در قاب ایران امروز به اعتصاب کامیونداران در گوشه‌وکنار ایران می‌پردازیم. در کنار حمایت‌های صنفی و مردمی، چهره‌هایی مانند نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل و مهدی یراحی، خواننده معترض از اعتصاب کامیونداران حمایت کرده‌اند. آنها در بیانیه آخر خواستار آزادی فوری و بی‌قید و شرط رانندگان بازداشتی شدند.
آگهی
از ابتدای خرداد ۱۴۰۴ تا به امروز رانندگان کامیون در ایران در اعتراض به کاهش سهمیه سوخت، پایین بودن کرایه‌ها، افزایش جریمه‌های حمل‌ونقل شهری و گرانی لوازم یدکی دست به اعتصاب زده‌اند. این اعتصاب ابتدا در شهرهایی مانند تهران، شیراز، کرمان، ایلام، عسلویه، دشتیاری و چابهار آغاز شد و سپس به استان‌هایی چون خراسان رضوی، کرمانشاه، فارس و سیستان و بلوچستان گسترش یافت. اعتصاب سراسری کامیونداران تا هشتم خرداد به بیش از صد شهر ایران گسترش یافته است.
اتحادیه تشکل‌های کامیونداران و رانندگان سراسر ایران در بیانیه‌های خود مدعی شده‌ه‌اند «این اعتصاب در بیش از ۱۴۰ شهر ادامه دارد.»
در تهران، رانندگان کامیون با پارک کردن خودروهای خود در حاشیه اتوبان بابایی و نصب پلاکاردهای اعتراضی نارضایتی خود را نشان دادند. در شیراز و مناطق اطراف نیز رانندگان به دلیل کمبود سوخت و افزایش جریمه‌ها اعتصاب کردند. همچنین در استان سیستان و بلوچستان، اعتصاب رانندگان باعث اختلال در حمل‌ونقل و توقف فعالیت کارخانه‌های سیمان شده است.
این اعتراض‌ها به مرزهای غربی کشور نیز کشیده شده است. رانندگان تانکرهای سوخت در پایانه‌های مرزی پرویزخان، قصرشیرین و گیلانغرب به دلیل کرایه‌های پایین و شرایط سخت کاری اعتصاب کرده‌اند.
از بازداشت و تشکیل پرونده قضایی تا اهدای شاخه‌گل
مقام‌های جمهوری اسلامی با روش‌های مختلف به این اعتصاب‌ها واکنش نشان داده‌اند؛ از تهدید به بازداشت و اعلام خبر بازداشت برخی رانندگان گرفته تا وعده رسیدگی به خواسته آنها و اهدای شاخه‌گل به رانندگان.
مهران قربانی، معاون حمل‌ونقل وزیر راه، وعده داده که مطالبه رانندگان شامل اصلاح سهمیه سوخت، بازنگری در بیمه تامین اجتماعی و به‌روزرسانی نرخ کرایه‌ها طی یک ماه آینده اجرایی شود. او گفته این مسائل با همکاری نهادهای مرتبط در حال بررسی کارشناسی است.
کامران میرحاجی، دادستان عمومی و انقلاب مرکز فارس از بازداشت و تشکیل پرونده قضایی برای تعدادی از رانندگان معترض خبر داده است. او اعلام کرد که با افرادی که فعالیت رانندگان و کامیونداران را مختل کرده‌اند، برخورد قضایی شده و برای برخی از آنها پرونده تشکیل شده است.
بازداشت چند فعال اتحادیه کامیونداران
به گفته این دادستان« افرادی که در فضای مجازی و یا در مسیر جاده‌ها از رفت و آمد کامیون‌های حامل بار جلوگیری کرده‌اند با نظارت نهادهای امنیتی و انتظامی شناسایی و دستگیر شده‌اند و مطابق با قانون با آنان برخورد خواهد شد.»
میرحاجی، رانندگانی را که برای مطالبات خود اعتصاب کرده‌اند، متهم کرد که از خدمات‌رسانی و جابه‌جایی بار و کالا جلوگیری می‌کنند.
همچنین خبرهایی از بازداشت چند فعال اتحادیه کامیونداران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.
گل نمی‌خواهیم، حق‌مان را می‌خواهیم
فرماندار شهرستان خواف نیز در واکنش به اعتصاب کامیونداران وعده داده که «مشکلات رانندگان خودروهای سنگین در سریع‌ترین زمان ممکن پیگیری می‌شود.» او که برای دیدار با برخی از رانندگان به محل اعتصاب کامیونداران خواف رفته بود به آنها شاخه گل اهدا کرد.
این وعده‌ها با واکنش تند کامیونداران روبه‌رو شده است. در بیانیه اعتراضی منتشر شده در اتحادیه کامیونداران آنها با لحنی انتقادی نوشتند: «فرماندار گل به دست، ولی گوش ناشنوا!» و تاکید کردند: «ما گل نمی‌خواهیم، ما حق‌مان را می‌خواهیم»
بازداشت شهاب دارابی، راننده کامیون
شهاب دارابی، راننده کامیون اهل اسلام‌آباد غرب در تاریخ ۶ خرداد ۱۴۰۴ به دلیل حمایت از اعتصاب سراسری کامیونداران توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. بازداشت او با خشونت و بدون ارائه حکم قضایی صورت گرفت و سپس او را به مکان نامعلومی منتقل کردند. نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل به نحوه دستگیری این فعال سندیکایی واکنش نشان داد.
تهدیدها در شرایطی ادامه یافته که اعتصاب رانندگان کامیون همچنان ادامه دارد.
آخرین بیانیه اخیر کامیونداران: آزادی فوری و بی‌قید و شرط رانندگان بازداشت‌شده
اتحادیه تشکل‌های کامیونداران و رانندگان سراسر ایران در بیانیه شماره ۸ خود اعلام کرد که این اعتصاب به ۱۴۱ شهر گسترش یافته است. در این بیانیه آمده است: «اتحاد، آگاهی و پایداری می‌تواند چرخ‌های فرسوده‌ی بی‌عدالتی را متوقف کند.» آنان با تشکر از حمایت معلمان، پرستاران، بازنشستگان، فرهنگیان، و کارگران صنعت نفت، محور خواسته‌های خود را چنین اعلام کردند «اصلاح فوری و عادلانه نرخ کرایه، پرداخت به‌موقع کرایه‌ها، تضمین امنیت شغلی و جانی رانندگان، آزادی فوری و بی‌قید و شرط رانندگان بازداشت‌شده.»
شکل‌گیری اعتصاب در دل دهه‌ها تلاش برای سرکوب نهادهای مدنی
اعتصابات سراسری کامیونداران در شرایطی در ایران همچنان ادامه دارد که جمهوری اسلامی دهه‌هاست تلاش کرده تا اجازه ندهد نهادهای مدنی و صنفی در کشور پا بگیرند. بدین ترتیب برخی نهادهای مدنی دولت-نهاد و موازی شکل گرفته که در عمل راه به جایی نبرده است. اهمیت اعتصاب کامیونداران در سراسر ایران از این جهت قابل درک است که شکل‌گیری اقدام‌های مدنی و سراسری در ایران در بستر بسیار پیچیده و محدودی قابل انجام است.