عباس عراقچی روز دوشنبه در گفتگو با فاکسنیوز «غنیسازی اورانیوم» را مساله «غرور ملی» خواند و تاکید کرد که ایران به هیچوجه از غنیسازی دستنخواهد کشید. او همچنین گفت که به علت خسارات وارده به تاسیسات ایران در جریان حمله آمریکا، برنامه هستهای تهران در حال حاضر متوقف شده است.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به سوال برت بایر، مجری و خبرنگار فاکسنیوز مبنی بر این که شدت آسیب وارده به تاسیسات هستهای ایران در جریان حملات آمریکا چه مقدار بوده است، گفت: «تاسیسات ما آسیب دیدند، آسیب جدی دیدند. سازمان انرژی اتمی ما در حال ارزیابی میزان تخریب است، اما تا آنجا که من میدانم، آنها به صورت جدی آسیب دیدهاند.»
آقای عراقچی همچنین گفت که اطلاعی از این که آیا اورانیوم با غنای بالای ایران از این حملات در امان مانده است یا نه، ندارد و افزود: «سازمان انرژی اتمی ما در حال ارزیابی است تا ببیند برای اورانیوم غنیشده ما دقیقا چه اتفاقی افتاده است و بلافاصله نتیجه را به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام خواهیم کرد.»
این درحالی است که مسعود پزشکیان، رئيسجمهوری ایران در اوایل ماه جاری قانون تعلیق همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای اجرا ابلاغ کرده بود. آژانس نیز تنها دو روز پس از ابلاغ این قانون اعلام کرد که بازرسان خود را از ایران خارج کرده است.
آقای عراقچی گفت: «ما همکاری با آژانس را متوقف نکردهایم و به همکاری با آنها ادامه میدهیم. اما به روشی جدید نیاز داریم، زیرا تاسیسات نابود شدهاند.»
عباس عراقچی در پاسخ به پرسش آقای بایر مبنی بر این که آیا ایران به بازرسان اجازه بازدید از همه تاسیسات هستهای را خواهد داد یا نه، گفت: «بر اساس روشی که ما برای همکاری با آژانس در نظر داریم، این امر مورد به مورد امکانپذیر است. هر درخواست آژانس برای بازدید از تاسیسات، اعزام بازرسان و یا هر مورد دیگری توسط شورای عالی امنیت ملی ما به دقت بررسی میشود. این موضوع به دلیل نگرانیهای ایمنی و امنیتی است.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین تاکید کرد که به دلیل آسیب جدی و شدیدی که در حملات آمریکا به تاسیسات هستهای ایران وارد شده، برنامه هستهای ایران در حال حاضر متوقف شده است و گفت: «با این حال، روشن است که ما نمیتوانیم غنیسازی را کنار بگذاریم. زیرا غنیسازی دستاورد دانشمندان خودمان است و اکنون، مهمتر از آن، مساله غرور ملی است. غنیسازی برای ما بسیار عزیز است.»
آقای عراقچی افزود: «ما با هدف اثبات این امر که غنیسازی اورانیوم را تنها با اهداف صلحآمیز انجام میدهیم، حاضر به شرکت در مذاکرات هستیم. ترجیح ما دستیابی به راهحل از طریق مذاکرات است. ما چیزی را اکنون به مساله کرامت مردممان و غرور ملی تبدیل شده است، کنار نمیگذاریم. پس مطمئن باشید که به غنیسازی ادامه میدهیم، اما خواهان حصول توافق از راه مذاکره هستیم.»
تاسیسات هستهای فردو که در اواسط ماه ژوئن هدف بمبهای سنگرشکن آمریکایی قرار گرفت، در منطقهای کوهستانی و در عمق چندصد متری بنا شده بود. برت بایر با اشاره به این موضوع از وزیر خارجه جمهوری اسلامی پرسید: «اگر برنامه هستهای شما واقعا صلحآمیز است، چرا باید این تاسیسات را در چنین مکانی بنا میکردید؟»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: «به دلیل تهدیداتی که پیشتر از سوی اسرائيل و آمریکا وجود داشت، ما برای حفاظت از تاسیسات، مواد و دانشمندانمان راه دیگری نداشتیم.»
