دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در نخستین ساعات بامداد یکشنبه ۲۴ ژوئن (سوم تیر ۱۴۰۴) پایان آنچه را که او «جنگ ۱۲روزه» میان ایران و اسرائیل نامید، اعلام کرد.
آگهی
ایران در ساعات اولیه پس از اعلامیه آقای ترامپ، بر موضع سخت‌گیرانه‌ای خود پافشاری کرد؛ بطوریکه عباس عراقچی، وزیر أمور خارجه ایران صراحتا اعلام کرد که حملات نظامی تا آخرین لحظه تا پیش از آتش‌بس یعنی تا ساعت ۴ صبح، ادامه خواهد داشت.
این نوع واکنش از جانب یک قدرت منطقه‌ای زخم‌خورده تا حدی طبیعی به نظر می‌رسد. ولی باید به این نکته هم توجه داشت که آقای عراقچی گفت اگر اسرائیل به حملات خود ادامه ندهد، ایران نیز هیچ قصدی برای ادامه درگیری ندارد.
نکته اصلی این است که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در گذشته در برابر فشارهای آقای ترامپ، پایداری و مقاومت قابل‌توجهی از خود نشان داده است و اکنون باید دید که آیا شرایط پیشنهادی ایران، رضایت او را جلب خواهد کرد یا نه.
رئیس جمهوری آمریکا مدعی شد که این توافق را در تماس تلفنی با آقای نتانیاهو میانجی‌گری کرده است.
واکنش بازار به دوام آتش‌بس
به نظر می‌رسد دنیای سرمایه‌گذاری تا حدی پذیرفته است که آتش‌بس دست‌کم فعلاً پابرجا است. قیمت نفت خام برنت در ساعت ۴:۱۵ صبح به وقت تهران، کمتر از ۶۷ دلار آمریکا برای هر بشکه معامله شد، در حالی که بلافاصله پس از حمله آمریکا به ایران تا ۷۸ دلار افزایش یافته بود. البته پس از آنکه به نظر رسید ایران تردیدهایی درباره پایدار ماندن آتش‌بس ابراز کرد، قیمت‌ها کمی افزایش یافت.
از طرفی، تهران نیز تهدید به بستن تنگه حیاتی هرمز، که مسیر مهمی در تجارت انرژی جهان است، را عملی نکرده است.
تهران با پذیرش آتش‌بس چه در سر دارد؟
راوی ولوور، ستون‌نویس روزنامه استریت تایمز سنگاپور معتقد است که «تهران یک تصمیم منطقی گرفته است و همچنان به دنبال فرصتی برای مبارزه در آینده خواهد بود.»
از نظر او این تصمیم برای جلوگیری از آسیب بیشتر به تأسیسات حیاتی هسته‌ای ایران، که آمریکایی‌ها ادعا دارند سه مورد از آنها را تخریب کرده‌اند، و با توجه به اینکه ایران نمی‌خواهد ریسک نابودی و تضعیف بیشتر نخبگان نظامی و احتمالاً سیاسی حاکم را به جان بخرد، اتخاذ شده است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
آقای ترامپ در فرسته‌ای در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال در واکنش به حمله تلافی‌جویانه تهران به پایگاه آمریکا در قطر نوشت که «می‌خواهم از ایران بابت اطلاع‌رسانی زودهنگام تشکر کنم که امکان داد هیچ‌کس کشته یا زخمی نشود»، او افزود: «شاید اکنون ایران بتواند به سمت صلح و همزیستی در منطقه گام بردارد.»
آقای ترامپ معتقد است که صلح و همزیستی در منطقه ممکن است به‌زودی برقرار شود، اما واقعیت امر ممکن است پیچیده‌تر و دشوارتر از آنچه وی تصور می‌کند باشد.
به اعتقاد آقای ولوور، «اسرائیل به احتمال زیاد نقش مؤثری در تسهیل صلح نخواهد داشت، چرا که حملات خود به ایران را حتی به اهدافی که ارتباط مستقیمی با برنامه هسته‌ای این کشور به عنوان موضوع اصلی تهدید برای اسرائیل ندارند، ادامه داده است.»
اما در حال حاضر، ایران به زمان نیاز دارد تا نیروهای خود را بازسازی، راهبردش را بازنگری و سازماندهی مجدد کند. بنابراین، قصد دارد با خرید زمان این فرصت را به دست آورد.
چین و روسیه در ماه‌های آینده خود را به ایران نزدیک می‌کنند؟
علاوه بر این، این موضوع تا حد زیادی به واکنش و مشورت‌های روسیه که ظاهراً در ازای پهپادهایی که از تهران خریداری کرده، تسلیحات قابل توجهی به آن داده است و همچنین چین بستگی دارد. چین نیز در تلاش است نفوذ خود را در غرب آسیا گسترش دهد.
نه پکن و نه مسکو تمایلی برای حمایت مستقیم از تهران نشان ندادند. در حالیکه هر دو کشور با ایران دارای شراکت‌های راهبردی جامع هستند و ناوگان‌هایشان همین ماه مارس در تمرینات نظامی مشترک با یکدیگر شرکت داشتند. این تمرینات دریایی از پنج سال پیش آغاز شده و امسال در نزدیکی تنگه هرمز برگزار شد.
برای اعتبار هر دو کشور مسکو و پکن مهم است که نشان دهند از حمایت دوستان خود دریغ نمی‌کنند. بنابراین، چه به صورت جداگانه و چه به صورت مشترک، هر دو در ماه‌های آینده نقش خود را ایفا خواهند کرد.
سلطه اصلی آمریکا در حوزه هوایی است و ایران از نظر وسعت بسیار بزرگ است که هرگونه جنگ زمینی علیه آن موفق نخواهد بود. بنابراین، کسانی که مخالف آمریکا هستند، بدون شک تلاش خواهند کرد تا این کشور را به جنگ زمینی پرهزینه‌ای بکشانند.
آقای ولوور معتقد است که پس از فروکش کردن شوک و ترس ناشی از حملات اسرائیل و آمریکا، احتمال دارد که غرب آسیا با ناآرامی‌های بیشتری روبه‌رو شود. اما در حال حاضر، به نظر می‌رسد که صلحی شکننده محتمل باشد.