اسرائیل برای نخستین بار از هفته‌های ابتدایی جنگ ۱۵ ماهه با حماس به فلسطینی‌ها اجازه داد تا به مناطق به شدت ویران شده شمال غزه بازگردند؛ این اقدام در چارچوب توافق آتش‌بس‌شکننده جاری صورت گرفت.
آگهی
بازگشایی مسیر بازگشت آوارگان فلسطینی به شمال غزه به دلیل اختلاف بین حماس و اسرائیل بر سر برخی مفاد این آتش‌بس با دو روز تأخیر انجام شد. اسرائیل مدعی بود که شبه‌نظامیان حماس ترتیب توافق شده آزادی گروگانها را در ازای رهایی صدها زندانی فلسطینی تغییر داده است.
به گزارش آسوشیتدپرس این اختلاف در طول شب گذشته با تلاش میانجی‌گران رفع شد تا زمینه بازگشایی مسیر بازگشت آوارگان به شمال غزه فراهم شود.
فلسطینی‌هایی که بیش از یک سال در اردوگاه‌های چادری فاقد هرگونه امکانات مناسب و نیز مدارس تخلیه و تبدیل شده به پناهگاه زندگی می‌کردند، بسیار مشتاق بازگشت به محل سکونت قبلی خود هستند، حتی با علم به اینکه احتمالاً خانه‌هایشان در طول درگیری‌ها تخریب یا ویران شده‌اند.
بسیاری از آوارگان ساکن در این بخش محاصره شده از سرزمین‌های فلسطینی همچنین نگران بودند که اسرائیل کوچ آنها را دائمی کند و دیگر امکان بازگشت منازل خود را نداشته باشند.
آنها همچنان نسبت به ایده‌هایی مشابه آنچه اخیرا توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده مبنی بر اسکان مجددتعداد زیادی از فلسطینی‌ها در مصر و اردن مطرح شده، ابراز نگرانی می‌کنند.
اسماعیل ابو مطر، یکی از آوارگان فلسطینی در غزه که پدر چهار فرزند است در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس از بازگشت موج بزرگی از آوارگان که به سوی شمال در حرکت هستند، سخن می‌گوید.
او گفت که به همراه خانواده‌اش سه روز برای بازگشت به منزل مسکونی خود در شهر غزه انتظار کشیده است.
او با توصیف این لحظات دلهره آور و پراسترس از آن به عنوان «سه روز جهنمی» یاد می‌کند و می‌گوید: « ما هر لحظه نگران برهم خوردن آتش‌بس و از دست رفتن امکان بازگشت به منازل خود بودیم.»
حماس بازگشت آوارگان به مناطق شمالی غزه را «پیروزی برای فلسطینی‌ها و شکست برای اشغالگری و هرگونه طرح انتقال» توصیف کرده است.
آتش‌بس جاری با هدف پایان دادن به مرگبار‌ترین و ویران‌کننده‌ترین جنگی که تاکنون بین اسرائیل و حماس روی داده به اجرا گذاشته شده است.
مقامات اسرائیلی پیش‌تر به رغم مخالفت اعضای تندرو کابینه، در ازای تضمین آزادی ده‌ها گروگان ربوده شده در حمله ۷ اکتبر سال ۲۰۲۳ شبه‌نظامیان حماس که سرمنشا وقوع این جنگ خونین بود، تن به این آتش‌بس داده‌اند.
اختلاف بر سر گروگانها آتش‌بس یک هفته‌ای را متزلزل کرد
اسرائیل در پی اختلاف با حماس بر سر نحوه آزادی گروگانها، گذرگاهی را که قرار بود آخر هفته بازگشایی شود، همچنان بسته نگه داشت و اعلام کرد تا زمان آزادی یک گروگان غیرنظامی زن به نام اربل یهود، به فلسطینی‌ها اجازه بازگشت به شمال غزه را نخواهد داد.
اسرائیل همچنین حماس را به عدم ارائه اطلاعات لازم درباره زنده بودن یا کشته شدن باقی‌مانده گروگانها که قرار است در مرحله اول آزاد شوند، متهم کرد.
حماس نیز در مقابل، اسرائیل را متهم کرد که توافق صورت گرفته در جریان مذاکرات آتش‌بس بر سر گشودن مسیر بازگشت آوارگان و باز‌کردن گذر‌گاه در نظر گرفته شده را نقض کرده است.
قطر به عنوان یکی از میانجی‌های کلیدی این مذاکرات روز دوشنبه اعلام کرد که توافقی برای آزادی اربل یهود به همراه دو گروگان دیگر قبل از روز جمعه حاصل شده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد که مرحله بعدی آزادسازی گروگانها که شامل آگام برگر، یک سرباز زن اسرائیلی نیز می‌شود، روز پنجشنبه صورت خواهد گرفت.
این مرحله علاوه بر دور دیگری از روند آزادسازی از قبل برنامه‌ریزی شده برای شنبه آینده است که طی آن سه گروگان دیگر آزاد خواهند شد.
حماس همچنین فهرستی از اطلاعات لازم درباره گروگان‌هایی که قرار است طی مرحله نخست و شش هفته‌ای آتش‌بس آزاد شوند را تحویل داده است.
مرحله دوم و دشوارتر آتش‌بس در پیش است
حماس در مرحله اول آتش‌بس که تا اوایل مارس ادامه خواهد داشت باید در مجموع ۳۳ گروگان را در ازای آزادی نزدیک به ۲ هزار فلسطینی زندانی در اسرائیل آزاد کند.
این گروه شبه‌نظامی فلسطینی تاکنون ۷ گروگان، از جمله چهار سرباز زن را در چارچوب آتش‌بس فعلی آزاد کرده است؛ در راستای این توافق همچنین بیش از ۳۰۰ زندانی فلسطینی از جمله بسیاری که به دلیل حملات مرگ‌بار علیه اسرائیلی‌ها به حبس ابد محکوم شده بودند، آزاد شده‌اند.
مرحله دوم که به مراتب دشوارتر است هنوز مورد مذاکره قرار نگرفته است. حماس اعلام کرده است که حدود ۶۰ گروگان باقی‌مانده را تنها در صورتی آزاد خواهد کرد که اسرائیل جنگ را به پایان برساند.
در مقابل، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل تأکید کرده است که همچنان متعهد به نابودی حماس و پایان دادن به حاکمیت نزدیک به ۱۸ ساله این گروه شبه‌نظامی بر غزه است.
حماس زمانی در معرض این جنگ قرار گرفت که هزاران نفر از نیروهایش روز ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در حمله‌ای غافلگیر‌کننده به جنوب اسرائیل یورش بردند.
به گفته منابع اسرائیلی، حدود این حمله حدود ۱۲۰۰ کشته به جا گذاشت و ۲۵۰ نفر نیز طی آن ربوده شدند.بنا به آخرین گزارش‌ها، حدود ۹۰ گروگان هنوز در غزه هستند و اسرائیل بر این باور است که دست کم یک‌سوم افراد به گروگان‌گرفته شده کشته شده‌اند.
از سوی دیگر، بر اساس گزارش منابع بهداشتی غزه، حملات هوایی و زمینی اسرائیل به این بخش محاصره شده از سرزمین‌های فلسطینی تاکنون بیش از ۴۷ هزار کشته به جا گذاشته که اغلب آنها کودکان و زنان تشکیل می‌دهند.
اسرائیل بدون ارائه شواهدی مستند ادعا می‌کند که در طول این جنگ پانزده ماهه بیش از ۱۷ هزار نیروی حماس را کشته است.