جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده روز یکشنبه اجازه استفاده از موشکهای بالستیک تاکتیکی اتکمز را برای حملات در داخل خاک روسیه داد. این تصمیم بایدن، آنهم در شرایطی که تنها دو ماه تا ترک مقامش از کاخ سفید باقی نمانده است، نشان دهنده یک «تغییر قابل توجه در سیاست ایالات متحده» است.
با توجه به این تحول، پیشبینی میشود بحثها در نشست روز دوشنبه بروکسل برای رفع محدودیتهای توانایی اوکراین در استفاده از سلاحهای ارائه شده توسط اتحادیه اروپا و ناتو برای حملات در داخل روسیه باشد.
تاکنون کشورهای عضو اتحادیه اروپا نتوانستهاند به یک موضع واحد در این زمینه دست یابند و تصمیمگیری را به تک تک کشورها واگذار کردهاند.
نارضایتی هلند از فاش شدن خبر پیش از عملیاتی شدن
کاسپار فِلدکامپ، وزیر امور خارجه هلند روز دوشنبه هنگام ورود به نشست وزرای خارجه و دفاع اتحادیه اروپا در بروکسل از اینکه خبر تصمیم ایالات متحده برای مجوز استفاده از موشکهای اتکمز برای حملات در داخل روسیه به مطبوعات درز کرده ابراز ناامیدی کرد.
آقای فِلدکامپ تصمیم آقای بایدن را یک «واکنش مناسب» به حضور نظامی کره شمالی در روسیه توصیف کرد. وی در عین حال از عمومی شدن اطلاعات ابراز تاسف کرد.
وزیر امور خارجه هلند گفت: «ترجیح میدادم این تصمیم یک اثر غافلگیرکننده داشته باشد.»
لاهه به طور مداوم تأیید کرده است که هیچ محدودیتی برای استفاده جنگندههای اف-۱۶ متعلق به هلند و همچنین برد تسلیحاتی که در اختیار کییف قرار میدهد، قائل نیست.
انتقاد لهستان از ساز ناهمانگ آلمان
آندژی دودا، رئیس جمهوری لهستان روز دوشنبه گفت که تصمیم ایالات متحده «بسیار هم ضروری بود... روسیه باید ببیند که اوکراین از حمایت قوی برخوردار است و موضع غرب تسلیمناپذیر و مصمم است.»
او همچنین از آلمان به خاطر همسو نکردن سیاست خود با ایالات متحده انتقاد کرد و از تماس تلفنی جمعه گذشته اولاف شولتس، صدراعظم آلمان با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه ابراز نارضایتی کرد.
به تعبیر آقای دودا، «همانطور که مطبوعات آلمانی هم نوشتهاند، برلین ممکن است به دنبال فرصتهایی برای دستیابی به توافق با روسیه به منظور بازگشت به قراردادهای انرژی و امکان خرید مجدد منابع انرژی از روسیه باشد.»
وی خاطرنشان کرد که «روسیه به طرز وحشیانهای به اوکراین حمله میکند و یکی از رهبران جهان آزاد، یکی از رهبران غرب، رهبر یک کشور بزرگ اروپایی و قویترین اقتصاد اروپا، در حال مذاکره با متجاوز است. من کاملاً معتقدم که این یک اشتباه در جبهه سیاسی بین المللی بود.»
دونالد توسک، نخست وزیر لهستان نیز از اولاف شولتس انتقاد کرده و گفته است که «هیچ کس با تماس های تلفنی جلوی پوتین را نخواهد گرفت.»
آلمان از ادامه تحریم حامیان مسکو از جمله ایران گفت
آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان روز دوشنبه با تاکید بر اینکه این تصمیم ایالات متحده در مورد کمک نظامی به اوکراین، تغییری در استراتژی کلی غرب ایجاد نمیکند، اظهار داشت که تصمیم واشنگتن در عین حال و به نوبه خود در قابل توجه است.
بربوک در سخنرانی خود در بروکسل قبل از نشست وزرای خارجه اتحادیه اروپا، خاطرنشان کرد که اقدام ایالات متحده در این زمان بسیار مهم است و تصریح کرد که «این اقدام منعکس کننده تشدید حمایتهای موجود توسط سایر متحدان است و یک تجدیدنظر در سیاستها نیست.»
دیپلمات ارشد آلمان همچنین به حامیان ولادیمیر پوتین هشدار داد و گفت اتحادیه اروپا در حال آمادهسازی تحریمهای جدید علیه ایران و همچنین بررسی موضوع حمایتهای پهپادهای چین از روسیه است.
مجارستان محکوم کرد
وزیر امور خارجه مجارستان هشدار داد که موافقت ایالات متحده برای حمله اوکراین به روسیه با استفاده از تسلیحات آمریکایی، خطر «تشدید درگیری در سطح جهانی» را به دنبال دارد.
دیپلمات ارشد نخست وزیر ویکتور اوربان گفت که پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا واقعیت جدیدی را ایجاد کرده است که در آن «مردم خواهان صلح هستند» - به جای آنچه بوداپست، که روابط خود را با مسکو حفظ می کند، تشدید جنگ می داند.
این دیپلمات مدعی شد که پیروزی اخیر دونالد ترامپ در انتخابات نشاندهنده تغییر به سمت «خواستههای عمومی برای صلح» است.
وی با اشاره به مدت زمان اندکی از دولت آقای بایدن در کاخ سفید مانده است گفت که «سیاستمداران جنگطلب برکنار شده از قدرت [در آمریکا] از توجه به اراده مردم خودداری میکنند. این نه تنها غیر دموکراتیک، بلکه بسیار خطرناک است.»
با توجه به انتقادات گذشته دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا از حمایت نظامی واشنگتن از کییف، موضع ترامپ در قبال جنگ اوکراین همچنان نامشخص است، اگرچه که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین امیدوار است از رویکرد «صلح از طریق قدرت» ترامپ استفاده کند.
با این حال، مجارستان ماههاست که خواستار آتشبس فوری در اوکراین شده است، که زلنسکی مرتباً آن را رد میکند و اخیراً آن را «چرند» خوانده است.
مجارستان یک استثنا در اتحادیه اروپا محسوب میشود و روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود با مسکو را در طول تقریباً سه سال جنگ تمام عیار روسیه در اوکراین حفظ کرده است.