پوشش زنده. از ایران چه خبر؟ ظریف: تنها راه‌حل، مذاکره مستقیم با آمریکا است؛ زمان به سود ما نیست

دادستانی تهران اعلام کرده است که به ضابطان قوه قضاییه ماموریت داده شده تا عوامل تولید، توزیع و تبلیغ عروسک‌های موسوم به «مرتضی» و «مرضیه» را شناسایی و به دستگاه قضایی معرفی کنند. این عروسک‌های نرم و ضد استرس که در قالب حیواناتی مانند خوک و گوریل عرضه شده‌اند، به‌دلیل استفاده از اسامی مذهبی با واکنش تند گروهی از فعالان فرهنگی و برخی رسانه‌های اصول‌گرا روبه‌رو شده‌اند. منتقدان می‌گویند انتخاب نام‌هایی مقدس برای عروسک‌هایی که فشار داده یا «کتک خورده» می‌شوند، مصداق «توهین به مقدسات» است.

این موضوع که به راه‌اندازی کمپین‌های اعتراضی آنلاین نیز منجر شده، یک‌بار دیگر حساسیت فرهنگی و سیاسی نسبت به نمادهای ظاهرا بی‌ضرر در ایران را برجسته کرده است. در مقابل، برخی روان‌شناسان استفاده از چنین عروسک‌هایی را در کاهش اضطراب و تنش روانی مؤثر می‌دانند و تأکید دارند که این محصولات در صورت معرفی درست، می‌توانند نقشی حمایتی در سلامت روان ایفا کنند. پیش‌تر نیز برخوردهای مشابهی با عروسک‌های غربی مانند باربی انجام شده بود که از سوی نهادهای رسمی تهدیدی علیه هویت دینی و فرهنگی کشور تلقی شدند.

عزت‌الله ضرغامی، رئیس پیشین صداوسیما و وزیر سابق میراث فرهنگی، در واکنشی انتقادی به وضعیت امنیتی و محدودیت‌های ایجادشده پس از جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، از دشواری دسترسی به برخی مسئولان اجرایی و سیاسی خبر داد. او در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «این‌ روزها با بعضی‌ها که دوزار مسئولیت دارند تماس می‌گیریم، می‌گویند دیگر موبایل همراه ندارند یا محل استقرارشان معلوم نیست!»

ضرغامی در ادامه خواستار بازگشت به شرایط عادی در سطح دولت شد و تاکید کرد: «اوضاع را برای مسئولین اجرایی و سیاسی عادی اعلام کنید.» او همچنین با انتقاد از سطح گسترده حفاظت‌های امنیتی افزود: «حفاظت شخصیت‌ها هم، جز برای معدود افراد خاص، باید یکسره جمع شود.» به گفته او، امنیت واقعی نه در تدابیر حفاظتی، بلکه در «رضایتمندی مردم» تامین می‌شود.

در پی اظهارات رئیس‌جمهوری ایالات متحده مبنی بر تمایل به صلح با ایران، وزارت خارجه جمهوری اسلامی این موضع را «ریاکارانه» توصیف کرد و آن را در تضاد با اقدامات نظامی اخیر آمریکا علیه تاسیسات هسته‌ای ایران دانست. در بیانیه‌ای رسمی، تهران تاکید کرده که نمی‌توان از صلح سخن گفت، در حالی که بمباران‌های هوایی، تلفات انسانی و تهدیدهای مداوم، فضای روابط دوجانبه را تیره‌تر کرده‌اند. این واکنش در شرایطی منتشر شده که مذاکرات پیشین میان دو کشور، پیش از درگیری نظامی خردادماه، بی‌نتیجه مانده بود.

از سوی دیگر، غیبت ایران در اجلاس صلح شرم‌الشیخ، نشانه‌ای از بی‌اعتمادی عمیق تهران به روندی است که آن را «تحت سلطه‌ عاملان جنگ» می‌داند. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در شبکه ایکس نوشت که تا زمانی که دولت آمریکا حملات نظامی، تحریم‌های اقتصادی و حمایت از اسرائیل را ادامه دهد، گفت‌وگو معنایی نخواهد داشت. در این میان، حضور ترامپ در پارلمان اسرائیل و شرط به رسمیت شناختن اسرائیل برای آغاز گفت‌وگو، تنها بر پیچیدگی شرایط افزوده و راه دیپلماسی را باریک‌تر کرده است.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران، در گفت‌وگو با روزنامه «النهار» لبنان تأکید کرد که راه‌حل خروج از بن‌بست سیاسی و هسته‌ای، مذاکره مستقیم و واقعی با آمریکاست. او با هشدار نسبت به از دست رفتن فرصت‌ها، گفت: «زمان الزاما به نفع ما نیست؛ ممکن است ماه‌های آینده برای مذاکره مناسب‌تر از امروز نباشند.» ظریف همچنین با انتقاد از عملکرد دولت پیشین در دوره آغاز به کار جو بایدن، عنوان کرد که شرایط برای بازگشت آمریکا به برجام در ابتدای دولت رئیسی آماده بود، اما «تصور غلط درباره سودمندی مذاکره فرسایشی» موجب از بین رفتن فرصت طلایی شد.

ظریف با اشاره به لزوم رهایی از «زندان گذشته» تأکید کرد که مذاکره واقعی، به‌معنای استفاده حداکثری از ظرفیت‌های ملی و پرهیز از رفتارهای شعاری است. او در بخشی از سخنان خود نیز احتمال بروز جنگی قریب‌الوقوع علیه ایران را رد کرد و آن را صرفاً گمانه‌زنی دانست. ظریف همچنین به نقش بازدارنده ایران در جریان درگیری‌های اخیر منطقه اشاره کرد و گفت پاسخ سخت ایران، پیام روشنی به آمریکا و اسرائیل فرستاد و حتی دولت ترامپ نیز ناگزیر به پذیرش آن شد.