دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز دوشنبه ۶ اکتبر (۱۴ مهر) اعلام کرد که درباره ارسال موشک‌های دوربرد تاماهاوک به اوکراین، «تقریبا تصمیم خود را گرفته است».
آقای ترامپ در گفت‌وگو با خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «تقریبا تصمیم خود را گرفته‌ام. فقط می‌خواهم بدانم قرار است با این موشک‌ها چه کنند و دقیقا به کجا بفرستندشان. باید این سوال را بپرسم.»
او همچنین تاکید کرد که هدفش افزایش تنش یا تشدید درگیری نیست.
اظهارات تازه رئیس‌جمهور آمکاری در شرایطی است که نارضایتی در کاخ سفید از خودداری روسیه از شرکت در گفت‌وگوهای مستقیم با کی‌یف برای پایان دادن به جنگ تمام‌عیار کنونی افزایش یافته است.
اوکراین از مدت‌ها پیش خواستار دریافت موشک‌های تاماهاوک بوده است. به گفته منابع، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در دیدار ماه گذشته خود با دونالد ترامپ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، این درخواست را مطرح کرده بود.
کی‌یف معتقد است که تاماهاوکها می‌توانند امکان حمله به عمق خاک روسیه، حتی تا نزدیکی مسکو، را فراهم کنند. آقای زلنسکی در مصاحبه‌ای اخیر گفت: «آن‌ها باید بدانند پناهگاه‌های بمب کجاست. مقامات کرملین باید بدانند که ما در اوکراین پاسخ می‌دهیم؛ اگر به ما حمله کنند، پاسخ خواهند گرفت.»
وی همچنین اظهار کرده بود که دریافت سامانه‌های تسلیحاتی پیشرفته‌تر می‌تواند ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را به گفت‌وگوی مستقیم با او وادار کند؛ گفت‌وگویی که در چارچوب ابتکار دیپلماتیک ترامپ مطرح شده است.
در واکنش، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، این اقدام احتمالی ایالات متحده را «دور جدی از تشدید تنش» خوانده است.
موشک‌های تاماهاوک؛ ظرفیت‌ها و چالش‌ها
موشک‌های تاماهاوک با بردی بین ۱۶۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلومتر و کلاهک جنگی ۴۰۰ تا ۴۵۰ کیلوگرمی، یکی از اصلی‌ترین ابزارهای تهاجمی زرادخانه ایالات متحده محسوب می‌شوند.
این موشک‌ها می‌توانند در ارتفاع پایین پرواز کرده، مسیر خود را در میانه راه تغییر دهند و حتی در حین پرواز مجددا برنامه‌ریزی شوند.
در حال حاضر اوکراین از موشک‌های غربی مانند استورم شادو استفاده می‌کند که بردی حدود ۲۵۰ کیلومتر دارند. برای اهداف دورتر، کی‌یف به پهپادهای بومی خود مانند «پالیانیتسیا» متکی است، اما توان انفجاری آن‌ها بسیار کمتر (حدود ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم) است.
تاماهاوکها می‌توانند برای حمله به پایگاه‌های نظامی، سامانه‌های پدافندی و فرودگاه‌های روسیه استفاده شوند؛ از جمله پایگاه هوایی «اولنیا» در منطقه مورمانسک، که یکی از مراکز اصلی پرتاب موشک‌های روسیه به سمت اوکراین است.
با این حال، یک چالش فنی وجود دارد: تاماهاوک معمولا از سکوی پرتاب دریایی (کشتی یا زیردریایی) شلیک می‌شوند، در حالی که اوکراین برای استفاده از آن‌ها باید زیرساخت‌های زمینی پرتاب ایجاد کند.
واکنش کرملین
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در مصاحبه‌ای در ۵ اکتبر هشدار داد که ارسال موشک‌های تاماهاوک از سوی آمریکا به اوکراین، می‌تواند «روند مثبت در روابط مسکو و واشنگتن را نابود کند.»
او دو روز پیش‌تر نیز تهدید کرده بود که در صورت تحویل این موشک‌ها، نیروهای نظامی آمریکایی به‌طور مستقیم در حملات اوکراین مشارکت خواهند داشت؛ موضوعی که پوتین آن را «مرحله جدیدی از تشدید درگیری» توصیف کرد، هرچند مدعی شد که چنین اقدامی «وضعیت میدان نبرد را تغییر نخواهد داد.»
به گفته اندیشکده آمریکایی مؤسسه مطالعات جنگ، ولادیمیر پوتین پیش‌تر نیز هنگام بررسی ارسال موشک‌های اتکامز، جنگنده‌های اف-۱۶ و تانک‌های آبرامز از سوی آمریکا به اوکراین، همین استدلال‌ها را مطرح کرده بود.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
پشت‌پرده تصمیم ترامپ
کرت وولکر، نماینده پیشین آمریکا در مذاکرات اوکراین، در گفت‌وگو با یورونیوز گفت که امتناع روسیه از مذاکره با کی‌یف باعث شده واشنگتن دوباره موضوع ارسال موشک‌های تام‌هاوک را بررسی کند.
او افزود: «مطرح کردن بحث موشک‌های دوربرد، پوتین را دوباره وارد گفت‌وگو می‌کند و شاید وادارش کند به توافق تن دهد؛ کاری که فعلا انجام نمی‌دهد.»
آقای وولکر همچنین با بیان اینکه ولادیمیر پوتین در مورد تمایلش برای مذاکره با زلنسکی به ترامپ «دروغ گفته بود»، اضافه کرد: «ترامپ عصبانی است. پوتین به او قول داده بود که با زلنسکی دیدار و مذاکره کند، اما بعدا زیر قولش زد. ترامپ این را بی‌احترامی شخصی می‌داند، چون از اینکه ضعیف به نظر برسد متنفر است.»