دولت دونالد ترامپ قرار است ظرف ۳۰ روز آینده انتقال مهاجران «بزهکار» را به زندان جنجالی گوانتانامو آغاز کند. این اقدام بخشی از سیاستهای سختگیرانه رئیسجمهور جدید آمریکا در قبال مهاجران است.
تام هومان، رئیس اداره گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده، که نقش کلیدی در اجرای سیاستهای مهاجرتی دونالد ترامپ دارد، روز جمعه ۳۱ ژانویه در گفتوگو با واشنگتن پست اعلام کرد که هفته آینده با حضور در پایگاه گوانتانامو بر روند «سریع ساخت بازداشتگاه جدید» در این پایگاه نظارت میکند.
آقای هومان گفت: «امیدواریم طی ۳۰ روز آینده انتقال افراد به این مرکز را شروع کنیم.»
ترامپ روز چهارشنبه تصمیم خود مبنی بر انتقال «مجرمان خارجی» به این بازداشتگاه بدنام را اعلام کرد و گفت که این بازداشتگاه ظرفیت ۳۰ هزار نفر را دارد. به گفته رئیس اداره گمرک و حفاظت مرزی آمریکا، انتقالها با تعداد محدودی آغاز خواهد شد.
زندان گوانتانامو پیشتر نیز به عنوان مرکزی برای بازداشت مهاجران غیرقانونی مورد استفاده قرار میگرفت. مرکزی که سالهاست جدا از بازداشتگاه امنیتی مخصوص مظنونان به تروریسم، جهت اسکان مهاجران مورد استفاده قرار دارد.
هنوز مشخص نیست که بازداشتگاه جدید در همان مکان پیشین احداث خواهد شد یا بخشی از بازداشتگاه فعلی برای این منظور تغییر کاربری خواهد یافت.
علاوه بر این، ترامپ روز چهارشنبه مصوبهای به نام «قانون لیکن رایلی» را امضا کرد. قانونی که برای نخستین بار پس از بازگشت او به کاخ سفید بهصورت دوحزبی تصویب شده و از ماجرای قتل یک دانشجوی پرستاری ۲۲ ساله آمریکایی به دست یک مهاجر فاقد مدارک در ونزوئلا الهام گرفته است.
بر اساس این قانون، مهاجرانی که به سرقت یا اعمال خشونت متهم شوند، در صورت بازداشت تا زمان محاکمه در بازداشت خواهند ماند. نام این قانون به افتخار دانشجوی پرستاری از جورجیا انتخاب شده است؛ دانشجویی که سال گذشته هنگام انجام ورزشهای صبحگاهی، به دست مردی ونزوئلایی که به طور غیرقانونی وارد آمریکا شده بود، به قتل رسید.
این تصمیمات در حالی اتخاذ شدهاند که توجه بینالمللی به پایگاه گوانتانامو و سابقه جنجالی آن دوباره جلب شده است.
زندان گوانتانامو کجاست؟
پایگاه دریایی گوانتانامو که در منتهیالیه شرقی کوبا واقع شده است، از دیرباز در تاریخ روابط آمریکا و کوبا جایگاه ویژهای داشته است. این پایگاه از سال ۱۹۰۳ در اجاره ایالات متحده بوده و در ابتدا به عنوان یک پایگاه نیروی دریایی و نقطه استراتژیک نظامی مورد استفاده قرار میگرفت.
پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، این پایگاه به سرعت به مرکزی برای بازداشت مظنونان به تروریسم تبدیل شد. بهطوری که در دوران ریاستجمهوری جورج بوش، زندان گوانتانامو نمادی از «مبارزه به شیوه آمریکایی» با تروریسم بود.
از آن زمان تاکنون، گوانتانامو همواره مورد انتقادات گسترده حقوق بشری قرار گرفته است. گزارشهایی از بدرفتاری، شکنجه جسمی و روانی، و شرایط غیرانسانی نگهداری زندانیان در این پایگاه منتشر شده است.
این انتقادات، همراه با چالشهای حقوقی و بینالمللی، گویای سابقه جنجالی گوانتانامو در عرصه جهانی است.
باراک اوباما، رئیسجمهور اسبق آمریکا، در جریان مبارزات انتخاباتی خود وعده داده بود که این زندان را تعطیل کند و در دومین روز حضورش در کاخ سفید دستور بسته شدن آن را صادر کرد، اما این امر به دلیل مخالفتهای کنگره محقق نشد.
جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده، نیز برای تعطیلی بازداشتگاه گوانتانامو تلاش کرد. در ژانویه ۲۰۲۵، ایالات متحده یازده زندانی یمنی را که بیش از دو دهه بدون اتهام مشخصی در گوانتانامو نگهداری میشدند، به عمان منتقل کرد. با این انتقال، تعداد زندانیان باقیمانده در این بازداشتگاه به پانزده نفر کاهش یافت.
با این حال، اقدامات دولت دونالد ترامپ فصل جدیدی در فعالیتهای این بازداشتگاه جنجالی رقم خواهد زد.