الکساندر ووچیچ، رئیس جمهوری صربستان در گفتوگوی اختصاصی با یورونیوز تاکید کرد که کشورش مصمم به پیوستن به اتحادیه اروپاست و بار دیگر خواستار گفتوگو با معترضان شد؛ اعتراضاتی که بیش از ۹ ماه است سراسر کشور را فرا گرفته است.
آقای ووچیچ در این مصاحبه در بلگراد گفت که دولتش علیرغم مخالفت معترضان با پیشنهادهای او برای مناظره عمومی یا انتخابات زودهنگام، همچنان بر گفتوگو پایبند است.
او افزود بارها پیشنهاد داده تا مخالفان در یک مناظره علنی شرکت کنند و حتی حاضر است این مناظره از تلویزیون پخش شود.
به گفته او: «این نخستین بار نیست شاید پنجمین یا ششمین بار است که خواستار گفتوگوی باز و مستقیم میشوم. حتی پیشنهاد دادم در یک مناظره تلویزیونی آزاد شرکت کنند و خودشان مکان و استودیو را انتخاب کنند. گفتوگو جایگزینی ندارد.»
اعتراضات سراسری در صربستان از نوامبر ۲۰۲۴ آغاز شد، پس از آنکه سقف ایستگاه قطار شهر نوویساد فرو ریخت و ۱۶ نفر جان باختند. این تظاهرات که توسط دانشجویان دانشگاه رهبری میشد عمدتا مسالمتآمیز بود اما در هفتههای اخیر به خشونت کشیده شد.
با اوجگیری درگیریها میان معترضان و پلیس و همزمان با تخریب دفاتر حزب حاکم «اساناس» متعلق به ووچیچ در اواسط ماه اوت دهها نفر بازداشت و شمار زیادی از ماموران پلیس زخمی شدند.
آقای ووچیچ به یورونیوز گفت: «خشونتهایی که در خیابان رخ داد به نفع کشور نیست. وقتی کسی چیزی را به آتش میکشد یا به دفاتر حزب حاکم سنگ پرتاب میکنند یا به افرادی که داخل ساختمان نشسته و مشغول کار خود بودند حمله میکنند این تصویر خوبی برای صربستان به جا نمیگذارد.»
او افزود: «این شرایط برای صربستان خوب نیست؛ نه برای جذب سرمایهگذاریهای تازه و نه برای جلب گردشگران. ما میخواهیم بگوییم یکی از امنترین کشورهای اروپا هستیم و از آنها دعوت کنیم به صربستان بیایند اما این حوادث چنین تصویری ارائه نمیدهد.»
با وجود اتهامهایی درباره استفاده بیش از حد نیروهای امنیتی از زور برای مهار ناآرامیها و خسارت به اموال عمومی ووچیچ از عملکرد پلیس دفاع کرد و گفت نیروهای امنیتی با وجود تهدیدهای مستقیم معترضان، خویشتنداری نشان دادهاند: «مقایسه واکنش پلیس صربستان با پلیس کشورهای بزرگ اتحادیه اروپا تقریبا غیر قابل مقایسه است.»
رئیس جمهوری صربستان افزود: «من به رفتار و مواضع اتخاذ شده توسط پلیس و صبر آنها بسیار افتخار میکنم. با توجه به میزان خشونت معترضان، اینکه توانستیم اوضاع را طوری مدیریت کنیم که در طول ۹ ماه هیچ کشتهای نداشته باشیم، واقعا شبیه معجزه است.»
اتهام فساد و خواست انتخابات زودهنگام
حادثه فروریختن سقف ایستگاه قطار نوویساد، مسئله فساد ساختاری را دوباره به میان کشید. معترضان میگویند این حادثه نتیجه مستقیم بازسازی ناکارآمد بوده است.
از نگاه آقای ووچیچ فساد به بهانهای همیشگی و ساده برای طرح نارضایتیها تبدیل شده است حتی اگر ارتباط مستقیمی با موضوع نداشته باشد.
ووچیچ گفت: «شکی نیست که فساد همهجا هست؛ در سراسر دنیا و در همه کشورها. این سادهترین موضوعی است که هر کسی میتواند مطرح کند و بگوید بله، فساد وجود دارد.»
او ادامه داد: «اما جدا از این حرفها، واقعیت این است که فساد گسترده است و باید با قدرت بیشتری با آن مبارزه کنیم. من شخصا کاملا متعهد و مصمم هستم که این مبارزه را رهبری کنم.»
یکی از خواستههای معترضان برگزاری انتخابات زودهنگام است. ووچیچ گفت در شش ماه گذشته دستکم سه بار چنین پیشنهادی داده و حتی در همهپرسی ژانویه اعلام کرده که اگر مردم از او حمایت نکنند، استعفا خواهد داد اما همه این پیشنهادها رد شده است.
او افزود: «ما میخواستیم همه خواستهها و مطالبات آنها را برآورده کنیم اما پاسخشان این بود که نه، این خیانت است، این پشت کردن به مردم است.»
رئیسجمهوری صربستان اظهار داشت: «کارهای زیادی در پیش داریم. نمیشود همیشه درگیر انتخابات بود. هر از گاهی باید کار کرد اما حالا آنها میگویند تنها چیزی که لازم داریم، برگزاری انتخابات است.»
میلوش ووچویچ، نخست وزیر صربستان و از اعضای حزب ووچیچ، پس از ناآرامیها در زادگاهش نوویساد ماه ژانویه استعفا داد. او که پیشتر شهردار این شهر شمالی بود در ماه آوریل جای خود را به دورو ماکوت داد.
در همین حال، گمانهزنیهایی مطرح شده که آقای ووچیچ که دوره دوم ریاستجمهوریاش در مه ۲۰۲۷ به پایان میرسد، قصد دارد قانون اساسی را تغییر دهد تا برای سومین دور بتواند قدرت را در دست بگیرد.
با این حال او این احتمال را بهطور کامل رد کرد و گفت: «من تنها یک سال یا حداکثر یک سال و نیم دیگر رئیسجمهور خواهم بود. بعد از آن رئیسجمهور و رهبری جدیدی سر کار میآید. قصد ندارم برای چنین بازیهایی قانون اساسی را تغییر بدهم.»
تاکید بر مسیر اروپا و میانجیگری در جنگ اوکراین
ووچیچ بار دیگر تاکید کرد که اولویت اصلیاش، پیوستن صربستان به اتحادیه اروپاست: «تا زمانی که در قدرت باشم، صربستان در مسیر اروپا خواهد ماند، به آن مسیر متعهد و پایبند خواهد بود و اصلاحات لازم را انجام خواهد داد. این موضوع فقط اقتصادی نیست، بلکه تضمینکننده ثبات و امنیت درازمدت و رعایت حقوق دموکراتیک مردم است.»
او درباره روابطش با ولادیمیر پوتین گفت این روابط همچنان دوستانه است و به نظر او پوتین آماده است است از طریق توافق صلح به جنگ علیه اوکراین پایان دهد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
ووچیچ همچنین گفت در صورت تمایل از پوتین و ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین برای گفتوگوهای صلح در پایتخت صربستان استقبال خواهد کرد.