اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران می‌گوید که تهران به مذاکرات سطح بالا با ایالات متحده که قرار است شنبه در عمان برگزار شود، «فرصت واقعی» می‌دهد.
آگهی
این اعلام پس از آن صورت می‌گیرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا تهدید کرده در صورت شکست مذاکرات، ایران را بمباران خواهد کرد.
آقای ترامپ روز دوشنبه به‌طور غیرمنتظره اعلام کرد که مذاکرات میان واشنگتن و تهران در عمان، کشوری که پیش‌تر در تنش‌های میان ایران و غرب نقش میانجی ایفا کرده بود، آغاز خواهد شد.
بازگشت آقای ترامپ به کاخ سفید در ژانویه و تجربه‌اش در خروج از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران در دور اول ریاست‌جمهوری‌اش، اکنون دوباره نشانه‌ای از رویکرد سخت‌گیرانه‌تر واشنگتن در قبال برنامه هسته‌ای ایران است. برنامه‌ای که متحد اصلی آمریکا، اسرائیل، آن را تهدیدی وجودی برای خود می‌داند.
در عین حال، تهران و گروه‌های هم‌پیمانش در منطقه، پس از حملات گسترده اسرائیل، از جمله حملات هوایی مستقیم به خاک ایران، در پی عملیات ۷ اکتبر حماس علیه اسرائیل، تضعیف شده‌اند.
رهبری مذاکرات با عباس عراقچی و استیو ویتکاف
بر اساس گزارش رسانه‌های دولتی ایران، این مذاکرات قرار است با میانجی‌گری بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان و به رهبری عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیس جمهوری آمریکا برگزار شود.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «قصد داریم در روز شنبه، نیت و اراده طرف مقابل را بسنجیم. با جدیت و هوشیاری صادقانه، به دیپلماسی فرصت واقعی می‌دهیم.»
«بدون تهدید، احتمال توافق وجود دارد»
در همین رابطه مجید تخت‌روانچی، معاون وزیر خارجه ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا گفت: «اگر تهدید و ارعاب از سوی آمریکا کنار گذاشته شود، احتمال رسیدن به توافق بسیار بالاست.» او همچنین تأکید کرد که ایران هرگونه زورگویی و اجبار را رد می‌کند.
در همین حال، حملات هوایی آمریکا به مواضع حوثی‌های یمن که هم‌پیمان ایران محسوب می‌شوند باعث افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال حمله مستقیم آمریکا به ایران شده است.
اسرائیل نیز حملات نظامی شدید خود علیه حماس را پس از چند هفته آتش‌بس از سر گرفته و وضعیت آتش‌بس با حزب‌الله لبنان که آنها هم از حمایت ایران برخوردار هستند، همچنان شکننده باقی مانده است.
پیشنهادهای «مهم و عملی» ایران در مذاکرات
در مقابل در داخل ایران مخالفان توافق هم تلاش می‌کنند فضا را برای به شکست کشاندن مذاکرات هموار سازند. علی شمخانی، از مخالفان قدیمی توافق هسته‌ای که در حال حاضر به عنوان مشاور علی خامنه‌ای فعالیت می‌کند در روزهای اخیر تهدید کرده بود که ممکن است تهران تصمیم بگیرد همکاری خود با آژانس را متوقف کند. او در پیام دیگر توییتری اما کمی تغییر موضع داده و نوشت که ایران «پیشنهادهایی مهم و عملی» را در جهت دستیابی به توافقی «واقعی و عادلانه» آماده کرده است. او افزود: «اگر واشنگتن با نیت صادقانه و اراده جدی وارد مذاکرات شود، مسیر دستیابی به توافق روشن و هموار خواهد بود.»
اظهاراتی که البته می‌توان بخشی از آن را در راستای خودنمایی این سیاستمدار که تلاش دارد خود را در فرآیند مذاکره نقش‌آفرین نشان دهد، ارزیابی کرد. علی شمخانی مدت‌هاست که هیچ نقشی در مذاکرات هسته‌ای ندارد و حتی در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نیز حضور ندارد و در نتیجه با سمتی چون مشاور رهبر چندان در این فرآیندها تاثیرگذ ار نیست.
از زمان خروج ترامپ از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، تهران فعالیت غنی‌سازی اورانیوم خود را به سطحی نزدیک به مواد مورد استفاده در ساختسلاح هسته‌ای رسانده است.
ایران همواره تأکید دارد که برنامه هسته‌ایش صرفاً برای مقاصد صلح‌آمیز و تولید انرژی است، اما کشورهای غربی می‌گویند این برنامه فراتر از نیازهای غیرنظامی رفته و احتمال تلاش پنهانی برای دستیابی به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای وجود دارد.
گفت‌وگوهای مستقیم یا غیرمستقیم؟
در حالی‌که آقای ترامپ اعلام کرده بود این مذاکرات به‌صورت مستقیم خواهد بود، ایران تأکید کرده که مذاکرات به‌صورت غیرمستقیم و با میانجی‌گری عمان انجام خواهد گرفت. هنوز مشخص نیست در نهایت این مذاکرات به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم برگذار خواهد شد. برخی از رسانه‌ها گزارش داده‌اند که ممکن است در صورتی که در ابتدا فرآیند انتقال پیام میانم طرفین امیدوارکننده صورت گیرد، تیم ایرانی به انجام مذاکره مستقیم تن خواهد داد.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن، ایران و آمریکا چند دور گفت‌وگوی غیرمستقیم داشتند، اما به نتایج مشخصی نرسیدند. آخرین گفت‌وگوهای مستقیم میان دو کشور در دوره اوباما انجام شده بود.