یوسی کوهن، رئیس سابق موساد شامگاه شنبه در گفتگویی مفصل با کانال ۱۲ اسرائیل از احتمال حضور در فضای سیاسی سخن گفت و ضمن انتقاد از عملکرد بنیامین نتانیاهو، از مسائلی چون دلیل عدم همکاری اسرائيل با آمریکا در عملیات ترور قاسم سلیمانی و نقش خود در انتقال پولهای قطر به غزه پرده برداشت.
یوسی کوهن از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ ریاست سازمان اطلاعات و عملیات ویژه اسرائيل (موساد) را بر عهده داشت و عملیاتی چون سرقت اسناد هستهای ایران از شورآباد تهران در سال ۲۰۱۸ و ترور محسن فخریزاده در سال ۲۰۲۰ تحت رهبری او انجام شده است. آقای کوهن همچنین نقش بسیار مهمی در مذاکرات محرمانه اسرائيل با امارات، بحرین، سودان و مراکش در جریان انعقاد پیمان ابراهیم ایفا کرد و زمانی به عنوان گزینه جانشینی بنیامین نتانیاهو مطرح بود.
ترور قاسم سلیمانی
آقای کوهن در این گفتگو با اشاره به عدم مشارکت اسرائيل در عملیات ترور قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه در سال ۲۰۲۰، گفت که مقامات ارتش اسرائیل آقای نتانیاهو را از شرکت در این عملیات منصرف کرده بودند. یوسی کوهن این اقدام را نمونه «احتیاط بیش از حد» فرماندهان اسرائيلی دانست.
اگرچه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا در آن زمان آقای نتانیاهو را به دلیل شرکت نکردن اسرائيل در این عملیات به «بزدلی» متهم کرده بود، اما به گفته آقای کوهن تردید اسرائیل «بهخاطر نخستوزیر نبود، بلکه به این دلیل بود که آقای نتانیاهو موضع ارتش و اطلاعات نظامی را پذیرفته بود.»
آقای کوهن در این مورد به نقش آوی کوخاوی، رئیس وقت ستاد ارتش اشاره کرد. با این حال، آقای کوخاوی پس از پخش اظهارات آقای کوهن طی بیانیهای گفت که ارتش اسرائيل طرح عملیاتی دیگری را که آقای کوهن برای ترور قاسم سلیمانی ارائه کرده بود را رد و از عملیاتی که به صورت موفقیتآمیز انجام شد، حمایت کرد.
آقای کوهن در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که آیا ممکن بود آقای نتانیاهو در شرایط دیگر متفاوت عمل کند، گفت: «بله، قطعا.»
رئيس پیشین موساد همچنین گفت که وقتی به رئیس وقت سازمان سیا اطلاع داده بود که اسرائيل به عملیات آمریکا علیه قاسم سلیمانی نخواهد پیوست، او گفته بود: «ژنرالهای شما هم مثل ژنرالهای ما علاقهای به جنگیدن ندارند.»
آقای کوهن در اینباره با رد هرگونه ادعایی مبنی بر «بزدل» بودن فرماندهان اسرائيلی، گفت: «فکر میکنم آنها میخواستند از جنگ اجتناب کنند.»
او همچنین گفت که در یک جلسه امنیتی با حضور فرماندهان ارشد ارتش طرحی را برای حمله به تاسیسات مرتبط با قاسم سلیمانی مطرح کرده که ارتش آن را «تهدید راهبردی جدی» دانسته بود و افزود: «رئیس ستاد درجا با من مخالفت کرد. به نخستوزیر گفتم که به او دستور بدهد. اما هیچ دستوری صادر نشد.»
آقای کوهن گفت که بنیامین نتانیاهو تصمیم را به فرماندهان ارتش واگذار کرده بود و این اقدام نخستوزیر اسرائیل را «سیاست پیامدها» توصیف کرد.
رئيس پیشین موساد همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا فرماندهان نخستوزیر را مرعوب میکردند، گفت: «قطعا.»
حملات هفتم اکتبر
یوسی کوهن در این گفتگو با ابراز خشم از ناکامی دستگاه امنیتی اسرائيل در جلوگیری از حملات هفتم اکتبر حماس، گفت: «همه ما، از جمله خود من در رنجی عمیق هستیم. دستگاه دفاعی مسئول حوزه خود است؛ شما باید میدانستید، باید میدانستید چگونه این حمله را خنثی کنید و چگونه وقتی مرز فروپاشید از آن دفاع کنید. من شوکه شدم. این موضوع را نابخشودنی میدانم.»
او ارتش و شینبت را در حملات هفتم اکتبر مقصر دانست و گفت که ۳۶ ساعت پس از حمله به آقای نتانیاهو هشدار داده که نباید بیش از حد به توصیههای مقامات این دو نهاد تکیه کند.
آقای کوهن افزود که به نخستوزیر صراحتا گفته بود: «بدون بررسی دقیق اطلاعات ارائهشده و بدون بررسی کامل میزان آمادگی ارتش، برای ورود به غزه عجله نکنید. آنها به شما خواهند گفت میدانیم، آیا میدانستند؟ خواهند گفت آمادهایم، آیا آماده بودند؟ خواهند گفت ارتش میتواند فردا صبح وارد شود. این را باور نکنید.»
او با این حال افزود که به نظر میرسید که آقای نتانیاهو در ساعات و روزهای نخست پس از حملات حماس در اوضاع را تحت کنترل دارد و گفت: «بیبی بلد است کنترل را در دست بگیرد. او به هیچوجه کسی نیست که تحت فشار بهسادگی فروبپاشد.»
آقای کوهن با انتقاد از آنچه «دکترین اجتناب» در ارتش میخواند، گفت که سالها بحثهای سنگینی درباره حمله به ایران یا حزبالله مطرح بود، اما «هیچ تصمیمی گرفته نمیشد.»
او گفت که سالها پیشنهاد عملیات علیه ایران، حزبالله و حماس را مطرح کرده بود، اما «عمدتا روسای دستگاههای امنیتی» او را متوقف میکردند.
آقای کوهن گفت: «در دوران تصدیام فکر میکردم که حزبالله باید متوقف شود، اما کاری انجام نشد.»
او همچنین گفت که قصد داشت موساد مسئولیت عملیات علیه حماس را در اختیار بگیرد و گفت: «میخواستم همه ظرفیتهای موساد را در غزه به کار بگیرم. اما رهبران ارتش و شینبت برای حفظ سلطه خود با این ایده مخالفت کردند»
او افزود: «هرچند ادعا نمیکنم این کار جلوی هفتم اکتبر را میگرفت، اما قطعا توان ما را برای مواجهه با غافلگیریهای راهبردی تقویت میکرد.»
آقای کوهن گفت که بنیامین نتانیاهو طرف کسانی را میگرفت که میگفتند «نیازی نیست» و تاکید کرد که در نهایت مسئولیت متوجه سطح سیاسی است.
او گفت: «نخستوزیر دستور میدهد و روسای امنیتی آن را اجرا میکنند. اما وقتی نخستوزیر ارزیابیهای قاطع دریافت میکند، این امر موجب تردید او میشود.»