنوز در اختیار دارند، قائل هستند و معتقدند واگذاری این مناطق، باقیمانده اوکراین را در برابر حملات روسیه بسیار آسیبپذیر میکند. یکی از منابع مطلع گفت که واگذاری غرب دونتسک و لوهانسک به منزله یک «عمل خودکشی» است.
دو منبع گفتند که استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، از جمله افرادی بود که بیشترین فشار را بر اوکراینیها برای پذیرش پیشنهاد تبادل روسیه وارد کرد. ویتکاف یادآور شد که مناطق دونتسک و لوهانسک جمعیت قابل توجهی روسزبان دارند، نکتهای که قبلاً هم علناً بیان کرده بود.
ترامپ پیش از دیدار با زلنسکی در روز پنجشنبه گفت که بهزودی با پوتین در بوداپست دیدار خواهد کرد. یک دستیار کرملین نیز اندکی بعد اعلام کرد که مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، و سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در روزهای آینده گفتگو خواهند کرد تا برای نشست آماده شوند.
در دیدار روز جمعه، مقامات آمریکایی گفتند که روبیو قصد دارد پنجشنبه آینده با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه دیدار کند. وزارت خارجه روسیه در این زمینه اظهار نظری نکرده است.
دیدار قبلی ترامپ و پوتین در آلاسکا در ماه اوت نیز هیچ پیشرفت قابلتوجهی به همراه نداشت.
زلنسکی، آماده حضور در نشست بوداپست با پوتین و ترامپ
از سوی دیگر خبرگزاری فرانسه نوشت ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، اعلام کرده که در صورت دریافت دعوت، آماده است تا در نشست آتی ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، و دونالد ترامپ، همتای آمریکاییاش در مجارستان شرکت کند.
زلنسکی روز دوشنبه ۲۰ اکتبر (۲۸ مهر) به خبرنگاران گفت: «اگر به بوداپست دعوت شوم و دعوت به شکلی باشد که بهصورت سهجانبه ملاقات کنیم، یا آنچه به آن دیپلماسی شاتل گفته میشود، یعنی رئیسجمهور ترامپ با پوتین ملاقات کند و رئیسجمهور ترامپ با من ملاقات داشته باشد، در یک قالب یا شکل دیگر، ما موافقت خواهیم کرد.»
رامپ و پوتین گفتهاند که احتمالاً ظرف چند هفته آینده قصد دارند در پایتخت مجارستان دیداری داشته باشند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، خواستار ارائه ۲۵ سامانه موشکی پدافند هوایی پاتریوت به کشورش شده است تا بتواند در برابر حملات هوایی رو به افزایش روسیه مقاومت کند.