«چشم انداز بازگشت به دهه ۱۹۶۰ یا ۱۹۷۰ میلادی، زمانی که همه کشورهای عربی علیه اسرائیل متحد شده بودند، بعید است.»
تشدید درگیریها میان اسرائیل و ایران میتواند باز هم باعث افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی شود.
قیمت نفت هفته گذشته پس از اعلام تصمیم اسرائیل مبنی پاسخ به حملات موشکی ایران، بار دیگر افزایش یافت و نگرانیها از مختل شدن عرضه جهانی انرژی به دلیل وقوع یک جنگ تمام عیار در خاورمیانه را تشدید کرد.
اکنون سوال بزرگ این است که رفتار آینده اسرائیل و ایران چه خواهد بود و آیا این اقدامات جریان صادرات نفت از این منطقه را محدود خواهد کرد یا خیر؟
نفت خام برنت یکروز پس از حمله ایران به اسرائیل ۷۵ دلار در هر بشکه معامله شد که رشدی ۳ درصدی را نشان میداد و بالاترین نرخ در یک ماه گذشته بود.
بازارها در حالی از یک شوک نفتی دیگر نگرانند که قیمت نفت خام در سال گذشته به غیر از یک دوره کوتاهمدتِ افزایش (از جمله پس از حملات ۷ اکتبر حماس به اسرائیل) نسبتاً ثابت بوده است.
پس از حمله موشکی ایران به اسرائیل در ماه آوریل نیز نهتنها بازارها با افزایش بلندمدت بهای نفت روبرو نشدند بلکه وزیر نفت عربستان سعودی هشدار داد که قیمتها ممکن است تا ۵۰ دلار در هر بشکه کاهش یابد.
با این وجود ممکن است اینبار وضعیت متفاوت باشد
نیویورک تایمز به نقل از بیل فارن پرایس، محقق ارشد موسسه مطالعات انرژی آکسفورد مینویسد که این بار با توجه به دخالت عمیق ایران در درگیری، ممکن است وضعیت متفاوت باشد. او در این باره سه سناریو را مطرح میکند:
سناریوی اول، حمله اسرائیل به زیرساختهای نفتی ایران است. چنین حملهای میتواند به اقتصاد ایران آسیب برساند و میزان صادرات نفت این کشور را محدود کند. ایران روزانه حدود دو میلیون بشکه نفت خام تولید میکند که معادل حدود ۲ درصد از عرضه جهانی است.
سناریوی دوم این است که غرب تحریمهای نفتی ایران را افزایش دهد. به این ترتیب حمایت قوی ایالات متحده از اسرائیل میتواند منجر به تشدید محدودیتهایی شود که ایران توانسته است تاکنون آنها را به نوعی دور بزند.
سناریوی سوم نیز این است که ایران به منافع همسو با اسرائیل در خلیج فارس حمله کند. تهران میتواند برای مسدود کردن تنگه هرمز تلاش کند یا به کشتیهایی که از منطقه عبور میکنند حمله کند و روند انتقال بینالمللی نفت را مختل کند.
شرکت تحقیقاتی «ClearView Energy Partners» برآورد کرده که حمله به زیرساختهای ایران باعث افزایش بهای نفت تا ۱۳ دلار در هر بشکه بشود؛ در حالی که سناریوی بسته شدن تنگه هرمز میتواند قیمتها را تا ۲۸ دلار در هر بشکه افزایش دهد.
فارن پرایس نیز به نکته مهمی اشاره داد؛ اینکه پس از جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ میلادی، سیاستهای منطقهای تغییر کرده و دیگر «چشم انداز بازگشت به دهه ۱۹۶۰ یا ۱۹۷۰، زمانی که همه کشورهای عربی علیه اسرائیل متحد شده بودند، بعید است».