آقای بایر همچنین با اشاره به اظهارات دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا مبنی بر این که اگر ایران غنیسازی اورانیوم را از سر بگیرد، آمریکا مجددا به تاسیسات هستهای ایران حمله میکند، از آقای عراقچی پرسید: «پاسخ شما رئيسجمهوری آمریکا چیست؟»
عباس عراقچی گفت: «پیام من به ایالات متحده این است که بیایید در راه دستیابی به یک راه حل برای برنامه هستهای ایران از طریق مذاکره گام برداریم. ما این کار را در گذشته، در سال ۲۰۱۵ انجام دادیم. در آن زمان پس از دو سال و نیم مذاکره به راهحلی به نام برجام رسیدیم. شاید دولت کنونی آمریکا از این توافق خوشش نیاید، اما ما میتوانیم به توافقی مشابه و بهتر از آن دستیابیم.»
آقای عراقچی افزود: «به نظرم اکنون ثابت شده است که هیچ راه حل نظامی برای نابودی برنامه هستهای ایران وجود ندارد. بله، تاسیسات تخریب شدند. آنها به شدت تخریب شدند. اما فناوری موجود است. ما برنامه هستهای و برنامه غنیسازیمان را از خارج وارد نکردیم که بتوان آن را با بمباران نابود کرد. ما خود آن را توسعه دادیم. این دستاورد خودمان است. ما فناوری لازم و دانشمندان متخصص را در اختیار داریم. افرادی که در این تاسیسات کار میکردند را در اختیار داریم. ساختمانها را میشود دوباره ساخت. تاسیسات را میتوان بازسازی و دستگاهها را میشود جایگزین کرد. زیرا ما فناوری این کار را داریم. به نظرم حملات اخیر ثابت کرد که گزینه نظامی برای برنامه هستهای ما وجود ندارد، اما من به شما میگویم که راه حل برای برنامه هستهای ما از طریق مذاکره موجود است. قبلا یکبار انجامش دادیم و حاضریم یکبار دیگر هم انجام دهیم.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که چرا ایران به عنوان بخشی از توافق احتمالی حاضر به کنار گذاشتن غنیسازی و وارد کردن اورانیوم غنیشده برای مصرف در نیروگاههای هستهای نیست، گفت: «چون این دستاورد علمی است که خودمان به آن رسیدهایم. چرا باید چیزی را که خودمان قادر به تولید آن هستیم، وارد کنیم؟»
آقای عراقچی همچنین درباره گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر افزایش ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد و برخی از گزارشها مبنی بر این که ایران غنیسازی اورانیوم را تا ۹۰ درصد هم انجام داده است، گفت: «ما هیچوقت ۹۰ درصد غنی نکردهایم. ما به زیر پنج درصد برای تولید سوخت نیروگاههای هستهای متعهد بودیم و همچنین برای مصرف رآکتور تحقیقاتی تهران، غنیسازی اورانیوم را تا ۲۰ درصد انجام دادیم. پس ما تنها برای مصارف خودمان غنیسازی اورانیوم انجام دادیم.»
عباس عراقچی افزود: «تنها یکبار به بالای ۶۰ درصد رفتیم و آنبار هم پس از خرابکاری در تاسیسات هستهای ما بود. اما من آن موقع مذاکرهکننده ایران بودم و به طرفهای گفتگو اطلاع دادم که اگر توافق هستهای به دست آید، بلافاصله سطح غنیسازی را کاهش میدهیم.»
واکنش ترامپ
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا شامگاه دوشنبه در واکنش به سخنان عباس عراقچی با نقل قولی از اظهارات او مبنی بر این که «خسارات بسیار شدید است، تاسیسات تخریب شدند»، نوشت: «البته که همینطور است. همانطور من که گفتم و اگر لازم باشد، دوباره هم این کار را انجام میدهیم.»
آقای ترامپ با اشاره به گزارش سیانان مبنی بر این که تنها یکی از سه تاسیسات هستهای ایران در حملات آمریکا کاملا نابود شده است، افزود: « سیانانِ جعلی باید فورا آن خبرنگار قلابیاش را اخراج کند و از من و خلبانان بزرگی که سایتهای هستهای ایران را «نابود» کردند، عذرخواهی کند.»
ازسرگیری مذاکرات با اروپاییها
تلویزیون ایران بامداد دوشنبه به نقل از اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد که تهران و سه قدرت بزرگ اروپایی قرار است روز جمعه آینده برای انجام دور تازهای از گفتگوها بر سر برنامه هستهای ایران در استانبول ترکیه گردهم آیند.
بنا به گفته مقامات رسمی ایران، مذاکرات روز جمعه قرار است در سطح معاونان وزرای خارجه و توسط هیاتی به ریاست مجید تخت روانچی، معاون سیاسی و کاظم غریبآبادی، معاون بینالملل وزارت خارجه برگزار شود.