دونالد ترامپ روز سهشنبه از آزادی الیزابت تسورکوف، دانشجوی اسرائيلی-روس مقطع دکترای دانشگاه پرینستون از اسارت کتائب حزبالله، از شبهنظامیان مورد حمایت ایران در عراق خبر داد و از حماس خواست گروگانهای اسرائیلی را آزاد کند.
رئيسجمهوری آمریکا در شبکه اجتماعی «تروت سوشال» نوشت: «خوشحالم که اعلام کنم کتائب حزبالله الیزابت تسورکوف، دانشجوی پرینستون که خواهرش شهروند آمریکا است را آزاد کرد. او اکنون پس ماهها شکنجه، در سفارت آمریکا در عراق در امنیت قرار داد. من همیشه برای عدالت مبارزه میکنم و هیچگاه تسلیم نمیشوم. حماس، همین حالا گروگانها را آزاد کن.»
اگرچه آقای ترامپ با انتشار این پیام سعی کرد که اعتبار آزادی خانم تسورکوف را به خود اختصاص دهد، اما محمد شیاع السودانی، نخستوزیر و همچنین فرماندهی نیروهای مسلح عراق در بیانیههای جداگانهای اعلام کردند که این مهم صرفا نتیجه اقدامات دستگاههای امنیتی عراق بوده است.
آقای السودانی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در نتیجه تلاشهای گسترده نیروهای امنیتی ما طی ماههای گذشته، آزادی الیزابت تسورکوف، شهروند روسیه را اعلام میکنیم. بار دیگر تاکید میکنیم که هیچگونه مصالحهای در اجرای قانون و پاسداری از اقتدار دولت را نخواهیم پذیرفت و به هیچکس اجازه نخواهیم داد اعتبار عراق و ملت آن را تضعیف کند.»
همچنین در بیانیه فرماندهی نیروهای مسلح عراق آمده است: « گروهی از افراد قانونگریز در اواخر ماه مارس سال ۲۰۲۳، اقدام به ربودن الیزابت تسورکوف، شهروند روس که در بغداد حضور داشت، کردند. از همان زمان، دستگاههای امنیتی ما بهصورت بیوقفه و به دور از رسانهها، با حفظ محرمانگی اطلاعات و تضمین سلامت شهروند روس ربودهشده، فعالیت و تحرکات خود را ادامه دادند.»
فرماندهی نیروهای مسلح عراق افزود: «پس از تلاشهای امنیتی و اطلاعاتی برجسته و با هماهنگی گسترده با چندین نهاد داخلی و با سطح بالایی از احساسات میهنپرستانه و بشردوستانه، دستگاههای ذیربط در روز ۹ سپتامبر جاری موفق به کشف محل نگهداری او و دسترسی به آن شدند و سپس وی را به سفارت آمریکا تحویل دادند تا این سفارت وظیفه انتقال او به خواهرش که دارای تابعیت آمریکایی است، را بر عهده گیرد.»
دولت اسرائيل هم آزادی خانم تسورکوف را تایید کرد و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر این کشور گفت که با خانواده او صحبت کرده است.
کتائب حزبالله هنوز واکنشی نشان نداده است. روشن نیست که این گروه شبهنظامی در ازای آزادی تسورکوف چه چیزی دریافت کرده و چرا در این مقطع زمانی او را آزاد کرده است.
به گزارش نیویورکتایمز، الیزابت تسورکوف، دانشجوی دکترا در پرینستون در ماه مارس ۲۰۲۳ در جریان سفر تحقیقاتی به بغداد ناپدید شد. دولت اسرائیل در ژوئیه همان سال اعلام کرد که کتائب حزبالله او را ربوده است.
تا پیش از اعلام آقای ترامپ، تلاشهای مکرر مقامهای اسرائیلی و آمریکایی برای آزادی او بینتیجه مانده بود. دولت عراق نیز گفته بود که در پی یافتن او است و با کتائب حزبالله ارتباط برقرار کرده است.
خانواده خانم تسورکوف از دونالد ترامپ و نماینده ویژه او در امور گروگانها برای تلاشهایشان در آزادی او تشکر کردند. آنها پیشتر از رهبری عراق، از جمله شخص السودانی، به دلیل «کمکاری» انتقاد کرده بودند.
اِما تسورکوف، خواهر او، پس از اعلام رئیسجمهوری آمریکا در شبکههای اجتماعی نوشت: «همه خانواده من بیاندازه خوشحالند. نمیتوانیم برای دیدن الیزابت و ابراز تمام عشقی که ۹۰۳ روز در انتظارش بودیم، صبر کنیم.»
الیزابت تسورکوف کیست؟
الیزابت تسورکوف، شهروند دوتابعیتی روسیه و اسرائيل و کارشناس مسائل سوریه و عراق است. او تاکنون سفرهای گستردهای به خاورمیانه، از جمله به کشورهایی که خصومت عمیقی با اسرائیل دارند، داشته است. خانم تسورکوف مسلط به زبان عربی است و برای یک سازمان اسرائیلی که از حقوق فلسطینیان در غزه حمایت میکرد، کار کرده است.
او کارشناسی روابط بینالملل را از دانشگاه عبری اورشلیم و دو کارشناسی ارشد، یکی در مطالعات خاورمیانه از دانشگاه تلآویو و دیگری در علوم سیاسی از دانشگاه شیکاگو گرفته است. بنابر اطلاعات وبسایت شخصی خانم تسورکوف، پژوهش او در پرینستون بر خیزش سوریه در سال ۲۰۱۱ و جنگ داخلی پس از آن متمرکز بوده است.
خانم تسورکوف در ژانویه ۲۰۲۳ برای انجام تحقیقات دانشگاهی به عراق رفت. او دارای گذرنامههای اسرائیلی و روسی است و طبق اعلام دولت عراق، با گذرنامه روسی وارد این کشور شد. اسرائیل و عراق روابط دیپلماتیک ندارند و عراق، اسرائیل را کشور دشمن میداند و هرگونه ارتباط با آن را ممنوع کرده است.
چند ماه بعد، یک رسانه عراقی نزدیک به شبهنظامیان شیعه این کشور، ویدیویی از خانم تسورکوف در اسارت منتشر کرد.