در حالی‌که سایه جنگ اوکراین بر اروپا سنگینی می‌کند، کشوری در قلب این قاره قرار دارد که مسیر متفاوتی را در پیش گرفته است. مجارستان با نخست‌وزیری که صلح را بر لب دارد اما ارتش را به میدان می‌آورد، به نمونه‌ای از تناقض‌های عمیق در سیاست معاصر اروپا تبدیل شده است.
آگهی
ویکتور اوربان در سخنرانی‌های ملی‌گرایانه‌اش مدام از «حفظ مجارها از جنگ» سخن می‌گوید، اما در خیابان‌های بوداپست نمایش قدرت نظامی و تلاش برای جذب نیروهای جدید چهره‌ای متفاوت از این «صلح‌طلبی» به تصویر کشیده است.
در مراسم‌هایی که بیش از آنکه یادآور صلح باشند به نمایشگاه‌های نظامی شباهت دارند، سربازان با یونیفورم‌های دوران امپراتوری و وعده حقوق چشم‌گیر ۷۰۰ هزار فورینت (حدود ۱۷۰۰ یورو) جوانان را به عضویت در ارتش دعوت می‌کنند.
کودکان سوار خودروهای نظامی می‌شوند و با سلاح‌های اسباب‌بازی بازی می‌کنند، در حالی‌که در پس‌زمینه، نغمه‌های نوستالژیک از دوران قدرت مجارستان در اروپای مرکزی طنین‌انداز است.
این تصویر دوگانه، بازتابی است از جامعه‌ای که هم از جنگ دوری می‌جوید و هم خود را برای آن آماده می‌کند.
هرچند ویکتور اوربان از هرگونه کمک نظامی به اوکراین امتناع کرده و در تصمیمات دفاعی اتحادیه اروپا شرکت نمی‌کند، اما در عین حال تقویت ارتش کشور را از افتخارات دولت خود می‌داند و گاهی حتی از ایده ارتش اروپایی نیز حمایت می‌کند.
افزایش بودجه نظامی؛ نه محبوب، نه مورد اعتراض
بر خلاف بسیاری از کشورهای اروپای جنوبی که رویکردی صلح‌طلبانه دارند، مجارستان از هدف ۲ درصد تولید ناخالص داخلی برای هزینه‌های دفاعی فراتر رفته است.
ارتش مجار از سال ۲۰۱۰ به بازسازی خود پرداخته، با این‌حال این تلاش‌ها با استقبال عمومی زیادی همراه نبوده است.
طبق نتایج یک نظرسنجی در پاییز ۲۰۲۴، تنها ۳۸ درصد از مردم مجارستان از افزایش هزینه‌های نظامی حمایت می‌کنند که پایین‌ترین میزان در میان ۳۰ کشور بررسی‌شده است.
از ابتدای سال جاری دوره‌های آمادگی نظامی حتی برای کارمندان دولت نیز اجباری شده است. وزارت دفاع مجارستان هدف از این دوره‌ها را «تقویت توان دفاعی در شرایط بحرانی» اعلام کرده است.
یکی دیگر از ابتکارات جدید دولت، پخش یک برنامه ریلیتی شو یا «واقع‌نما» درباره آموزش نظامی غیرنظامیان از تلویزیون است؛ برنامه‌ای که با مشارکت مستقیم وزارت دفاع تهیه شده و تلاش دارد ارتش را جذاب‌تر جلوه دهد.
نگاه مشکوک به اوکراین و بی‌اعتمادی به غرب
اگرچه ویکتور اوربان با تأکید بر بی‌طرفی، حمایت خود از روسیه را علنی نکرده، اما بسیاری از تحلیل‌گران او را به جهت‌دهی افکار عمومی متهم می‌کنند.
گِزا یِسِنسکی، وزیر خارجه پیشین مجارستان، معتقد است که دولت از ابتدا با ایجاد ترس از کشیده‌شدن جوانان مجار به میدان جنگ نگاه انتقادی به روسیه را سرکوب کرده است.
وی می‌گوید: «در انتخابات ۲۰۲۲ این شست‌وشوی مغزی مؤثر بود، اما حالا مردم می‌بینند که کشورهای حامی اوکراین وارد جنگ نشده‌اند.»
طبق بررسی‌ها، اکثریت مردم مجارستان هنوز اوکراین را متحد واقعی کشور خود نمی‌دانند. بالاش بوچکِی، رئیس مؤسسه نظرسنجی «آیدیا» می‌گوید: «نه تنها طرفداران احزاب دولتی، بلکه بخشی از مخالفان نیز معتقدند که منافع مجارستان و اوکراین هم‌راستا نیستند.»
نکته جالب توجه این است که اینکه حزب فیدِز، به‌رهبری اوربان، در مناطقی از مجارستان که با اوکراین هم‌مرز هستند و از توسعه کمتری برخوردارند، بیشترین حمایت را دارد.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
نگاه متفاوت به تهدیدات جهانی
در حالی‌که بخش بزرگی از اروپا تمرکز خود را بر مهار تهدیدات روسیه گذاشته، مقامات مجار نگاه متفاوتی دارند. آتیلا دِمکو، از مسئولان سابق وزارت دفاع و رئیس برنامه آینده‌پژوهی دانشگاه ملی خدمات عمومی در بوداپست می‌گوید: «خطر اصلی برای اروپا فروپاشی دولت‌های بزرگ در آفریقاست، نه روسیه.»
او همچنین معتقد است سناریویی که روسیه اوکراین را به‌طور کامل اشغال کرده و به مرز مجارستان برسد، غیرواقعی است.
با وجود مخالفت ویکتور اوربان با هرگونه مشارکت نظامی در اوکراین، وی قصد دارد ۲۰۰ نیروی نظامی را به چاد اعزام کند؛ کشوری که اخیراً نیروهای فرانسوی را اخراج کرده است.