ارتش اسرائیل در اوت ۲۰۲۴ میلادی تصمیم گرفت یک عملیات ترکیبی با حضور نیروهای ویژه زمینی و هوایی خود را برای انهدام تأسیسات تولید موشکهای ایرانی در سوریه به اجرا بگذارد؛ برنامهای که درنهایت در ۸ سپتامبر با موفقیت عملی شد.
اگرچه پیش از این نیز درباره عملیات نیروهای ویژه «شلداگ» در ۸ سپتامبر علیه تأسیسات زیرزمینی تولید موشکهای ایرانی در نزدیکی شهر «مصایف» سوریه مطالب زیادی نوشته شده بود، اما تنها روز پنجشنبه ۲ ژانویه ۲۰۲۵ میلادی بود که ارتش اسرائیل همزمان با انتشار اطلاعات گسترده درباره جزئیات این عملیات، جدول زمانی فعالیتهای پشت صحنهای که منتهی به این عملیات شد را فاش کرد.
به گفته ارتش اسرائیل، ایران در سپتامبر ۲۰۱۷ درصدد برآمده که چنین تاسیساتی را برای تولید موشک در خاک سوریه بسازد که بخشی از استراتژی «هلال شیعی» و «حلقه آتش» قاسم سلیمانی با هدف به محاصره درآوردن اسرائیل بوده است.
ایدۀ تهران این بود که یک فضای زیرزمینی ساخته شود تا نیروی هوایی اسرائیل نتواند به آن حمله کند و همزمان هم حزبالله لبنان و هم نیروهای شیعۀ ایرانی حاضر در سوریه را در تولید انبوه موشکهای پیشرفته و دوربرد برای حمله به اسرائیل خودکفا کند.
گاهشمار ساخت و سپس انهدام این تاسیسات
ایران تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی حفاریهای لازم را در این سایت برای ایجاد چنین فضای زیرزمینی آغاز کرد.
اسرائیل در سال ۲۰۱۸ میلادی از این طرح آگاه شد.
ایران تا سال ۲۰۲۱ میلادی هم حفاری این تاسیسات را به پایان رساند و هم شروع به ارسال انواع مواد مکانیکی، گاز و سایر اقلام به آنجا با هدف عملیاتی شدن سایت کرد.
سطوح بالای ارتش اسرائیل تا اواخر سال ۲۰۲۲ میلادی در حال بحث درباره تهدید این تأسیسات بودند، اما به دلایل مختلف اعتقاد داشتند که به زمان بیشتری برای اقدام نیاز است؛ در آن زمان همچنین تلاش برای تخریب این تأسیسات از هوا ترجیح داده میشد.
پس از آن تلاشهایی برای تخریب این تأسیسات از هوا انجام شد که موفقیتآمیز نبود؛ هم به دلیل زیرزمینی بودن آن و هم به این دلیل که این سایت تا حدی توسط کوهی در نزدیکی آن، محافظت میشد.
درنهایت ارتش اسرائیل در اوت ۲۰۲۴ میلادی تصمیم گرفت که عملیاتی ترکیبی را با حضور نیروهای ویژه زمینی و هوایی برای انهدام این تأسیسات به اجرا بگذارد؛ تصمیمی که در ۸ سپتامبر عملی شد.
به گفتۀ ارتش اسرائیل، بسیاری از مقامات ارشد در ابتدا متقاعد نشده بودند که چنین عملیاتی ممکن است؛ اما درنهایت جمعآوری ترکیبی از اطلاعات با کیفیت و کمیت بالاتر از آنچه انتظار میرفت، باعث شد دیدگاه آنها تغییر کند.
یکی از چالشهای مهمی که ارتش اسرائیل باید بر آن غلبه میکرد، ایجاد یک طرح واقعبینانه بود که اجازه میداد شمار قابل توجهی از نیروها یعنی ۱۲۰ سرباز و شمار قابل توجهی از وسایل حمل و نقل هوایی به سلامت وارد سوریه شده و در پایان عملیات نیز سالم از آن خارج شوند. برای ارتش اسرائیل، ایمنی سربازان در بالاترین سطح اولویت قرار داشت.
تنها پس از غلبه بر این چالش از منظر اطلاعاتی بود که افسران سطوح بالاتر حاضر شدند تا این عملیات را به عنوان یک گزینه واقعبینانه مدنظر قرار دهند.
ستایش نتانیاهو از «قهرمانانی» که حمله موفقیتآمیز ۸ سپتامبر را رقم زدند
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل روز پنجشنبه ۲ ژانویه با انتشار یک پیام توییتری، به ستایش از نیروهایی پرداخت که در عملیات ۸ سپتامبر مشارکت داشتند.
او نوشت: «به رزمندگان دلاورمان به خاطر عملیات شجاعانه و موفقیتآمیزشان در عمق خاک سوریه درود میفرستم. این یکی از مهمترین عملیات پیشگیرانهای بود که در برابر تلاشهای محور ایران برای تسلیح خودشان برای حمله به ما انجام دادیم.»