دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا روز پنج‌شنبه ۲۵ سپتامبر در کاخ سفید با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد و نشان داد که واشنگتن ممکن است به‌زودی تعلیق فروش جنگنده‌های پیشرفته آمریکایی به آنکارا را لغو کند.
آگهی
ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود پس از آنکه ترکیه سامانه موشکی «اس-۴۰۰» را از روسیه خرید، رسما این کشور را از از پروژه جنگنده‌های «اف-۳۵» کنار گذاشت و مانع تحویل این هواپیماها به آنکارا شد.
مقام‌های آمریکایی نگران بودند که استفاده همزمان ترکیه از سامانه موشکی «اس-۴۰۰» روسی و جنگنده «اف-۳۵» آمریکایی باعث شناسایی توانمندی‌های این جنگنده و انتقال آن‌ها به روسیه شود.
ترامپ نشست دو ساعته خود با اردوغان را با ابراز امیدواری برای لغو تحریم‌های اعمال‌شده علیه ترکیه و فراهم کردن زمینه فروش جنگنده‌های «اف-۳۵» به این کشور آغاز کرد.
ترامپ گفت: «او (اردوغان) به چیزهایی نیاز دارد و ما هم به چیزهایی نیاز داریم و به یک نتیجه خواهیم رسید. تا پایان امروز خواهید دانست.»
او خطاب به اردوغان گفت: «فکر می‌کنم در خرید چیزهایی که می‌خواهید بخرید، موفق خواهید شد.»
در طول سال‌های گذشته، مقام‌های آمریکایی نگرانی‌هایی را درباره سطح رعایت موازین حقوق بشر در ترکیه و همچنین روابط آنکارا و مسکو مطرح کرده‌اند.
اردوغان از سال ۲۰۱۹ تاکنون به واشنگتن سفر نکرده بود. سفر روز گذشته اردوغان به واشنگتن در حالی انجام شده که تنش‌ها میان ترکیه و اسرائیل بر سر غزه و سوریه، بر روابط آنکارا با واشنگتن سایه انداخته است.
با این حال ترامپ در گفت‌وگو با خبرنگاران، نگرانی‌های خود را بر رابطه اقتصادی ترکیه با روسیه متمرکز کرد.
ترامپ گفت بهترین کاری که اردوغان می‌تواند انجام دهد این است که از روسیه نفت و گاز نخرد.
ترکیه از زمانی که اتحادیه اروپا در اوایل سال ۲۰۲۳ تحریم‌های بیشتری را علیه نفت روسیه اعمال کرده، یکی از بزرگ‌ترین خریداران سوخت‌های فسیلی روسیه بوده است.
آنکارا از ژانویه ۲۰۲۳ میلادی بیش از ۷۷ میلیارد یورو نفت، زغال‌سنگ و گاز طبیعی از روسیه خریداری کرده است و در این بازه زمانی فقط چین و هند خرید بیشتری از روسیه داشته‌اند.
ترامپ با بیان اینکه هر دو رئیس‌جمهور روسیه و اوکراین برای اردوغان احترام قائل هستند، گفت: «فکر می‌کنم او اگر بخواهد، می‌تواند تأثیر زیادی داشته باشد.»
پس از آنکه ترامپ اوایل این هفته گفت اوکراین می‌تواند همه خاک خود را که در جنگ با روسیه از دست داده، بازپس‌گیرد، فشارها بر اردوغان برای تحت فشار قرار دادن ولادیمیر پوتین افزایش یافته است.
اردوغان به صراحت اعلام کرده که خواهان تحویل جنگنده‌های «اف-۳۵» به ترکیه است. او به ترامپ گفته که برای «گفت‌وگوی جامع» درباره این موضوع آماده است.
روابط آنکارا و واشنگتن با روی کار آمدن دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۲۱، سرد شده بود، به‌گونه‌ای که تماس‌های شخصی دو رئیس جمهور جای خود را به دیپلماسی رسمی داد. این بی‌میلی ناشی از وضعیت حقوق بشر در ترکیه و همچنین روابط نزدیک آنکارا با مسکو بود.
اما اینک ترامپ اردوغان را یک شریک کلیدی و میانجی معتبر در تلاش‌های خود برای یافتن راه‌حلی برای پایان دادن به جنگ‌های اوکراین و غزه می‌داند.
دولت ترامپ همچنین تا حد زیادی با رویکرد ترکیه در قبال سوریه هماهنگ است، زیرا هر دو کشور هم‌اکنون از دولت مرکزی در این کشور که پس از سقوط بشار اسد شکل گرفته است، حمایت می‌کنند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
ترامپ همچنین گفت اردوغان برای تلاش‌هایی که برای سرنگونی حکومت بشار اسد انجام داد، شایسته تقدیر است.
از همین رو دیدار ترامپ و اردوغان در کاخ سفید می‌تواند فرصتی برای توافق‌های تجاری و نظامی میان ترکیه و آمریکا ایجاد کند.