پل بیا، رئیس‌جمهور کامرون و پیرترین رئیس دولت کنونی در جهان، در انتخابات روز یکشنبه به عنوان بخت اصلی پیروزی شناخته می‌شود؛ انتخاباتی که احتمالا هشتمین دوره زمامداری او را در این کشور آفریقای مرکزی رقم خواهد زد.
در انتخابات این دوره ریاست جمهوری کامرون، ۱۱ نامزد از اپوزیسیون پراکنده کشور در برابر رئیس‌جمهور ۹۲ ساله صف‌آرایی کرده‌اند، اما گروه‌های مدافع حقوق بشر اعتبار و سلامت این رأی‌گیری را زیر سوال برده‌اند.
بیشترِ ۷.۸ میلیون کامرونیِ واجد شرایط رای دادن، جز بیا رهبری را به خاطر نمی‌آورند زیرا او از سال ۱۹۸۲ با مشت آهنین بر کشور حکومت کرده است.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
با ورود او به دههٔ دهم عمرش، پرسش‌ها درباره وضعیت سلامتی‌اش بیش از پیش شدت گرفته است. در صورت پیروزی پل بیا در انتخابات، او در پایان هشتمین دوره ریاست‌جمهوری‌اش نزدیک به صد سال خواهد داشت.
اپوزیسیون با وعده آوردن چهره‌ای تازه برای پایان دادن به دشواری‌های معیشتی دوران طولانی زمامداری پل بیا، امیدوار است رأی‌دهندگان را جذب کند. با این حال، دادگاه موریس کامتو، جدی‌ترین رقیب پل بیا را از نامزدی در انتخابات محروم کرده است.
تئوفیل، هنرمندی از شهر تجاری دوالا، این انتخابات را «فریب» خواند. این جوان ۲۴ ساله که در انتخابات ۲۰۱۸ به کامتو رای داده بود، به خبرگزاری فرانسه گفت: «تا زمانی که این نظام برقرار است، کاری نمی‌توان کرد. باید تغییری رخ دهد.»
در مقابل، برخی دیگر تجربه طولانی بیا را در کشوری که نیمی از جمعیتش زیر ۲۰ سال سن دارند، ارزشمند می‌دانند.
جیووانی، دانشجوی ۲۰ سالهٔ دوالایی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «من فکر می‌کنم پل بیا هنوز چیزهایی برای ارائه دارد. حتی اگر برخی وعده‌هایش عملی نشده باشد، باز هم به او اعتماد دارم. او مردی خردمند با تجربه‌ای فراوان و کارنامه‌ای طولانی است.»
رئیس‌جمهور سالخورده در کارزار انتخاباتی خودش حضوری کم‌رنگ داشته است.
او در اوایل ماه جاری به سوئیس، مقصد محبوبش برای سفرهای خارجی رفت؛ سفری که شایعات تازه‌ای را درباره وضعیت سلامتی‌اش برانگیخت.
با این حال، پل بیا روز سه‌شنبه در حرکتی نادر، در ورزشگاهی در شهر مَروآ در منطقه‌ای دورافتاده در شمال کشور که از قضا یکی از مناطق کلیدی انتخاباتی با ۱.۲ میلیون رای‌دهندهٔ ثبت‌نام‌شده است، گردهمایی برگزار کرد. این نخستین حضور عمومی او از ماه مه تاکنون بود.
او در سخنرانی ۲۵ دقیقه‌ای‌اش گفت: «اراده من برای خدمت به شما همچنان استوار است» و از جوانان، زنان و زیرساخت‌ها سخن گفت.
انتظار می‌رفت حدود ۲۵ هزار نفر در این تجمع حاضر شوند، اما خبرنگاران خبرگزاری فرانسه شمار حاضران را تنها چند صد نفر برآورد کردند.
بیا در انتخابات ۱۹۸۴، بدون رقیب، به عنوان دومین رئیس‌جمهور کامرون از زمان استقلال در دهه ۱۹۶۰ برگزیده شد و صد درصد آراء را به دست آورد.
او دو سال پیش از آن، پس از استعفای ناگهانی احمدو احیدجو، قدرت را در دست گرفته بود. در ۱۹۸۸ نیز بدون رقیب مجددا انتخاب شد، اما پس از برقراری نظام چندحزبی، در انتخابات ۱۹۹۲ تنها با اختلاف چهار درصد بر جان فرو ندی پیروز شد.
آری نتوی، تحلیلگر ارشد گروه بین‌المللی بحران در امور کامرون، می‌گوید بیا برای مهار تهدیدها علیه حکومتش، ترکیبی از سرکوب، ائتلاف‌های منطقه‌ای و جلب حمایت رقیبان سابقش را به کار گرفت.
این راهبرد موثر واقع شد: او در انتخابات ۱۹۹۷ با ۹۳ درصد، در ۲۰۰۴ با ۷۱ درصد، در ۲۰۱۱ با ۷۸ درصد و در ۲۰۱۸ با ۷۱ درصد آراء مجددا انتخاب شد.
سازمان‌های حقوق بشری سال‌هاست سلطه بیا بر نهادهای کامرون و روند انتخاباتی را محکوم کرده‌اند.
دیوید کیووا، رئیس دانشکدهٔ مطالعات بین‌المللی دانشگاه ناتینگهام در چین، می‌گوید: «این نمایش انتخاباتی بعید است نشانه‌ای از تغییر در آینده نزدیک باشد؛ بلکه بیشتر تحکیم وضع موجود است.»
نگرانی‌های اقتصادی همواره بر ذهن رای‌دهندگان سایه انداخته است. طبق گزارش بانک جهانی، در سال ۲۰۲۴ از هر ده کامرونی چهار نفر زیر خط فقر زندگی می‌کردند. هزینه بالای زندگی، کمبود آب آشامیدنی، آموزش باکیفیت و خدمات درمانی مناسب، سال‌هاست موجب نارضایتی مردم شده است.
به فیس‌بوک یورونیوز فارسی بپیوندید
بوریس، مهندس کامپیوتر در شهر ساحلی بوا، به خبرگزاری فرانسه گفت: «همچنان به کامرونی بهترامید دارم، جایی که جوانان بتوانند کار پیدا کنند. روزی را تصور می‌کنم که کامرون شبیه پاریس شود، با آموزش در دسترس و ارزان، و جاده‌هایی امن برای رانندگی.»
با این حال، این شکایت‌های تکراری که در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شده، مردم را به اعتراض خیابانی نکشانده است.
چندین انجمن مدنی شبکه‌هایی از ناظران در حوزه‌های رای‌گیری ایجاد کرده‌اند تا با شمارش مستقل آراء، «از رای مردم محافظت کنند». دولت این اقدامات را تلاش‌هایی برای «دستکاری افکار عمومی» و «ارائه نتایج تحریف‌شده» خوانده است.
انتخابات در سایه درگیری خونین میان نیروهای جدایی‌طلب در مناطق انگلیسی‌زبان کامرون و دولت مرکزی برگزار می‌شود. در انتخابات گذشته در سال ۲۰۱۸، مشارکت به‌ویژه در مناطق انگلیسی‌زبان، جایی که نبردها شدیدتر است، پایین بود.